سالانه حدود سه تا چهار هزار میلیارد تومان اعتبار دولتی در چندین ردیف مختلف که بخش مهمی از آن مالیات بر ارزش افزوده است به شهرداری تهران پرداخت میشود. این در حالی است که وضعیت کنونی شهر تهران نشان میدهد کمکهای پرداختی از سوی دولت به شهرداری طی سالهای گذشته صرف اولویتهای حیاتی شهر همچون حفظ باغات یا توسعه حمل و نقل عمومی نشده است. یکی از شواهد عینی عملکرد نامطلوب مدیریت شهری در سالهای گذشته تخریب حجم گستردهای از باغات شهر تهران است.
از این رو شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در جلسه اخیر خود تصمیم گرفت از این پس کمکهای دولتی به شهرداری با لحاظ دو شرط، ضابطهمند و به نوعی از راه دور کنترل شود. شرط نخست ملاحظه ترافیک و توسعه حمل و نقل عمومی و شرط دوم حفاظت از آخرین ریه تنفسی شهر تهران یعنی باغات کن به مساحت ۱۲۰ هکتار است. به گزارش دنیای اقتصاد، در ادامه راه نیز شورای عالی شهرسازی و معماری کشور ظرف مدت یک ماه لایحهای را تنظیم و به دولت ارسال میکند که با در نظر گرفتن منابع مشخص، باغات کن به پارک عمومی تبدیل شود.
تاکید شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برای تبدیل باغات کن به پارک عمومی براساس مصوبه دولت، مغایرت مصوبه پیشین کمیسیون ماده ۵ با ضوابط فرادست است. بررسیها نشان میدهد مصوبه گذشته مربوط به باغات کن از یکسو اجازه ساخت وساز حداقلی را به مالکان میدهد که نهایتا به از بین رفتن باغات منجر خواهد شد، این در حالی است که عباس آخوندی رئیس شورای عالی شهرسازی و معماری کشور معتقد است صدور هر نوع مجوز ساخت وساز به معنای از بین رفتن آخرین ریه تنفسی شهر تهران است. از سوی دیگر شورای عالی شهرسازی و معماری معتقد است هیچگونه شبکه راههای جدید نباید در محدوده باغات اجرایی شود چراکه منجر به تفکیک و از بین رفتن باغات میشود.
به همین دلیل شورای عالی شهرسازی از طریق تصویب این لایحه یعنی تبدیل باغات کن به پارک عمومی بنا دارد با اختصاص منابع خاص از آخرین ریه تنفسی شهر تهران حفاظت کند. در این میان از آنجا که روند تهیه و تصویب این لایحه زمانبر است، شورای عالی شهرسازی تصمیم گرفته در زمان کنونی منابعی را که از سوی دولت به شهرداری پرداخت میشود و تاکنون هیچ ضابطهای برای نحوه هزینهکرد آن وجود نداشته، به نوعی هدفمند کند. عباس آخوندی با اشاره به انحراف عملکرد مدیریت شهری در دوره گذشته در حوزه حفاظت از باغات شهری عنوان کرد: سال ۹۳ تصمیم داشتیم با کمک شهرداری وقت لایحه صیانت از باغات کن و تبدیل آن به پارک عمومی را تعریف کنیم که هم اکنون برای اجرای آن اقدام خواهیم کرد.
آخوندی با تاکید بر اینکه باغات کن، آخرین فرصت تنفس تهران با جمعیتی حدود ۱۰ میلیون نفر است، گفت: نمیتوانیم صیانت از باغات کن را تنها به طرح یک استان و یک محله محدود کنیم بلکه باید موضوع فوق را بهصورت ملی دنبال کنیم. وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: در حال حاضر دولت به شهرداری تهران، سالانه ۴۵۰۰ میلیارد تومان کمک میکند که میتواند در قبال این کمک، صیانت از باغات کن و تبدیل آن به پارک عمومی را نیز مطالبه کند. در عینحال، میتواند کمکهای خود را به شهرداری تهران، مشروط به ارتقای حمل و نقل عمومی و بهبود وضعیت محیطزیست کند.
رئیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران گفت: اشکال کار این است که دولت در ۱۲ سال دوران مسوولیت آقای قالیباف بر شهرداری تهران ۵۰ هزار میلیارد تومان به شهرداری تهران کمک کرد و به جای آنکه آن کمکها تبدیل به کیفیت بخشیدن به حمل و نقل عمومی و بهبود محیطزیست پایتخت شود تبدیل به پل صدر شد که مورد انتقاد ما است. او تاکید کرد: معتقدم صیانت از باغات کن آنقدر اهمیت دارد که باید ردیف بودجه برای حفظ آن اختصاص یابد و ما در سیستم اجرایی تلاش میکنیم تا این کار را محقق کنیم.
آخوندی با اشاره به اینکه نباید حفظ باغات کن را محدود دید و آن را به یک محله محدود کرد، گفت: صیانت از باغات کن، به دلیل اهمیت پایتخت، موضوعی ملی است و باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که در این مورد داریم برای پایتخت سیاستگذاری میکنیم. وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: وقتی شهر تهران با گرفتاریهایی از جمله حمل و نقل عمومی ناکافی و همچنین آلودگی بحرانی هوا روبهرو است، دولت باید کمکهایی را که به شهرداری تهران ارائه میدهد جهتدار کند. بنابراین میتواند از شهرداری و شورای شهر تهران بخواهد که در مقابل کمکهایی که ارائه میدهد، اهداف مشخصی را به سرانجام برساند.
آخوندی با تاکید بر این مطلب که باید از تخلفات جلوگیری کرد، افزود: در حالحاضر شاهد وارونگی هوا و آلودگی بیش از حد هوای پایتخت هستیم که همه اینها نشان میدهد در مورد محیط زیست مسوولیت ما جدی است و باید غیرقابل سکونت بودن شهر را به دلیل آلودگی بیش از حد هوا و همچنین حمل و نقل عمومی ناکافی مورد بازنگری قرار دهیم و به بهبود آن کمک کنیم. وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: در مورد بارگذاریهای بیشتر در باغات شهر تهران و به ویژه باغات کن، تاکید میکنم که شورایعالی با هرگونه بارگذاری اعم از سبک و سنگین مخالف است.
به نظر میرسد تنظیم این لایحه در دولت که میتواند بخش عمدهای از منابع پایدار بودجه پایتخت را از راه دور کنترل کند دو پیام مهم را در خود دارد: پیام اول آنکه با وجود پوستاندازی مدیریت شهری اما همچنان در دوره جدید دغدغه شورای عالی شهرسازی و معماری درخصوص ارتقای ویژگیهای زیستمحیطی برطرف نشده است و پیام دیگر آنکه شورای عالی شهرسازی و معماری هنوز به این باور و اطمینان نرسیده که توسعه حمل و نقل عمومی در دوره جدید به اولویت اول مدیریت شهری تبدیل شده است.