زمانی تنها پل ارتباطی مسولین و مردم "جعبه جادو" بود و مطبوعات؛ اما حالا شرایط فرق کرده است و دایره ارتباطات آنچنان تنگ شده که جهان به معنای واقعی حکم "دهکده" را پیدا کرده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبر آنلاین، ایرانی ها در استفاده از فضای مجازی ید طولایی دارند و ساعت ها وقت خود را صرف گشت زدن در تلگرام، اینستاگرام، فیس بوک و توئیتر می کنند؛ وزرای دولت هم برای ارائه گزارش از کارهایی که انجام می دهند و حفظ ارتباطشان با مردم وارد فضای مجازی شده اند. پرچمدار این حرکت را باید محمدجواد ظریف دانست، وزیر امور خارجه ای که گویا به جز دیپلماسی خارجی به دیپلماسی داخلی هم اعتقاد زیادی دارد. آن زمان که هنوز هیج وزیری وارد این عرصه نشده بود، در همان اوایل روی کار آمدن دولت یازدهم، صفحه فیس بوک ظریف فعال تر از روابط عمومی دولت بود و حتی در بزنگاه مذاکرات گزارشاتی از روند امور ارائه می کرد.
چرا فضای مجازی؟
وقتی دولت دهم به پایان کار خود رسید و دولت یازدهم بر سر امور نشست اغلب وزرا از جنسی بودند که از قدرت ارتباطات جمعی مطلع بودند؛ ذائقه مردم دیگر حضور تصنعی و پوپولیستی مسوولین را نمی‌پسندید و نیاز به یک رابطه بی واسطه وجود داشت. وقتی وزیر امورخارجه با اعلام حضورش در فیس‌بوک پیشگام برقراری رابطه مجازی شد، مردم دیگر او را تنها به چشم یک وزیر ندیدند و همین عامل موجب شد تا دیگران هم به این سمت حرکت کنند؛ اول فیس بوک بعد تلگرام و اینستاگرام و حالا توئیتر؛ شبکه هایی که اغلب بدون واسطه توسط خود وزرا هدایت می شوند. البته در مواردی ادمین (هدایت کننده) این شبکه ها، افراد مورد اطمینان وزرا هستند، نه خودشان.
از تعداد لایک ها و کامنت‌ها می توان به این درک رسید که هرچند حضور اعضای دولت در شبکه های مجازی به اندازه چهارسال پیش تازگی ندارد، اما نیت اولیه آن یعنی رابطه بی واسطه با مردم محقق شده است.
این 11 نفر
از بین 18 وزیر دولت دوازدهم، 11 نفر آنها بیشترین فعالیت را در فضای مجازی دارند که محمدجواد ظریف گوی سبقت را از همه آنها ربوده است و بعد از آن سهم وزیر بهداشت و درمان یعنی حسن قاضی‌زاده هاشمی بیش از دیگران است. البته کمرنگترین حضور در فضای مجازی نیز به نام "بیژن نامدار زنگنه" وزیر نفت ثبت شده است که تنها صفحه ای نه چندان فعال در اینستاگرام دارد.
برآورد ها از حضور وزرا در فضای مجازی حاکی از آن است که اینستاگرام و توئیتر محبوبترین شبکه‌های اجتماعی مجازی میان وزرا هستند. البته برخی هم کانال تلگرامی خود را فعال نگه داشته اند تا دایره ارتباطشان بیشتر باشد. به هرحال در این گزارش تلاش کردیم تا نگاهی به فعالیت وزرا در فضای مجازی داشته باشیم و آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم.
وزرای فعال در اینستاگرام
عکس می‌گذارند و توضیحی در وصف آن می نویسند؛ گاهی آنچنان به نظر دنبال کنندگانشان جذاب می آید که هزاران لایک و کامنت را در پس آن ثبت می کنند و گاهی هم چندان اقبالی به آن نشان داده نمی‌شود.
آنچه در جدول زیر میبینید، برآوردی از صفحات اینستاگرام وزرای دولت دوازدهم است که بر اساس آن محمد جواد ظریف با بیش از 655 هزار طرفدار یا follower بیشترین محبوبیت را دارد و در گام بعدی مسعود سلطانی‌فر وزیر ورزش و جوانان قرار دارد. سپس حسن قاضی زاده هاشمی در پلکان سوم ایستاده است. در مقابل محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش که تنها چندماهی است ردای وزارت به تن کرده است با 950 follower در ردیف آخر قرار دارد. البته این موضوع می تواند بیشتر ناشی از ناشناخته بودن بطحایی در میان کاربران باشد و نه عدم محبوبیت او. بیژن نامدار زنگنه هم که در یک پله مانده به آخر قرار گرفته، کمترین فعالیت را در میان وزرای اینستاگرامی دارد او تنها 8 پست به اشتراک گذاشته است و گویا چندان تمایلی برای استفاده از این راه ارتباطی ندارد.
توضیح جدول:
*اسامی وزرا به ترتیب تعداد follower یا دنبال کنندگان در این جدول منظم شده‌اند چرا که این شاخص را به نوعی نشان دهنده میزان محبوبیت یک وزیر می توان در نظر گرفت.
**عناوین ستونهای جدول فوق بر اساس کاربردهای شبکه اینستاگرام انتخاب شده است. از آنجایی که عناوین انگلیسی برای کاربران این شبکه ملموس تر است ما نیز در این جدول از همان عناوین استفاده کردیم. جهت استحضار کاربرانی که با این اسامی آشنایی ندارند باید گفت منظور از follwer همان «دنبال کنندگان» و منظور از following همان «دنبال شوندگان» است. همچنین منظور از posts تعداد مطالبی است که به اشتراک گذاشته است؛ ناگفته نماند منظور از like و comment آرای «موافق» و «نظر» آنها درباره هر مطلب است.
*** حرف k به معنی عدد 1000 است.
توئیتریهای کابینه دوازدهم
مجاز به نوشتن بیشتر از 280 کاراکتر نیستی؛ باید کم گوی و گزیده گو باشی؛ این قاعده نگارش در توییتر است. از این رو وزرای دولت باید تلاش کنند تا آنچه را می خواهند، مجیز و مختصر بگویند. البته به نسبت اینستاگرام، توئیتر چندان در میان وزرا طرفدار ندارد و از میان 18 وزیر 6 نفر در این شبکه مجازی فعال هستند.
در این عرصه هم باز محمدجواد ظریف فعال ترین وزیر است. البته تمام پست های او به زبان نگلیسی است. چراکه تعداد زیادی از مخاطبین او نیز به زبان فارسی آشنایی ندارند. عباس صالحی هم که مردادماه امسال مجوز ورود به ساختمان پاستور را از مجلس دریافت کرده و سکان وزارت فرهنگ را به دست گرفته، در گام بعد از ظریف ایستاده است. وزیر ارتباطات و فناوری هم که جوان‌ترین وزیر دولت دوازدهم است؛ به اقتضای سن و وزارتخانه ای که مسوولیتش را به عهده دارد عنوان سومین وزیر فعال در توئیتر را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر وزیر ورزش و جوانان که در اینستاگرام مقام دوم را داشت در توئیتر چندان فعال نیست و نفر اخر در این لیست قرار دارد.
آنچه در جدول زیر میبینید، برآوردی از صفحات توییتر وزرای دولت دوازدهم است:
توضیح جدول:
*اسامی وزرا به ترتیب تعداد follower یا دنبال کنندگان در این جدول منظم شده‌اند چرا که این شاخص را می توان معرف میزان محبوبیت یک وزیر در نظر گرفت.
**عناوین ستونهای جدول فوق بر اساس کاربردهای توئیتر انتخاب شده است. از آنجایی که عناوین انگلیسی برای کاربران ملموس تر است ما نیز در این جدول از همان عناوین استفاده کردیم؛ اما چناچه شما با این اسامی آشنایی ندارید باید گفت منظور از follwer همان «دنبال کنندگان» و منظور از following همان «دنبال شوندگان» است. همچنین منظور از posts تعداد مطالبی است که به اشتراک گذاشته است. ناگفته نماند منظور از like و comment همان آرای «موافق» و «نظر» کاربران برای مطالب منتشره است.
*** حرف k معادل 1000 نفر است.
****عدم درج اسامی دیگر وزرا در این جدول به معنی عدم حضورشان در توییتر است.
مهجوری تلگرام
کانالهای تلگرامی اگرچه این روزها میان هموطنان ایرانی محبوبیت زیادی دارد اما گویا در میان وزرا چندان پرطرفدار نیست و فقط پنج وزیر از میان 18 وزیر کانال تلگرام دارند؛ حتی این شبکه ارتباطی محمدجواد ظریف را از مقام اول در همه شبکه های اجتماعی به رتبه سوم تنزل می دهد و بجای او وزیر بهداشت، صدر نشین این جدول می شود؛ بعد ازحسن قاضی زاده هاشمی، عباس آخوندی وزیر مسکن،راه و شهرسازی فعال ترین کانال تلگرامی را دارد.
آنچه در جدول زیر میبینید، برآوردی از صفحات کانالهای تلگرامی وزرای دولت دوازدهم است:
توضیحات جدول:
* برخلاف جداول قبل از آنجایی که عناوین فارسی برای کاربران تلگرام آشنا تر است، در این جدول از مفاهیم ترجمه شده استفاده کردیم.
غبار فراموشی در فیس‌بوک
وقتی اینستاگرام و تلگرام پا به عرصه رسانهای جهان گذاشتند، کم کم برخی شبکه‌های اجتماعی دیگر مانند فیس‌بوک که زمانی یکه تاز این میدان بودند، محبوبیت خود را میان کاربران ایرانی از دست دادند. درست برخلاف 4 یا 5 سال پیش که کمتر کسی بود در این شبکه عضو نباشد، امروز کمتر کسی را می شناسیم که هنوز سری به فیس‌بوک می زند!
در این میان از اهالی کابینه دوازدهم تنها محمدجواد ظریف است که صفحه ای در این شبکه اجتماعی آن هم با بیش از ۹۰۳ هزار follower یا همان «دنبال کننده» دارد؛ البته ظریف آخرین باری که فیس‌بوکش را به روز کرده مربوط می شود به سه سال پیش و گویا وزیر امورخارجه نیز از سال ۲۰۱۴ با فیس‌بوک خداحافظی کرده است. هرچند از وزرای دولت یازدهم علی جنتی نیز در این شبکه اجتماعی فعال بود و هنوز هم گاهی پستی می گذارد اما گویا این شبکه در میان کابینه دوازدهم غبار فراموشی به خود گرفته است و به جز محمدجواد ظریف تنها علی ربیعی است که نام و نشانی از او در فیس بوک وجود دارد؛ آن هم صفحه ای که مدتها‌‌ست به روز نشده و حتی جنبه عمومی هم ندارد یعنی تنها دوستان او می توانند پست هایش را ببینند یا درمورد آنها نظر دهند.
