به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، از روزهایی که انبوهی کاغذ بین مراجعان گمرک و مسئولان این سازمان برای واردات و صادرات رد و بدل می‌شد،زمان زیادی نگذشته است؛ شاید چهارسال،شاید کمتر. حجم کاغذ برای تجارت به حداقل ممکن رسیده و همه مکاتبات و امور مربوط به تجارت الکترونیکی شده است.اتفاقی که شاید بیراه نباشد که از آن به عنوان انقلاب دیجیتالی در گمرک یاد شود.
با اجرای طرح سامانه جامع گمرکی که از طرح آن از ابتدای دولت یازدهم آغاز شد،تجارت کالا ساماندهی شده است.هم صادرکننده ها حالا برای صادرات کالای خود زمان زیادی صرف نمی کنند و هم واردکننده ها کالایشان زمان زیادی را پشت مرزهای ترخیص کالا باقی نمی ماند؛حالا همه مراحل ترخیص کالا در گمرکات سراسر کشور هوشمند شده و تمامی کالاهای وارداتی کاملا مکانیزه کنترل می شود.
روند کار بسیار ساده است؛از ثبت با اجرا فقط سه روز کاری زمان لازم است.
اول؛ که اطلاعات محموله های وارداتی قبل از اظهار، ابتدا توسط شرکت های حمل و نقل به گمرک اعلام شده و سپس اطلاعات آن در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی جمع آوری می شود.
در مرحله بعد شرکت های حمل و نقل موظفند اطلاعات بارنامه را نیز در سامانه های الکترونیکی بارگذاری کنند. پس از اظهار این اطلاعات در مرحله نخست این اطلاعات به صورت هوشمند با اطلاعات ثبت سفارش تطبیق داده شده و در مرحله بعد کنترل هوشمند محموله های وارداتی از طریق اطلاعات ثبت سفارش و بارنامه به صورت الکترونیکی انجام می شود.
در نهایت آنکه کنترل و تطبیق هوشمند اطلاعات جمع آوری شده از شرکت های حمل و نقل و اطلاعات اظهاری با فاکتور الکترونیک و عدل بندی الکترونیک دیگر مرحله ای است که کاملا مکانیزه توسط سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی کنترل می شود.
سیستم هوشمند،خطا را شناسایی می کند
واقعیت این است که ایران به دلیل داشتن مرزهای طولانی و به دلیل مسائل و مشکلات مختلف در داخل کشور نمی تواند همه توان خود را برای مبارزه با قاچاق کالابه کار گیرد. اگر قرار باشد اقتصاد کشور سفید و شفاف شود و این مدل فعالیت اقتصادی در کشورمان نهادینه شود به برنامه ریزی و سرمایه گذاری در بلندمدت نیاز است چراکه باید با همه ریشه های فرهنگی و اقتصادی اقتصاد خاکستری برخورد شود.
کارشناسان هشدار می دهند که شدت و حدت مبارزه با اقتصاد خاکستری می تواند به بزرگ شدن اقتصاد سیاه منجر شود،از همین رو، راهبرد کلیدی در این مبارزه، همراه کردن مسیر و ایجاد تسهیلات و راهکارهایی برای شفاف شدن رویه های گمرکی توانسته راه قاچاق چی ها را به کشور ببندد.در عین حال که حالا هر آنکس که پیشه اش تجارت است،می دانند که رویه هایی که در چندسال اخیر در گمرک باب شده،دیگر با هیچ قانون و مقرراتی قابل تغییر نیست.
فصل گرم همکاری
سامانه جامع گمرکی،دستگاه ها را با هم آشتی داده است.دستگاه هایی که طی سه دهه گذشته هرکدام بروکراسی خاص خود را داشتند و جزیره ای عمل می کردند،حالا با اجرای سامانه جامع گمرکی و سیستم هوشمند تطبیق اطلاعات به هم مرتبط شده اند. وزارت صنعت،معدن و تجارت از یک سو و سازمان هایی مثل استاندارد،سازمان بنادر و کشتیرانی و بانک مرکزی از سوی دیگر همگی به پروژه هوشمند تجارت پیوسته اند.
کار تخصیص ارز که یکی از فرآیندهای زمان بر بوده،در سامانه جامع گمرکی با استفاده از قابلیت ثبت منشا ارز در سامانه گمرک بر اساس اطلاعات مندرج در ثبت سفارش و کالای اظهاری در سند مذکور انجام می شود. صاحبان کالا می توانند نسبت به ورود کالاهایی که قبلا مجوز ثبت سفارش آنها صادر شده،اقدام کنند و در صورت ترخیص کالا خارج از فهرست مندرج در مجوز ثبت سفارش مراتب به عنوان تخلف محسوب می شود.
اقتصاددانان می گویند،قاچاق کالا و اقتصاد زیرزمینی نتیجه یک اقتصاد بیمار و بی برنامه است و بروز و ظهور کالاهایی بی‌شناسنامه و غیر مجاز در بازار یک کشور آفتی است که علاوه بر مضراتی همچون رشد پولشویی و خروج ارز به صورت غیرقانونی از کشور و ورود کالاهای بی‌کیفیت، خطرات و زیان های فراوانی در رابطه با سلامت جامعه را نیز به همراه خواهد داشت.
در چهارسال گذشته،این پدیده در اقتصاد کمرنگ تر شده است؛اگرچه هنوز بخش بزرگی از دستگاههای دولتی در حال برنامه ریزی و مبارزه با این پدیده تلخ برای اقتصاد ایران هستند،اما گلوگاه ورود رسمی برای قاچاقچی های حرفه ای بسته شده است.
