اقتصاد آنلاین- فائزه مومنی؛ ورود دستگاه‌های پارکومتر به خیابان‌های شهر تهران قدمتی سی و هشت ساله دارد، هرچند در طول این سال‌ها در چند نوبت دستگاه‌های پارکومتر پیشرفته‌تر شد، با این حال در هیچ دوره‌ای شهروندان آنچنان که باید حضور آنها را به رسمیت نشناختند و رانندگان بی‌اعتنا به دستگاه‌های نصب‌شده کنار خیابان، ماشین شان را پارک می‌کردند
در این سال‌ها مشکلاتی که شهروندان از بابت تامین پول خرد با دستگاه‌های پارکومتر (در اصطلاح پارکومترهای قلکی) داشتند از یک سو و بالا رفتن هزینه پارک حاشیه‌ای که دیگر چند سکه ناقابل هزینه منطقی برای استفاده از پارک حاشیه‌ای نبود، موجب شد تا از سال 87 شهرداری عطای استفاده از تکنولوژی را به لقایش ببخشد و در خیابان‌های تهران به جای پارکومتر، از پارکبان استفاده کند. اما لازم به گفتن نیست، همین که ماجرای پول به میان آمد کم‌کم بازار سوءاستفاده‌ها هم داغ شد تا جایی که هر کس با پوشیدن یک کاور و یک دسته قبض با فروش خیابان برای خود کسب و کاری به راه انداخته بود.
متعاقبا رئیس وقت راهنمایی و رانندگی تهران از توقیف 70 شرکت غیرمجاز پارکبان در پایتخت خبر داد، همین مشکلات باعث شد تا یک بار دیگر موضوع استفاده از پارکومترها در خیابان‌های شهر مطرح شود.
کاهش 35درصدی ترافیک با ساماندهی پارک حاشیه‌ای
به گفته محمد علی کرونی، دبیر کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران جهت کاهش ترافیک درون شهری، علاوه بر کنترل جریان ترافیک در حال حرکت،می بایست ترافیک ساکن نیز ساماندهی گردد. با ساماندهی پارک حاشیه ای، از توقف های غیر قانونی چند ردیفه خودروهای متخلف جلوگیری شده و فضاهای پارک حاشیه ای موجود شهری که متعلق به شهرداری تهران است، به صورت منصفانه بین متقاضیان توزیع خواهد گردید و منبع کسب درآمد پایدار برای شهرداری خواهد بود.
او به اقتصادآنلاین می‌گوید: مطالعات علمی نشان داده است با ساماندهی پارک حاشیه ای حدود 25% الی 35% از ترافیک شهر کاسته خواهد شد و متعاقبا کاهش آلودگی هوا نیز حاصل خواهد شد. اطلاع شهروندان از فضاهای خالی پارک حاشیه ای و جلوگیری از جستجوهای بیهوده (ترافیک سرگردان)، میزان مسافت پیمایش هر خودرو در شهر را کاهش داده و به شهروندان کمک خواهد نمود تا در تصمیم به استفاده از خودرو شخصی یا حمل و نقل عمومی، به صورت هدفمندتر عمل نمایند.
کرونی معتقد است به دلایلی که گفته شد کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، برای تک تک فضاهای پارک حاشیه ای برنامه ریزی عملیاتی صورت داده اندو بر بهره برداری بهینه از فضاهای مذکور می‌کنند .
پیش‌بینی 891هزار و 150پارک حاشیه‌ای برای تهران
او به چند نمونه از اثرات ساماندهی پارک حاشیه ای اشاره کرده و می‌گوید: کاهش مسافت پیمایش خودروها( ترافیک سرگردان ) بمنظور جستجوی فضای پارک خالی،کاهش آلودگی هوا به خاطر کاهش مسافت پیمایش و کاهش مصرف سوخت خودروها، توزیع عادلانه فضاهای پارک حاشیه ای بین شهروندان با رویکرد اعمال محدودیت زمان پارک برای برخی معابر خاص از نمونه اثرات پارکومتر است.
کرونی با اشاره به اینکه درآمد ناشی از پارک حاشیه ای از نوع عوارض بوده و مستقیما به خزانه شهرداری واریز می گردد، اضافه می‌کند: مبلغ دریافتی از شهروندان برای پارک حاشیه ای متناسب با زمان و مکان قابل تعریف بوده و در صورت افزایش زمان اشغال فضای پارک حاشیه ای توسط کاربر،دریافت وجه به صورت تصاعدی اعمال خواهد شد..
این کارشناس حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران تاکید می‌کند: با ساماندهی پارک حاشیه ای، استفاده از پارکینگ های غیر حاشیه ای توسط شهروندان توجیه پذیر شده( زیرا پارک کردن در حاشیه خیابان رایگان نمی باشد)، به نحوی که برای زمان های پارک طولانی مدت، استفاده از پارکینگ هایغیر حاشیه ای مقرون به صرفه می باشد و بالعکس برای پارک های کوتاه مدت، گزینه پارک حاشیه ای مطلوب است.
کرونی می‌گوید: همچنین اعمال طرح ساماندهی پارک حاشیه ای، پارکینگهای غیر حاشیه ای را از حالت ضررده موجودخارج خواهد کرد و باعث افزایش کیفیت خدمات رسانی به شهروندان در پارکینگ های طبقاتی عمومی خواهد شد.
او معتقد است که با توجه به توانایی جمع آوری اطلاعات توسط سیستمهای هوشمند در ساماندهی پارک حاشیه ای، اطلاعات کاربردی اعم از: مشخصات خودرو و پراکندگی مکان و زمان پارک شهروندان، برایاعمال سیاست های تعیین قیمت پارک حاشیه ای و مطالعات آتی،بسیار مفید و موثر خواهد بود .
کرونی ضمن ترسیم چشم انداز تعداد فضای پارک حاشیه ای شهر تهران با اشاره به تعداد فضای پارک حاشیه‌ای پیش‌بینی شده گفت: با توجه به خروجی های طرح جامع پارکینگ شهر تهران( بخش سوم)، تعداد فضای پارک حاشیه ای پیش بینی شده در شهر تهران در معابر اصلی و فرعی 891هزار و 150 عدد است.
کرونی همچنین در توضیح ویژگی‌های این طرح با اشاره به ساماندهی نیروی مازاد شهرداری تهران در نظارت و کنترل پارک حاشیه ای به عنوان پارکبان، می‌گوید: در مدل سازی پارک حاشیه به ازای هر240 فضای پارک حاشیه ای، یک پارکبان مورد نیاز است.علت افزایش فضای پارک حاشیه ای تحت نظارت توسط پارکبان از عدد 80 فضای پارک( عدد پیشنهادی معاونت حمل و نقل و ترافیک) به 240 فضای پارک حاشیه ای، استفاده از تکنولوژی جدید و بروز می باشد.
وی همچنین اضافه می‌کند: برای خودروهای متخلف که مبالغ استفاده از پارک حاشیه ای را پرداخت نکرده اند، علاوه بر جریمه، عوارض زمان توقف منظور خواهد شد. در سیستم نوین مورد نظر علاوه بر پرداخت مبلغ جای پارک بر اساس دسترسی به اینترنت، سیستم های بدون نیاز به اینترنت (مانند ussd و کارت شهروندی) مد نظر قرار گرفته است.
افزایش 100 هزار جای پارک هوشمند در 5 سال آینده
به تازگی منصور نویریان، قائم مقام سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در گفت‌وگویی گفته که در حال حاضر چراغ 15 هزار پارکومتر در شهر تهران چشمک می زند و همه سیستم ها آماده کار هستند. اما متاسفانه از طریق پلیس اعمال قانون صورت نمی گیرد تا مردم رعایت کرده و از پارکومترها استفاده کنند.
او هم چنین با اشاره به برنامه های آتی این سازمان برای گسترش پارکومترها، تاکید کرده که برنامه داریم به جز 15 هزار پارکومتر موجود، طی 5 سال آینده به 100 هزار جای پارک هوشمند برسیم. احتمالا استفاده از این پارکومترها با روش های نوین مانند استفاده از اپلیکیشن و روش های هوشمندتر صورت می پذیرد.
نویریان اجرای این طرح را منوط به تصمیم پلیس دانسته و گفته تا زمانی که از طریق پلیس اعمال قانون نشود، همه این تلاش ها و اقدامات بی نتیجه است.
همچنین محسن پورسیدآقایی، معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران هم این گفته قائم مقام سازمان را تایید کرده و به اقتصادآنلاین گفت که در حال حاضر به دلیل اینکه پلیس جریمه‌ای نکرده این طرح هیچ درآمدی نداشته است.
او همچنین معتقد است که امکان اخذ درآمد از همه پارک‌هاق حاشیه‌ای که در کوچه‌ها هم در نظر گرفته شده وجود ندارد و فعلا برای سال جاری ۱۰۰هزار جای پارک هوشمند خواهیم داشت.
اما محمد علی کرونی،دبیر کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران معتقد است که باید این طرح در تمام کوچه‌ها هم اجرایی شود که در صورت تحقق درآمد سالانه 4هزار و 200میلیارد تومانی برای شهرداری خواهد داشت.
