به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خودروکار، این خبر از آن جهت مهم است که سریال باز و بست سایت ثبت سفارش خودرو توسط وزارت صنعت و عزا و عروسی پیاپی واردکنندگان خودرو در سال گذشته یکی از پرحاشیه ترین جریان های خبری سال ۹۶ بود. از دیگر سو، ثبت سفارش و واردات این تعداد خودرو در روزهایی که سایت ثبت سفارش بسته بوده است، در حالی اتفاق افتاده که مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت وگو با «شرق» روایت جالبی از پیشنهاد برخی مراجعه کنندگان به این انجمن برای ثبت سفارش در ازای دریافت پول ارائه می‌دهد.
سفارش های کاملا سفارشی
آن چنان که دفتر جرائم سازمان یافته گمرک می گوید شش هزارو ۴۸۱ خودروی وارداتی از تاریخ ۲۸ تیر ۱۳۹۶ تا ۹ دی ۱۳۹۶ ثبت سفارش شده اند و این در حالی است که از ۱۲ دی ۱۳۹۵ با دستور ویژه دولت واردات خودرو توسط افراد غیر از نمایندگی مجاز (گری مارکت ها) ممنوع شده و از ۲۸ تیر ۱۳۹۶ هم سایت ثبت سفارش خودرو برای همه واردکنندگان مسدود شده است. طبق این گزارش این خودروها برای ورود به گمرکات بوشهر، غرب تهران، بندر لنگه، باهنر، رجایی، قم، گناوه، بندر انزلی، خرمشهر، البرز، قشم و شیراز ثبت سفارش شده اند که اکثر آنها نیز از خط گمرک به سلامتی گذشته و وارد خیابان ها شده اند. در شرایطی که مسدودشدن سایت سفارش در تیر ماه برخی واردکنندگان را راهی بیمارستان و برخی دیگر را راهی زندان کرد، ورود بیش از شش هزار خودرو به کمک همان سایتی که به روی واردکنندگان رسمی بسته بود، شگفت انگیز است. واردکنندگانی که با پیشنهاد ثبت سفارش خودرو نیز در همان زمان در ازای پرداخت مبالغی روبه رو بوده اند و به نظر می رسد برخی از آنها چنین مبلغی را نیز پرداخت کرده اند.
پیشنهاد برای سفارش ویژه
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درهمین می گوید: در همان روزهایی که سایت ثبت سفارش بسته بود، خانمی به انجمن ما مراجعه کرد و گفت می تواند در ازای دریافت مبلغی ثبت سفارش را در سایت وزارتخانه انجام دهد و برای هر خودرو مبالغی بین پنج تا ۲۰ میلیون تومان بسته به ارزش خودرو پیشنهاد می کرد. ما تصورمان در ابتدا این بود که چنین کاری ممکن نیست و وقتی سامانه ثبت سفارش در کل کشور مسدود است، طبیعتا امکان واردات خودرو به این روش هم وجود نخواهد داشت به همین دلیل سریعا تشکیل جلسه دادیم و به همه اعضایمان هشدار دادیم که احتمالا چنین پیشنهادی را دریافت خواهند کرد و این پیشنهاد احتمالا کلاهبرداری است و اگر به احتمال بسیار ضعیف کلاهبرداری هم نباشد، تخلفی است که بالاخره افشا می شود. هرچند اگر هشدار ما هم نبود بسیاری از اعضای انجمن ما به چنین درخواستی پاسخ منفی می دادند چون کسی که ۴۰ سال واردکننده رسمی خودرو است و هم در بازار داخل و هم نزد شرکت تولید کننده خودرو آبرو دارد، هیچ وقت زیر بار چنین آبروریزی ای نمی رود. با این حال در ماه های پایانی سال ۹۶ متوجه شدیم که چند هزار خودرو با همین روش وارد کشور شده و در شرایطی که سایت ثبت سفارش مسدود بوده خودروهایی در همین سامانه ثبت و وارد کشور شده اند. تا آنجا هم که متوجه شده ایم مشتریان این کاسبی یک شرکت خاص نبوده و افراد مختلفی اقدام به واردات خودرو کرده اند.
کار چه کسی بوده؟
دادفر درباره امکان ثبت سفارش در شرایطی که سایت مسدود بوده، می گوید: احتمالات مختلفی دراین باره وجود دارد. هم احتمال فساد در افرادی که دسترسی به سیستم داشته اند وجود دارد و هم امکان نفوذ یا دسترسی غیرمجاز به این سامانه، اما هرچه هست این موضوع مشخص است که این سامانه همچنان در این مدت فعال بوده است. برای مثال ما متوجه شدیم که از حساب کاربری یکی از اعضای انجمن ما ثبت سفارش انجام شده و به محض اطلاع این موضوع را پیگیری قضائی کردیم تا مشخص شود این ثبت از کدام مبدأ و توسط چه آدرسی انجام شده که البته هنوز مشخص نشده است.
واردکنندگان چه وضعی دارند؟
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو همچنین درباره وضعیت واردکنندگان خودرو به «شرق» می گوید: حقیقت این است که واردکنندگان ما وضعیت مطلوبی ندارند. از دی ماه ۹۵ که گری مارکت ها از بازار حذف شدند، این بحران آغاز شد و بسیاری از آنها که سال ها از طریق واردات خودرو زندگی می کردند، یکباره تمام شغل و اعتبارشان را از دست دادند. از تیر ۹۶ هم نمایندگی های رسمی امکان واردات را از دست دادند که ضربه مهلکی به واردکنندگان خودرو بود. تصور کنید شما با شرکتی خارجی وارد توافق می شوید و واردات خودرو را آغاز می کنید و بعد ناگهان سایت ثبت سفارش بسته می شود و امکان واردات ندارید. از یک سو باید جواب مشتریانی را بدهید که منتظر خودروی خود هستند و از طرف دیگر بازارتان به هم ریخته است.
قیمت ها ناگهان بالا رفته و خریداران سردرگم شده اند. اعتبار شما نزد شرکت تولیدکننده مخدوش شده و بازار کشورتان از نظر آنها ناامن تلقی خواهد شد. مشخص است در چنین وضعیتی چه بلایی سر فعال اقتصادی می آید. در کمیسیون اصل ۹۰ مجلس آماری مانند واردات ۱۹ هزار خودرو در چنین شرایطی مطرح شده است. طبیعی است که برخی از این خودروها با هر روشی توسط واردکنندگان وارد کشور شده بودند، چون وقتی شما همه راه های تنفس را بر کسی ببندید، او بالاخره یا باید بمیرد یا باید راهی برای تنفس پیدا کند. ما همان زمان که این اقدام انجام شد، هشدار دادیم که بستن راه واردات خودرو نتیجه ای جز ایجاد مفسده ندارد و بدتر آنکه بسیاری در همین شرایط و تحت تأثیر همین وضعیت از کار بی کار شدند. طبق لیست بیمه های اعضای ما نزدیک به چهارهزارو ۲۰۰ نفر در طول این مدت بی کار شده اند و نمایندگی ها فشار بسیار شدیدی را برای ادامه فعالیتشان تحمل کرده اند.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درباره وضعیت بازار خودرو می گوید: درحال حاضر با توجه به نوسانات ارزی و همچنین مشکلاتی که در بحث سفارش و واردات وجود دارد، بازار ثبات ندارد و فروشندگان و خریداران نمی دانند چه کاری در این شرایط درست است. این ثبات نداشتن باعث شده با وجود روند افزایشی قیمت ها در بازار اطمینانی درباره وضعیت آتی آن وجود نداشته باشد. قیمت هایی که از نظر ما هم اگر شرایط اقتصادی مناسب بود، امکان افزایشش تا این حد وجود نداشت. نکته آخر اینکه گران شدن خودروهای وارداتی در شرایطی اتفاق می افتد که رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان و همچنین رئیس سازمان بازرسی کل کشور به انتقاد از این افزایش قیمت ها پرداخته اند و آن را حاصل فعالیت دلالان دانسته اند. البته شاید نباید از جولان دلالان در بازار تعجب کرد، وقتی تنها سامانه رسمی ثبت سفارش واردات کشور به عنوان دروازه بان واردات خودرو در شش ماه شش هزار بار گُل خورده است.
