از یک سو اصلاحطلبان قصد اصلاح روند مدیریت قبلی را دارند و از سوی دیگر منابع مالی در اختیار ندارند. علاوه بر آن پروژههای نیمه تمام زیادی از گذشته به ارث رسیدهاند که باید با وجود نبود و کمبود منابع مالی تکمیل شوند. شهردار تهران در گزارش اخیر خود به شورای شهر، وضعیت کنونی شهر تهران از نظر منابع درآمدی، هزینهها و بدهیهای شهر عنوان کرد. اگر به صورتکلی به گزارش نجفی نگاه کنیم، باید گفت: شهرداری تهران بهاندازه درآمد ۳ سال آینده خود بدهی دارد و دیگر چیزی برای فروش نمانده است. اصلاحطلبان که نه با وعده ساخت پروژههای نمادین مدیریت شهر تهران را تحویل گرفتهاند و نه قصد ساخت چنین پروژههایی را دارند، ضمن تاکید برتکمیل پروژههای شهری، بر ایجاد تحول اداری و قرار گرفتن شهرداری تهران در گوی شیشهای تاکید دارند و در حال گام برداشتن در این مسیرند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، رسانهها بر تحقیق و تفحص از عملکرد مدیران قبلی شهرداری تهران تاکید دارند، اما اعضای شورای شهر اعتقاد دارند باید به گزارشهای نجفی اکتفا کرد و رو به آینده حرکت نمود. زیرا چهار سال آینده مردم از آنها گزارش عملکرد شهردار قبلی را نمیخواهند. آنها از اصلاحطلبان شورای شهر و نجفی خواهند پرسید که چگونه و به چه کیفیتی شهر را اداره کردید؟ برای بررسی ابعاد مختلف گزارش نجفی به شورای شهر و آنچه اصلاحطلبان قصد دارند در مدیریت شهری اجرا کنند، این روزنامه با محمد سالاری عضو شورای شهر به گفتوگو پرداخته که در ادامه میخوانید.
اصلاحطلبان شهر تهران را در چه وضعیتی تحول گرفته و با چه چالشهایی روبهرو هستند؟
هم زمان با آغاز فعالیت شورای شهر و مدیریت شهرداری جدید، مجموعه گستردهای از چالشها و مشکلات فراروی شهردار تهران و مدیران نزدیک به وی به وجود آمده است. با توجه به اینکه اداره پایتخت و وجود چالشها و مشکلات فعلی و مشکلات ناشی از مرکز بودن تهران، مسیر دشواری پیش روی اعضای شورای شهر و شهردار تهران گذاشته است. از این رو اداره شهر تهران بسیار پیچیده شده و نیازمند مدیریت و منابع پایدار است. با شروع به کار دوره پنجم شوراها شاهد به ارث رسیدن مجموعه قابل توجهی از بدهیها به شهردار منتخب و شورای پنجم هستیم و از سوی دیگر شهرداری با تراکم فراوان نیروی انسانی در حدود ۶۸هزار نفر روبهروست که حقوق و مزایای ماهیانه آنها رقم قابل توجهی است که بعضا پرداخت آن برای شهرداری با توجه به بدهیها و منابع محدود با مشکلاتی روبهروست. از سوی دیگر در طول سالهای گذشته ظرفیت طرح تفصیلی شهر تهران برای ایجاد درآمد، به اتمام رسیده است. منابع در آمدی شهرداری تهران تمام شده و واگذاری و ساخت و سازهایی که میتوانست در آمد قابل توجهی را شامل حال شهرداری تهران کند، تقریبا پایان یافته است، بهگونهای که صدور مجوزهای تجاری و مالها در برخی مناطق بیش از حد نیاز صادر شده است. شهرداری تهران در دهه گذشته قسمت قابل توجهی از درآمدهای شهری از جمله درآمد بالقوه و بالفعل شامل املاک و اراضی شهرداری تهران و طرح تفصیلی را در راستای ایجاد برخی از پروژههای عمرانی از جمله پلها و تونلهای بزرگ راههای درون شهری هزینه کرده است و به نوعی مردم شهر تهران در سالهای گذشته شاهد افتتاح بزرگراها و سازههای قابل توجهی بودهاند و به عبارت بهتر ظرفیت شهر تهران برای اجرای این پروژهها به اتمام رسیده و درآمد ناشی از املاک و اراضی و فروش تراکمهای آینده پیشخور شده است. در نتیجه طبیعی است که مسئولان فعلی نتوانند همانند گذشته که شاهد افتتاح برخی پروژهها بودیم، عملکنند. با این وجود به لحاظ عمرانی از جمله توسعه و حمل و نقل عمومی شورای پنجم و شهردار فعلی تهران تحولات زیادی را در نظر دارند که قابل دستیابی است.
در حال حاضر مردم مطالباتی دارند، هم اکنون مطالبه افکار عمومی و شهروندان با توجه به محدودیتهای موجود چیست و تا چهاندازه اعضای شورای شهر با مطالبات مردم آشنا هستند؟
با وجود مطالبه شهروندان در امور جاری شهر، واقعیت آن است آنچه افکار عمومی در تهران به دنبال اجرای آن است، صرفا پرداختن به انجام پروژههای شهر نیست. مطالبات مردم در شهر تهران از شورای شهر و شهردار تهران، در حوزههای نرم افزاری مانند شفافسازی و ایجاد شهرداری شیشهای و اصلاح فرآیندهای مالی و اصلاح فرآیند واگذاری املاک و اراضی و همچنین موضوعاتی مانند بهینه مصرف شدن درآمدهای حوزه شهری است. در نتیجه شورای پنجم در ماههای گذشته سعی کرده در تعاملی تنگاتنگ و مبتنی بر نگاه کارشناسی در ابتدا شناخت کاملی از شهر تهران و فرصتها و تهدیدات را بیابد، این موضوع در گزارش شهردار تهران بروز و ظهور پیدا کرده است. اعضای شورای شهر در حال برنامهریزی به کمک شهردار تهران هستند و تلاش بر این است که بودجه سال ۹۷ کاملا مبتنی بر مطالبات افکار عمومی بسته شود و هم اینک شاهد هستیم که شبکههای اجتماعی به دقت بودجه سال آتی را رصد میکنند. در حال حاضر رویکرد مدیریت شهری این است که منابع فساد و رانت را کاهش دهد و بودجهای شفاف را برای سال آینده پایهریزی کند و تا حدودی در این مسیر موفق عمل کرده است. این مسیر براساس خواست مردم ادامه خواهد یافت تا هرگونه دریچه فساد براساس شفاف سازی در شهرداری تهران مسدود گردد.
کارنامه شهردار تهران را تا این لحظه چگونه ارزیابی میکنید. آیا شهردار تهران توانسته در جهت تحقق مطالبات مردم حرکت کند؟
شهردار تهران از زمان آغاز به کار تا این لحظه کارنامه خوبی را در حوزههای نرم افزاری به نمایشگذاشته است. هرچند اگر بخواهیم در حوزه سختافزاری عملکرد شهرداری تهران را در چند ماه گذشته مورد بررسی قرار دهیم، قاعدتا به دلیل مشکلات و چالشهای مالی نتوانستیم موفق باشیم. مردم با توجه به میزان پلها و تونلهایی که در گذشته ساخته شده در عمل کاهشی در میزان ترافیک و آلودگی هوا مشاهده نکردند، به عبارت بهتر افزایش پلها و تونلها باعث جهش در میزان سفرهای شهری شده است. از این رو رویکرد و اولویت مدیریت شهری پاسخگو کردن است و نتیجهگیری در این مسیر کمی با کندی همراه خواهد شد. اکنون رویکرد شورا و شهرداری این است که هر فرآیند متکی بر مصلحت شهروندان باشد. از این رو هر آنچه با مصلحت شهروندان منافات داشته باشد، از آن پرهیز خواهیم کرد. این امید وجود دارد که با کمک رسانهها و فضای مجازی اعضای شورای شهر به عنوان ناظری موثر و جدی بتوانند به وظایف خود عمل کنند. در این مسیر رأی مردم و نوع نگاه آنها را مد نظر دارم.
کاملا مشخص است که نجفی با مشکلات زیادی روبهروست و کارنامه قالیباف هم برای مردم مشخص است، با این همه چرا انتظارات از نجفی بالاست؟
فضای کنونی مدیریت شهری و شورای پنجم که با آن روبهرو هستیم، کاملا متفاوت از گذشته است. باحضور گسترده شبکههای مجازی نوع تصمیمگیریها و فرآیند اقدامات در حوزههای گوناگونکاملا متفاوت شده است. هرچند نگرانیهایی وجود دارد و در فضای مجازی مسائلی واقعبینانه و عمقی و مبتنی بر واقعیتها اتفاق نیفتد. اما به سمت و سوی خوبی در حال حرکت هستیم، بهطوری که بحث نظارت جدیتر از قبل شده است. امروز مطالبات شهروندان از شهردار یک کلانشهر و پایتخت تنها به حوزههای صرف سختافزاری خلاصه نمیشود مردم دیگر مانند گذشته توقع ندارند که شهرها به کارگاه عمرانی تبدیل شود. افکار عمومی امروز مطالبه حرکت شهرداری و شورای شهر به سوی ایجاد در آمدهای پایدار را مطالبه میکند. به گونهای که تصمیمات نظام مدیریتی و نظارتی شورای شهر منجر به افزایش کیفیت زندگی در پایتخت شود. ارتقای مدیریت شهر باعث بهبود شرایط زندگی مردم خواهد شد. رویکرد گذشته که مجموعه مختلفی از کارگزاریها را ایجاد میکرد و از آنها پروژههای عمرانی به وجود میآمد، دیگر مطالبه افکار عمومی نیست. مطالبه افکار عمومی، ایجاد درآمد برای شهر تهران است و شاهد هستیم حقوق شهروندی از سوی مردم مطالبه میشود. سالها بود که جلسات کمیسیون ماده ۵ برگزار میشد که منجر به بارگزاری پروژههای بزرگ برای ایجاد درآمد برای شهرداری شده بود. در حالی که این روند اکنون سامان گرفته است. از نظر مردم شهردار خوب کسی است که از فضاهای میراثی شهری را حفاظت کرده و به سوی تخریب آن گام بر ندارد. شهرداری خوب است که بتواند کم هزینه و معقول و با کارشناسی شهر تهران را اداره کند. متاسفانه شهرداری قبل چنین نبود. امروز در مراحل تدوین لایحه بودجه این موارد لحاظ شده است. شهردار موفق شهرداری است که هر طرحی را در مدیریت شهر، با مشارکت ذینفعان طرح اجرایی کند. مشارکت مردم باید به گونهای باشد که نوعی اشتراک در بین شهرداری، شورای شهر و شهروندان به وجود آید. تلاش ما این است که در چهار سال پیشرو براساس این ریلگذاری مناسب مسیر اداره شهر تهران را کارشناسانه کنیم و نوع مدیریت شهری را از ریل قبلی به ریل اصلی که توسعه پایدار است، بازگردانیم. تحقق این تصمیم بسیار بسیار سخت است. اما شورا و شهرداری پنجم تا این لحظه ثابت کرده که بر تصمیمات خود استوار ایستاده و سعی دارد، نوع جدید و علمی از مدیریت را در اداره شهر تهران اجرایی کند.
شهردار تهران بخشی از تخلفات در دوره مدیریت شهری گذشته را در اختیار رسانهها و مردم قرار داد. این اقدام آقای نجفی چه تاثیری در نگاه مردم به شورای پنجم داشته و چنین تصمیماتی از سوی شهردار چه اثری بر آینده جریان اصلاحات خواهد داشت؟
به نظر من آقای نجفی در ارائه گزارش خیلی ملاحظه مدیریت شهری گذشته را کرد. در نتیجه من با این عنوان که شهردار کنونی تهران تخلفات شهردار قبلی را افشا کرده باشد، موافق نیستم. آقای نجفی سعی کرد در فرایند ارائه گزارش واقعیتها را به صورت کلی ارائه دهد و از تخلفات عدیده گذشته چشم پوشی کرده و آنها را چندان افشا نکند. امروز اگر مجموعه تصمیمگیریهای گذشته را مورد مطالعه قرار دهیم و تصمیمات گرفته شده و هدایای داده شده را بررسی کنیم و بخواهیم تنها سرفصلهای آنها را بشکافیم، چند روز نیاز است که آنها را در اختیار مردم قرار دهیم. آقای نجفی تنها چند مورد را نام برد. وی تنها سعی کرد رویکرد گذشته را نشان دهد و هنوز بسیاری از تخلفات مطرح نشده است. شهردار تهران در ارائه گزارش خود به شورا بسیار منصفانه عمل کرد و به هیچ عنوان نباید گزارش آقای نجفی را افشاگری دانست. افشاگری زمانی است که بخواهیم همین گزارش محدود آقای نجفی را به صورت موردی شکافته و مورد پیگرد قرار دهیم. اساس گزارش آقای نجفی در راستای ارائه وضعیت واقعی و موجود شهر تهران به شورا اعم از درآمدها و بدهیها و نقاط قوت و ضعف به شورای شهر بود. تا اعضای شورای شهر بتوانند تصمیمات خوبی برای آینده اداره شهر بگیرند. از این رو ارائه این گزارش لازم بود تا شناخت کاملا جامعی از آنچه تحول گرفتیم داشته باشیم. لاجرم آقای نجفی براساس تکلیفی که شورا در اختیارش قرار داده بود گوشههای و تنها سرفصل وضعیت موجود در شهرداری تهران را به شورا گزارش کرد. رویکرد آقای نجفی تنها ارائه گزارش بود نه افشاگری.
شهردار تهران در ابتدای راه بسیاری از منابع درآمدی شهر را لغو کرد. امروز تراکم فروشی هم به سادگی نیست. با این وجود چه میزان از بودجه سال آینده محقق خواهد شد؟
میزان لایحه بودجهای شهرداری تهران ۱۷ هزار و۵۰۰ میلیارد تومان است و انقباضی بسته شده است. این در حالی است که بودجه ۹۶ شهرداری تهران ۱۷ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان بود که ۱۷ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان آن محقق شد، لذا ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه ۹۷ محقق نخواهد شد و بهزعم من تنها ۱۶ هزار میلیارد آن تحقق میپذیرد. این لایحه به بحث و بررسی بیشتر نیاز دارد تا بتوان امکان تحقق آن را بیشتر کرد. لایحه بودجه سال آینده با تلاش تمامی اعضای شورای شهر همچنین رسانهها شفافتر از گذشته خواهد بود. این موضوع البته وعده اصلاحطلبان به مردم بوده و مردم براساس قول مجموعه اصلاحات برای ایجاد شفافیتهای گوناگون و به عبارت بهتر ایجاد شهرداری شیشهای به اعضای شورای شهر کنونی رأی دادهاند و شهردار تهران نیز تا این لحظه در این مسیر حرکت کرده است. این مسیر البته باقدرت بیشتری در آینده ادامه خواهد یافت.
طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران همیشه مطرح بوده است. به نظر شما آیا در مجلس و یا در شورای شهر کنونی آن میزان اراده وجود دارد که تحقیق و تفحص انجام شود؟
رویکرد ما و مدیریت شهری جدید این است که باید بلافاصله به مردم گزارش داد. این خواست مردم است زیرا به خاطر رویکردهای مدیریت گذشته در آینده مطالبات افکار عمومی به وجود آمد که اصلاحطلبان و شورای پنجم و همچنین شهردار کنونی باید پاسخگوی آن باشند. مردم در آینده میپرسند که شورای پنجم چگونه عمل کرد و شهردار تهران تا چهاندازه توانست وعدهها را محقق کند؟ اینکه ما همواره درگذشته باقی بمانیم درست نیست. رسالت ما درگذشته ماندن نیست. باید به رسیدن به قلهها اندیشید. اینکه ما شناخت کاملی از وضعیت موجود شهر تهران داشته باشیم، کفایت میکند تا از این شناخت به عنوان مسیری بهتر برای تدوین برنامهها و اصلاح روندهای اشتباه، استفاده کنیم. البته موارد سیاسی از جمله لزوم تحقیق و تفحص قابل بحث است. اما من به عنوان یکی از اعضای شورای پنجم اعلام میکنم مجموعه جدید و شهردار فعلی به هیچ وجه قصد ماندن درگذشته را ندارند. شورا و شهردار جدید هیچ راهی جز موفقیت ندارند. شهروندان تهرانی از شورا و آقای نجفی چیزی جز موفقیت نخواهند پذیرفت. امروز شورا و شهردار از یک تفکر سیاسی بوده و در همراهی با هم قرار دارند. دولت نیز هماهنگی قابل توجهی با شهرداری و شورای شهر دارد. از این رو اساسا نمیتوان در روز حساب عملکرد بد یا نیک مدیریت گذشته را در اختیار مردم قرار داد. مردم از اصلاحطلبان خواهند پرسید حال که آنها به اعضای شورای شهر و شهردار تهران رأی دادهاند چگونه عمل کردهاند؟ اعضای شورای شهر و شهردار تهران بر روی عملکرد شهرداری و ایجاد شفافیت تمرکز کردهاند و این امید وجود دارد که تحولات عمیقی در این رابطه براساس آنچه مردم مطالبه میکنند، به وجود آید.