آرش شهرآیینی افزود: پوشش نوسان نرخ ارز در شرایط امروز، معنا می‌یابد، البته آن زمان که این مصوبه اخذ شد، برخی بر این باور بودند که این مصوبه محافظه‌کارانه است و تقاضایی نخواهد داشت؛ ولی اکنون با توجه به نوسانات نرخ ارز، این موضوع جای کار دارد. او تصریح کرد: این محصول را فقط برای صادرکنندگان طراحی کرده‌ایم، نه برای سفته بازان و واردکنندگان؛ بنابراین این مصوبه صادرات کشور را از زیان‌های ناشی از کاهش نرخ ارز بیمه می‌کند. معاون صندوق ضمانت صادرات ایران افزود: البته این پوشش نوسانات نرخ ارز به‌عنوان یک الحاقیه محصول دیگر صندوق اجرایی میشود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، محمد لاهوتی، عضو هیات نمایندگان اتاق در مورد تاثیر این پوشش بیمه بر صادرات می‌گوید:« به‌نظر من این پوشش به صادرات بسیار کمک‌کننده است، ولی فرآیند، شرایط و اینکه چه کسانی می‌توانند از آن استفاده کنند، مهم است تا این ابزار را کارآمد یا ناکارآمد کند.»
معاون صندوق ضمانت صادرات از مصوبه هیات وزیران برای پوشش نوسانات نرخ ارز برای صادرکنندگان خبردادند و برخی معتقدند این مصوبه محافظه‌کارانه است و تقاضایی نخواهد داشت. شما چقدر با این نظر موافق هستید؟
هجینگ ارزی را معمولا به‌ویژه در کشورهایی که اگزیم بانک‌ها وجود دارد، بانک‌ها انجام می‌دهند، ولی در کشورهایی مانند کشور ما که صندوق ضمانت و بانک توسعه صادرات جدا هستند این موضوع در اختیار صندوق ضمانت گذاشته شده است. البته این مصوبه را حدود چهار ماه پیش هم آقای سیدعلی به آن اشاره کردند که نرخ ارز صادرکنندگان را پوشش بیمه‌ای می‌دهیم و اگر تا سه‌درصد نرخ تفاوت پیدا کند تا 30درصد را پرداخت خواهیم کرد. در خبری که به‌تازگی اعلام شده نکته‌ای که وجود دارد این است که این یک الحاقیه به قراردادهای قبلی است، یعنی مشتریانی می‌توانند از این پوشش بیمه‌ای استفاده کنند که قبلا در موارد دیگری با صندوق ضمانت صادرات توافقاتی را انجام داده باشند، به‌عنوان مثال ضمانتنامه‌ای گرفته باشند، قراردادی بسته باشند یا اعتبارسنجی مشتری گرفته باشند. نکته بعدی این است که اعضای صندوق ضمانت صادرات کمتر از‌هزار نفر فعال اقتصادی در حوزه صادرات هستند. در صورتی که ما می‌دانیم بسیاری از صادرکنندگان ما با صندوق ضمانت ارتباطی ندارند. بنابراین میزان پوشش فقط به همان مشتری‌های خود صندوق باز می‌گردد و کسانی که قراردادهای قبلی داشتند و این موضوع به آنها تعلق می‌گیرد. نکته سوم این است که حتی اگر صندوق هم بخواهد ارز تمام صادرکنندگان را بیمه کند و کاهش آن را پوشش دهد این سوال پیش میآید که آیا واقعا صندوق چنین سرمایه‌ای که به آن اجازه دهد تمام صادرات کشور را برای صادرکنندگان پوشش دهد، دارد یا خیر؟ چنین مساله‌ای به‌نظر نمی‌رسد. نکته آخر هم این است که شرایطی هم که صندوق برای این پوشش بیمه‌ای قرار می‌دهد بسیار مهم است. ما باید ببینیم آیا این شرایط با نگاه پوشش آسان است یا شرایط ماندن در آن باعث این میشود که به‌صورت کلی صادرکننده علاقه‌ای به استفاده کردن از این پوشش بیمه‌ای به‌دلیل پیچیدگی‌های فرآیند استفاده نداشته باشد.
پوشش نوسانات نرخ ارز چه کمکی می‌تواند به بخش صادرات داشته باشد؟
یکی از مشکلات صادرکنندگان و واردکنندگان تغییرات نرخ ارز است که موجب ضرر و زیان این گروه میشود. پوشش نوسانات نرخ ارز ابزار بسیار مفید و کارآمدی در این زمینه می‌تواند باشد، به‌ویژه در شرایط تلاطم نرخ ارزی کنونی. صادرکنندگان امروز کالای خود را با ارز چهار‌هزار و 800 ، 900 تهیه می‌کنند، ولی مطمئن نیستند چهار ماه آینده که وجوه کالایی خود را دریافت می‌کنند نرخ ارز بالاتر از این مبلغ یا پایین‌تر باشد. قطعا اگر بالاتر باشد می‌تواند مجددا کالا تهیه، تولید و صادر کند، ولی اگر قیمت پایین تر آمده باشد سرمایه‌ای که از دست رفته را از طریق این بیمه می‌تواند پوشش دهد و به‌نظر من این پوشش به صادرات بسیار کمک‌کننده است، ولی فرآیند، شرایط و اینکه چه کسانی می‌توانند از آن استفاده کنند مهم است تا این ابزار را کارآمد یا ناکارآمد کند.
نوسانات نرخ ارز چه ریسک‌هایی را می‌تواند برای فعالیت‌های اقتصادی ایجاد کند؟
همان‌طور که گفته شد نوسانات نرخ ارز به‌عنوان دغدغه‌‌ای برای صادرکنندگان به حساب میآید که باعث میشود صادرکننده‌ای که اجناس خود را به‌طور مثال با قیمت چهار‌هزار و 800 تومان تهیه کرده در هنگام فروش کالاهای خود با قیمت ارز کمتری مواجه شده و در این میان ضرر کند. مشابه این اتفاق در سال‌های گذشته نیز افتاده است. بر اساس نتایج ثبت شده نرخ ارز در چند سال ثابت نگه داشته میشود و سپس در یک جهش قیمتی، ارزش آن یکباره افزایش می‌یابد که این روند نیز از سوی صادرکنندگان مورد تایید نیست، بلکه باید نرخ ارز متناسب با نرخ تورم در طول سال افزایش یابد. آنچه مسلم است تغییر قیمت ارز یکی از عوامل تاثیر گذار بر شرایط صادرکنندگان است که شاید در نگاه اول اثر مثبت بر این بازار بگذارد، ولی این افراد بیش از هر چیز به ثبات و شرایط قابل پیش‌بینی نیازمندند تا حفظ سرمایه خود را در بازار تضمین کنند.
