براساس گزارشی که در صدا و سیما پخش شده بیش از ۴۷هزار گوشی مشمول این طرح شدهاند (در خطر قطع دائمی قرار دارند). تنها دو هزار گوشی آیفون که ۱۴آذر فعال شده بودند، حالا با گذشت یک ماه در روز پنجشنبه ۱۴دی ماه قطع شدهاند. مسوولان مجری این طرح در یک مصاحبه تلویزیونی صدا وسیما با تماس با بعضی از مشترکان که دارای آیفون بودند، از آنها در مورد دلایل رجیستر نکردن گوشی آیفون خود میپرسند و اغلب پاسخدهندگان میگویند که از این طرح مطلع نبودند یا فروشنده به آنها گفته که مشکلی ایجاد نخواهد شد. به گزارش دنیای اقتصاد، همچنین یک دارنده گوشی اپل نیز تاکید میکند بهصورت مسافری آن را وارد کرده اما از الزام به ثبت آن مطلع نبوده است. ایجاد محدودیت برای گوشیهای آیفون در حالی صورت میگیرد که مسوولان طرح از دو هفته قبل برنامهای را برای ایجاد محدودیت رجیستری برای گوشیهای بلکبری و گوگل پیکسل نیز آغاز کردهاند. مجریان طرح رجیستری به هر گوشی که از سوی واردکنندگان گوشی به کشور وارد نشده، پیامکی میفرستند و به صاحب آن هشدار میدهند که آن گوشی تا یک ماه آینده قطع خواهد شد.
طرح رجیستری به گفته فروشندگان بازار موبایل باعث افزایش قیمت گوشی(و تبلت) تا حدود ۳۰درصد شده و با توجه به افزایش قیمت ارز طی هفتههای اخیر عملا باعثشده قیمت گوشیهای ردهبالای برندهایی چون اپل و گوگل در بازار ایران تقریبا گرانتر از بقیه کشورهای جهان شود. از سوی دیگر اطلاعرسانی ضعیف مجریان طرح باعث شده که بسیاری از خریداران گوشی اساسا از این طرح مطلع نباشند و پیشبینی میشود طی روزهای آینده قطع سرویس گوشیهای خریداران موجب اعتراض بیشتر خریداران بیخبر از این طرح شود.
مجریان طرح که چندین نهاد از جمله ستاد مبارزه با قاچاق کالا، وزارت صنایع، گمرک و وزارت ارتباطات را شامل میشود، هنوز روال ساده و مشخصی را برای ثبت گوشیهای مسافری در نظر نگرفته و اطلاعرسانی نکردهاند و بسیاری از مسافرانی که با خود گوشی (نو یا مستعمل) همراه دارند از اینکه باید گوشی خود را در بدو ورود ثبت کنند، مطلع نیستند، همچنین مشخص نیست چرا گوشیهای مستعمل افرادی که آن را از خارج خریدهاند یا ایرانیان مقیم خارج باید در ایران هم ثبت شود و هزینه قابلتوجهی از مردم اخذ شود.
منتقدان اجرای این طرح میگویند سختگیری بیش از اندازه روی گوشیهای مسافری از یکسو و محدود بودن تعداد واردکنندگان باعث ایجاد انحصار واردات گوشی و به دنبال آن افزایش قیمت گوشی در بازار میشود. مسوولان گمرک برای اجبار به ثبت گوشی به قانون قدیمی متوسل شدهاند که براساس آن هر مسافر بیشتر از ۸۰دلار واردات کالا ندارد و این در حالی است که این قانون تقریبا اجرا نمیشود اما حالا به اجبار فقط برای گوشی موبایل به اجرا در آمده است.
از سوی دیگر بهرغم اعتراضات مکرر مشترکان برای کسانی که بخواهند پس از ورود به کشور هزینه رجیستری گوشی خود را بپردازند راهی وجود ندارد. مجریان طرح تا همین دو هفته قبل به مسافرانی از این دست توصیه میکردند دوباره از کشور خارج و سپس هنگام ورود به کشور گوشی را رجیستر و هزینه آن را بپردازند. حالا اما ظاهرا تغییراتی در این وضعیت داده شده و از مسافران خواسته شده که دوباره به گمرک ورودی مراجعه کرده و در آنجا هزینه رجیستری را پرداخت کنند. تمامی فرآیند ثبت گوشی در گمرک همچنان بهصورت دستی و روی کاغذ است و در انتها نیز به مشترک کاغذی داده میشود که با آن به مخابرات مراجعه کند. در صورتی که به گفته مسوولان سایت همتا (طرح رجیستری موبایل)، هیچ نیازی به مراجعه به مخابرات وجود ندارد و مسوولان گمرک به اشتباه چنین درخواستی از مسافران دارند!
طرح رجیستری موبایل با هدف جلوگیری از قاچاق این کالا به اجرا درآمده با این حال محدودیتهای اصلی آن شامل شرکتهای واردکننده که اصلیترین منبع قاچاق این کالا محسوب میشدهاند نشده است و به نظر میرسد با افزایش قابل توجه قیمت گوشی در بازار فعلا برنده اصلی طرح واردکنندگان این گوشیها باشند که به لطف این طرح قادر به بالا نگه داشتن قیمت این کالا در بازار هستند.
گارانتی اپل بدون اطلاع اپل
مجریان طرح یکی از مزیتهای طرح رجیستری را گارانتی قانونی کالا میدانند درحالیکه با توجه به عدم اعطای نمایندگی اپل از سوی این شرکت به هیچ شرکت ایرانی عملا هرگونه تعمیر یا دستکاری در گوشی از سوی این شرکتها باعث میشود در صورت مراجعه صاحب گوشی به اپلاستور یا مراکز اصلی تعمیر اپل در کشورهای دیگر دستگاه توسط شرکت مادر پذیرش نشود. طرح رجیستری فقط در یکی دو کشور از جمله ترکیه به اجرا در آمده است.