به گزارش باشگاه در و پنجره و نما
روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم اسماعیل گرامی مقدم سخنگوی حزب اعتماد ملی نوشت: جامعه جهانی نیز به عملکرد ایران در مقابله با تروریسم پی بردند. حسن روحانی با سند و مدرک سخنرانی و جامعه جهانی را قانع کرد که ایران خود قربانی تروریسم است و بیشترین هزینه را در جهت رفع تروریسم در منطقه پرداخته است. به هرحال اینکه آقای روحانی با یک گفتمان بسیار منطقی و صلحجویانه از مواضع جمهوری اسلامی دفاع کرد و بر این مساله صحه گذاشت که تا به امروز آژانس بینالمللی انرژی اتمی سر سوزنی از ایران به دلیل تعهدات آن در برجام، ایرادی نگرفته است، اما آمریکاییها از برجام خارج شدند.
به نظر میرسد که آقای روحانی توانست طرف مقابل را از لحاظ دیپلماسی در انزوا قرار دهد. از یک جهت نیز واقعیتی بود که آقای روحانی عنوان کردند مبنی بر اینکه ایران خواهان مذاکره است و مذاکره از مجمع عمومی سازمان ملل میتواند انجام شود. راه مذاکره نیز این است که آمریکاییها به برجام بازگردند. از جهت دیگر، آمریکاییها تحریمهای اعمال شده علیه ایران را تعلیق کنند. بنابراین با این دو شرط میتوان به گفت‌وگو و مذاکره پرداخت. مجموعا میتوان به سخنان آقای روحانی و مواضع وی در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین به سفر آقای روحانی و دستاوردهای آن، نمره مثبت و قبولی داد.
اروپای امروز با اروپای بیست سال قبل کاملا متفاوت است. حتی اروپای امروز با اروپای دوره اوباما متفاوت است. به هرحال این اروپا با توجه به اینکه سیاستهای آمریکا در حوزه اقتصادی و سیستم تعرفهها، همگی یکجانبه است و صرفا منافع آمریکاییها را در نظر دارد و منافع سایر کشورها را نادیده میگیرد. در عمل آمریکا به قوانین WTO و قوانین دیگر جامعه جهانی در حوزه اقتصادی بیاعتناست، ازاین‌رو اروپاییها را در رویکرد جدیدی با آمریکاییها قرار داده است. همین که اروپاییها در این دوره مثل آمریکاییها از برجام خارج نشدند، نشانه تفاوت اروپای امروز با اروپای بیست سال قبل است.
همین که در این جلسه سازمان ملل، اروپاییها با ایران جلسه گذاشتهاند، نشاندهنده این است که اروپا با اروپای دوره اوباما و 6سال گذشته متفاوت است. همانگونه که دولت آمریکا متفاوت است. آقای ترامپ در سخنان خود، بیشترین اتهامات را علیه جمهوری اسلامی ایران و همچنین رهبران آن مطرح کرد. به نظر میرسد کشوری که خود را قدرت اول اقتصادی در جهان میداند، پرداختن به یکسری اتهامات و سخنان اثبات نشده جز سبک کردن آن دولت و حاکمیت نتیجهای در بر نخواهد داشت. بنابراین با توجه به شرایط پیش آمده، جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی پویایی که باید در پیش بگیرد، تلاش کند که در مقابل تحریمهای آمریکا دچار ضعف نشود.
به طور کلی اروپاییها با دموکرات‌ها همسوترند. در دوره هشت سالهای که دموکرات‌ها قدرت را در اختیار داشتند، پیش‌بینی شد که اگر جمهوریخواهان روی کار بیایند در زمینه‌های مختلفی مشکلات به‌وجود می‌آید. بنابراین دموکرات‌ها، مذاکره با ایران را آغاز کردند و آن را در قالب برجام به نتیجه رساندند که جمهوریخواهان، اسرائیلیها و عربستانیها به صورت یکصدا با آن مخالف بوده و اعلام کردند که توافقنامه بدی بوده است.
وضعیتی که اکنون وجود دارد، با توجه به سابقه جمهوریخواهان، قابل پیش‌بینی بود. ایران در دوره اوباما میتوانست کار را به نتیجه قطعی برساند. بخشی از مشکلات امروز به دلیل استفاده نکردن بهتر از فرصتهای گذشته است. فرصتی که دموکرات‌ها برای ایران ایجاد کردند، بیشتر قابل استفاده بود و از نظر حقوقی، قانونی و منطقی و براساس اصول حکمت، عزت و مصلحت، می‌شد روابط اقتصادی خود را مستحکم‌تر کرد. با این حال آمریکا از برجام خارج شده و دوسال دیگر انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا برگزار میشود. همچنین آمریکا تا یکی دو ماه آینده، انتخابات کنگره را در پیش دارد.
حتی اگر دموکرات‌ها کنگره را هم تصاحب کنند، فضای کافی برای ایستادگی آنها در مقابل ترامپ و جمهوریخواهان وجود ندارد. شاید دموکرات‌ها بتوانند ترامپ را متوقف کنند یا تحت فشار قرار دهند، ولی همچنانکه کنگره جمهوریخواهان نتوانست جلوی دموکرات‌ها و اوباما را بگیرد، کنگره دموکرات‌ها هم نمیتواند جلوی برنامه ترامپ را بگیرد. تا دوسال آینده ایران نمیتواند منتظر نتیجه انتخابات آمریکا باشد.
بنابراین تنها پیشنهادی که آقای روحانی ارائه داد، نوعی پیشنهاد عملیاتی است. آمریکاییها باید چند گام عقب بنشینند تا بتوان به مذاکره اندیشید. تنها راه این است که آمریکاییها به برجام بازگردند و تحریمها را تعلیق کنند. در این صورت میتوانند از ایران انتظار داشته باشند که پای میز مذاکره به صورت برد-برد بنشیند.
منبع: روزنامه آرمان؛ 1397،7،5
گروه اطلاع رسانی**2059**1755
