به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، مراسم آغاز رسمی معاملات آتی زعفران در بورس کالای ایران امروز با حضور محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، علی اکبر مهرفرد، معاون وزیر جهاد کشاورزی، شاپور محمدی، رییس سازمان بورس اوراق بهادار و جمعی از مسوولان بازار سرمایه و بخش کشاورزی کشور در تالار معاملات بورس کالا برگزار شد.
در ابتدای این مراسم مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران به تجربه انجام معاملات آتی بر پایه دارایی سکه طلا اشاره کرد و گفت: قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالای ایران در سال 1387 راه‌اندازی شد که در سال نخست 3173 قرارداد به ارزش 61 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت که با توسعه زیر ساخت ها و استقبال سرمایه گذاران طی سال 1396 معامله چهار میلیون و 246 هزار و 754 قرارداد به ارزش657 هزار و 965 میلیارد ریال در بازار آتی سکه به ثبت رسید.
حامد سلطانی نژاد افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون نیز بیش از یک میلیون و 345 هزار و 974 قرارداد سکه به ارزش 268 هزار و46 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته است.
ویژگی های دارایی پایه در بازار آتی
مدیرعامل بورس کالای ایران در مورد ویژگی‌های دارایی پایه در قراردادهای آتی اظهار کرد: نوسان پذیری قیمت دارایی پایه که تحت تاثیر عواملی همچون نوسانات فصلی، شرایط جوی، کمبود نقدینگی کشاورزان و صادرکنندگان، حضور واسطه‌ها و نوسانات نرخ ارز است، یکی از ویژگی های انتخاب دارایی پایه در قراردادهای آتی است. همچنین تعیین قیمت دارایی پایه بر اساس سازوکار رقابتی و عدم دخالت دولت، فراوانی دارایی پایه در بازار و استاندارد پذیری دارایی پایه نیز دیگر ویژگی‌های مطرح برای انتخاب دارایی پایه مناسب در بازار آتی به شمار می رود.
وی ادامه داد: وجود فعالان قابل توجه که در مورد قراردادهای آتی زعفران شامل زعفران کاران، خریداران محلی، عمده فروشان، صادرکنندگان، کارخانجات بسته بندی، واسطه‌ها، تعاونیهای تولیدی، شرکتهای تولید کننده مواد غذایی و نیز تولیدکنندگان مواد دارویی و گیاهی می شود، از موارد مهم برای انتخاب دارایی پایه در قراردادهای آتی است. در این میان، حجم قابل قبول معاملات در بازار نقدی دارایی مورد نظر و وجود مرجع قیمت نقدی معتبر برای دارایی پایه نیز از موارد دیگری است که در این رابطه می توان به آنها اشاره کرد.
رشد حجم معاملات در بازار نقدی و گواهی سپرده کالایی
سلطانی‌نژاد به پذیرش زعفران در بازار فیزیکی بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: پذیرش این محصول حوزه کشاورزی در سال 1389 در بورس کالای ایران انجام شد و در سال 95 شاهد معامله 12 هزار گرم زعفران در بورس بودیم که این رقم در سال 96 به 121 هزار گرم افزایش یافت. از ابتدای سال جاری تاکنون نیز بیش از هفت میلیون و 50 گرم زعفران در تالار کشاورزی معامله شده که انتظار می رود این رقم تا پایان سال با افزایش چشم‌گیری همراه شود.
به گفته وی، پذیرش زعفران در بازار گواهی سپرده کالایی نیز در سال 95 اجرایی شد و طی آن سال 7981 گرم از این محصول در قالب گواهی سپرده در بورس کالا معامله شد.
وی ادامه داد: در سال گذشته نیز بیش از یک میلیون و 262 هزار گرم زعفران در بازار گواهی سپرده کالایی مورد دادوستد قرار گرفت و این رقم در سال جاری تاکنون به 262 هزار و 522 گرم رسیده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران همچنین ار امکان حضور و دریافت کد معاملات بازار مشتقه برای خارجی ها خبر داد و گفت: علاوه بر معامله گران داخلی، خریداران خارجی نیز می توانند با دریافت کد معاملاتی بورس کالا، در معاملات نقدی و مشتقه زعفران حضور یابند.
مشخصات قرارداد آتی زعفران
مدیرعامل بورس کالای ایران در باره فرآیند تدوین مشخصات قرارداد آتی زعفران اظهار کرد: برای راه اندازی این معاملات ابتدا مطالعات امکانسنجی و طراحی امیدنامه انجام شد و جلساتی با حضور کارشناسان حوزه زعفران در مورد طراحی مشخصات قرارداد برگزار شد. در ادامه این فرایند، مشخصات این قرارداد در تاریخ 1397.02.17 در هیئت مدیره بورس کالا به تصویب رسید و در نهایت هیئت پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در 22 اردیبهشت ماه سال جاری این مشخصات را مورد تصویب قرارداد.
سلطانی نژاد در ادامه به بیان این مشخصات برای دارایی پایه قراردادهای آتی زعفران پرداخت و گفت: دارایی پایه این قرارداد زعفران رشته ای بریده ممتاز (نگین) بوده و اندازه هر قرارداد شامل 100 گرم زعفران نگین است.
وی افزود: در این معاملات حد نوسان مجاز برای قیمت روزانه حداکثر مثبت و منفی سه درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل بوده و حجم هر سفرش حداکثر تا 25 قرارداد است.
وی در مورد ساعات معاملاتی قراردادهای آتی زعفران و سقف مجاز موقعیت های تعهدی باز اظهار کرد: معاملات قراردادهای آتی زعفران شنبه تا چهارشنبه از ساعت 12:30 الی 15:30 بوده و اشخاص حقیقی دارای کد معاملاتی بازار مشتقه می توانند در هر نماد معاملاتی 1000 موقعیت اتخاذ کنند. اشخاص حقوقی نیز می‌توانند در هر نماد معاملاتی 1000 موقعیت بگیرند که این میزان تا 10 درصد موقعیت های تعهدی باز در آن نماد در بازار قابل افزایش است.
سلطانی نژاد درباره کارمزد این معاملات نیز گفت: در راستای حمایت از بخش کشاورزی کارمزد این معاملات برای سازمان بورس و اوراق بهادار و بورس کالا صفر در نظر گرفته شده و کارمزد کارگزاران نیز به ازای معامله هر قرارداد 2000 ریال تعیین شده است.
اقدامات صورت گرفته برای راه اندازی قرارداد آتی زعفران
وی به برگزاری جلسات هم اندیشی با نهادهای ذی ربط اشاره کرد و گفت: در راستای راه اندازی قراردادهای آتی زعفران پنج جلسه تخصصی میز کالایی با موضوع بررسی مشخصات قرارداد آتی زعفران برگزار شد. همچنین جلسات هم اندیشی و فرهنگسازی با فعالان حوزه زعفران در تهران و شهرستانها (تربت حیدریه، زاوه، شادمهر، مشهد، فریمان و کاشمر) و نیز جلسات متعدد تخصصی با شرکتهای کارگزاری به منظور هماندیشی و کسب آمادگیهای لازم برگزار شد تا نقطه نظرات نهادهای ذی ربط و فعالان حوزه زعفران را برای آغاز این معاملات جویا شویم.
سلطانی نژاد از بحث های آموزشی نیز سخن گفت و در خصوص آموزش معاملات این قراردادها به کشاورزان و زعفران کاران اظهار کرد: در راستای آموزش فعالان این حوزه با بورس کالا و نحوه معامله قراردادهای آتی زعفران و فرهنگ سازی بیشتر، از نماد زعفران در سامانه مجازی بازار مشتقه بورس کالا رونمایی شد.
وی افزود: همچنین تهیه بروشورها و مستندات آموزشی مختص زعفران، برگزاری 1800 نفر ساعت کلاس آموزشی حضوری در تهران و شهرستانها، برگزاری 350نفر ساعت کلاس آموزشی غیرحضوری و انتشار مقالات مرتبط آموزشی و تحلیلی در نشریات از دیگر اقدامات آموزشی در این رابطه بوده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان به اقدامات اجرایی راه اندازی معاملات قراردادهای آتی زعفران اشاره کرد و گفت: تصویب کارمزدهای معاملات در سازمان بورس و اوراق بهادار، هماهنگی با شرکتهای نرم افزاری و کارگزاران جهت انجام معاملات به صورت آنلاین، انجام معاملات زعفران به صورت تستی در روز سهشنبه اول خرداد ۹۷ و در نهایت راه اندازی معاملات واقعی قراردادهای آتی زعفران در روز جاری از اقدامات اجرایی برای راه اندازی این معاملات بوده است.
