به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از عصر ایران، آنتی بیوتیک ها اگرچه به بهبود برخی بیماری ها کمک می کنند، اما به عنوان یکی از دشمنان سلامت روده نیز شناخته می شوند، زیرا افزون بر مقابله با عوامل بیماریزا در مرگ باکتری های روده نیز نقش دارند.
حتی باکتری های خوب یعنی آنهایی که از سیستم ایمنی پشتیبانی می کنند، و یا به جذب مواد مغذی، گوارش و دفع مواد زائد کمک می کنند نیز از بین می روند.
بر همین اساس، محدود کردن مصرف آنتی بیوتیک ها و به حداقل رساندن این کار ایده خوبی است.
اما درباره داروهای دیگر شرایط چگونه است؟ آیا آنها نیز می توانند اثر منفی بر سلامت روده انسان داشته باشند؟
روده انسان در معرض داروها
از آنجایی که داروهای غیر آنتی بیوتیک برای اثرگذاری روی سلول های انسان و نه سلول های باکتریایی طراحی شده اند، شاید فکر کنید اثری بر جمعیت باکتری های روده شما ندارند. اما در حقیقت این گونه نیست.
پژوهشی که به تازگی در آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی اروپا انجام شد، نشان می دهد که انواع مختلف داروهای تجویزی می توانند رشد باکتری های سالم روده را متوقف کنند. پژوهشگران این مرکز اثر یک هزار داروی مختلف را روی 40 باکتری مختلف موجود در روده انسان آزمایش کرده و حدود یک چهارم از آنها حداقل بر یک نوع از باکتری های روده اثرگذار بود.
پژوهشگران دریافتند که هر کلاس دارویی برای باکتری های روده مشکل آفرین بوده، اما برخی از آنها اثرگذاری بیشتری نسبت به دیگران داشته اند.
داروهایی با بیشترین میزان تاثیر بر باکتری های روده
مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs) - این داروهای ضد سوزش سر دل تا پیش از این نیز با فهرستی بلند بالا از عوارض جانبی، مانند بیماری کلیوی و افزایش خطر حمله قلبی، پیوند خورده بودند. اما بنابر نتایج این مطالعه اخیر، آنها به طور مستقیم بر میکروبیوم انسان اثرگذار هستند، سطح pH را در روده تغییر می دهند و بر انواع باکتریایی موجود در روده تاثیر می گذارند.
مسدودکننده های کانال کلسیم - این داروهای فشار خون از ورود کلسیم به سلول های قلب و دیواره رگ های خونی جلوگیری می کنند. به نظر می رسد آنها از رشد برخی باکتری ها در روده نیز پیشگیری می کنند.
هورمون های مصنوعی - داروهای تغییردهنده هورمون از جمله قویترین قاتلان باکتری ها در این مطالعه بوده اند. اگرچه این شرایط چندان شگفت انگیز نبوده است، زیرا داروهای هورمونی مانند داروی ناباروری کلومیفن، پروژسترون و استروژن همگی در مطالعات پیشین نیز نقش خود در نابودی باکتری ها را نشان داده بودند.
داروهای ضد روانپریشی - داروهای ضد روانپریشی تاثیر قابل توجهی بر باکتری های سالم روده داشتند. تقریبا تمام زیر کلاس های این داروها باکتری های روده را نابود کردند.
این مطالعه در یک محیط آزمایشگاهی و نه با حضور افراد واقعی انجام شد. اما این احتمال وجود دارد که همه این داروها به کاهش تنوع میکروبی سالم در روده انسان منجر شوند. از دیگر داروهایی که بر میکروب های روده اثرگذار هستند می توان به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، داروهای ضد دیابت، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، آنتی هیستامین ها، داروهای مسکن، و داروهای ضد لخته خون اشاره کرد.
جنبه های دیگر مطالعه
پژوهشگران چند نتیجه گیری جالب توجه دیگر از این مطالعه داشتند. به عنوان مثال، مشخص شد عوارض جانبی و اثربخشی دارو هر دو ممکن است نتیجه مستقیم از تاثیر دارو بر میکروبیوم باشد. در مورد داروهای ضد روانپریشی، پژوهشگران فکر می کنند که تغییر میکروبیوم ممکن است بر روشی که این داروها علائم بیماری را محدود می کنند تاثیرگذار باشد.
همچنین، آنها این گونه نتیجه گیری کردند که افزون بر آنتی بیوتیک ها، داروهای دیگر نیز می توانند در شکل گیری مقاومت به آنتی بیوتیک نقش داشته باشند. این یک نتیجه گیری ترسناک است، زیرا ما در طول زندگی خود از بسیاری داروهای غیر آنتی بیوتیک استفاده می کنیم و اغلب این کار را برای بازه های زمانی طولانی انجام می دهیم. با این وجود، همه داروها بر باکتری های روده اثرگذار نیستند و همه مقاومت ها نیز شایع نخواهند بود.
پس اگر داروهای تجویزی مصرف می کنید، به پیامدهای میکروبی آنها نیز توجه داشته باشید. و حداقل، عادات دیگری که میکروبیوم شما را سالم نگه می دارند را مد نظر قرار دهید. به عنوان مثال، میوه جات، سبزیجات، فیبر و غذاهای تخمیرشده مصرف کنید، هر روز ورزش کنید، و سطوح استرس را پایین نگه دارید. تمام این عادات ساده می توانند برخی از آسیب های ناشی از داروهای تجویزی را خنثی سازند.