اقتصاد آنلاین_لیلی شهیر؛ با توجه به التهابات اخیر بازار ارز و سکه و در جهت سامان دهی به این بازار چند روز پیش در حاشیه فاینکس 2018، شاپور محمدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از انجام معاملات پیش فروش سکه با توافق بانک مرکزی در بورس کالا خبر داد. اما اکنون این خبر در حالی مطرح است که طی روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر برچیده شدن بازار سکه و طلا از سوی بورس کالا به دلیل انتقادهای بانک مرکزی شنیده می شود.
گفتنی است، در این رابطه عضو شورای عالی بورس، زمزمه دستور وزیر اقتصاد برای تعطیلی معاملات آتی سکه در بورس کالا را تایید نکرد و حتی از طرح جدید برای پیش فروش سکه خبر داد. حسین عبده تبریزی تصریح کرد: این موضوع نه از سوی وزیر بلکه از طرف برخی دیگر مطرح شده بود که در نهایت هم تایید نشد؛ بنابراین نه تنها معاملات آتی سکه برقرار خواهد بود، بلکه طرح پیش فروش سکه در بورس کالا هم ارایه شده و در صورت تصویب، عملی خواهد شد.
توانایی بالا در جذب نقدینگی
در این شرایط باید دید، بازار آتی سکه دارای چه مزایایی است که کارشناسان به فعالیت بیشتر و باقی ماندن آن تاکید دارند. علی صادقین، مدرس و پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با اقتصاد آنلاین مهمترین مزیت های این بازار را برشمرد و گفت: مهمترین کاربرد معاملات آتی سکه از بعد اقتصاد کلان را می توان جذب نقدینگی دانست؛ بنابراین این بازار توان جذب بخش قابل توجهی از نقدینگی جامعه را بدون نیاز به سرمایه بالا در اختیار دارد که در شرایط تورمی مانند فضای کنونی اقتصاد کشور می تواند اثرگذاری مناسبی داشته باشد.
او تاکید کرد: سرمایه گذاران می توانند در این بازار با یک دهم قیمت سکه در قراردادهای اتی سکه از مزایای خرید و فروش 10 سکه استفاده کنید. به نظر می رسد، پیش فروش سکه و جذب نقدینگی از طریق اعطای سکه به صورت حقیقی می تواند عملکرد بهتری در جذب نقدینگی داشته باشد.
شفافیت بازار آتی برای معاملات
این کارشناس اقتصادی افزود: اهرمی بودن بازار آتی سکه از دیگر مزیت های به شمار می رود. به این معنی که شما می توانید با حداقل هزینه ممکن، میزان معاملات بسیار زیادی را شکل دهید. در عین حال باید گفت در بازار اتی سکه، انتظارات خریداران و فروشندگان به عنوان بازیگران بازار طلا از آینده به شکل شفافی مشخص می شود؛ به طوریکه اکنون روند قیمتی معاملات سررسید آبان برای فعالان بازار واضح است.
کاهش فشار بر بانک مرکزی
صادقین در ادامه به دیگر ویژگی مثبت بازار آتی سکه اشاره کرد و گفت: در روند معاملات اتی سکه، معمولا سکه ای به صورت فیزیکی داد و ستد نشده بلکه به کمک اوراق حاضر، این معاملات انجام می شوند؛ براین اساس فشاری هم برای ضرب سکه بر بانک مرکزی اعمال نمی شود.
راه حل مشکلات/ توسعه ابزار مشتقه به جای محدود کردن
او همچنین در خصوص شایعه تعطیل شدن بازار آتی تاکید کرد: امیدوارم این شایعه اشتباه باشد اما در صورت تایید، سیاست کاملا اشتباهی است. این بازار در همه جای دنیا بخش قابل توجهی از انتظارات تورمی را به همراه نقدینگی در خود حل و جذب می کند؛ بدون آنکه آثار تورمی زیادی ایجاد کند.
این مدرس اقتصادی تاکید کرد: بنابراین در شرایط حاضر و با توجه به نقدینگی بسیار بالا، نبود بورس ارز و مشکلاتی که در عمق بازار سرمایه وجود دارد (از جمله محدودیت هایی که برای جذب نقدینگی ها در بورس اوراق بهادار وجود دارد)، بهترین بازار که می تواند با ارائه تسهیلات و مکانیزم شفافتری، نقدینگی را به سمت آن سوق داد، بازار آتی سکه طلاست.
رشد بازارهای موازی و ایجاد بورس ارز
صادقین برای حل مشکلاتی که اکنون در مسیر بازار آتی سکه وجود دارد، گفت: بهترین راه این است که بتوانیم ابزار مشتقه را در این بازار توسعه دهیم. در حال حاضر ابزارهای مالی نوینی در بازارهای آتی و حوزه بازارهای کالایی به خصوص طلا وجود دارد. بنابراین برای شفافتر شدن این حوزه توسعه ابزار مشتقه به عنوان قدم نخست باید مورد توجه قرار گیرد.
او افزود: برای برطرف کردن مشکلات این حوزه همچنین باید توسعه بازارهای موازی شبیه بازار آتی سکه طلا در دستور کار قرار گیرد. در این راستا باید حداقل در دو سال آینده به سمت تاسیس بورس ارز پیش رویم و به همین اندازه بتوانیم بین بازارهای مالی روابط مستحکم و شفاف با دستورالعمل ها و ارائه ابزار مشتقه متنوعتر، روابط منطقی بین این بازارها را با یکدیگر فراهم کنیم.
این مدرس اقتصادی در پایان تصریح کرد: به شرط وقوع چنین اتفاقی، تقاضای سفته بازی کاهش یافته و اگر هم تقاضای سفته بازی وجود داشته باشد، این بازارها توان جذب نقدینگی را بیشتر خواهند داشت. در مجموع بهترین کار در شرایط فعلی توسعه ابزار مشتقه به جای محدود کردن آن و گسترش دامنه نوسان است.
