تشکیل حساب ذخیره ارزی برای افراد و به‌ویژه فعالان اقتصادی را چقدر موثر ارزیابی می‌کنید؟

تشکیل حساب ارزی برای افراد ‌فی‌نفسه حرکت خوبی است، مشروط بر اینکه تعهدات دوطرفه عمل شود. در گذشته شاهد بودیم که برخی از افراد پولشان را در حساب ارزی ریختند، اما زمانی که قصد دریافت آن را داشتند، با این محدودیت‌ها مواجه شدند که امکان پرداخت همه پولشان وجود ندارد یا اینکه بعضی از بانک‌ها در زمان برداشت اعلام کردند که معادل ریالی وجه را پرداخت می‌کنند و... اینگونه بحث‌ها باعث شده که به مرور مردم اعتمادشان را به سیستم بانکی از دست بدهند. ناچارا باید زمان بگذرد تا اعتماد از دست‌رفته مردم بازگردد. بنابراین این حساب ارزی یک حرکت ملی قلمداد می‌شود، در صورتی که شبکه بانکی کشور جوابگوی اعتماد از دست‌رفته مردم باشد. اکنون که دولت با گرفتاری‌های زیادی مواجه است و شبکه بانکی نیز با کمبود منابع روبه‌رو است، خوب است ارزهایی که توسط برخی از افراد در منازلشان نگهداری می‌شود، (البته منظور من سوای آنهایی است که زیر سوال هستند و احتمال دارد از طریق رانت و سوءاستفاده صاحب ارز شده باشند؛‌ درواقع ارزهایی که از راه سالم و درست به دست آمده)، به سیستم بانکی برگردد تا حدودی کمبود ارزی کشور جبران شود. در مقطعی اعلام شد که حدود 21‌میلیارد دلار ارز در خانه‌های مردم نگهداری می‌شود، کاری به صحت و سقم آن ندارم، اما عدد بسیار بزرگی است و حتی اگر یک‌میلیارد دلار هم باشد، آن هم می‌تواند گرهی از گر‌ه‌های کور ما باز کند. من بر این باورم که اگر به واقع به تعهداتمان عمل کنیم و بعدا بهانه‌های مختلفی نتراشیم، تشکیل حساب ارزی می‌تواند طرح موفقی باشد. مسلما در راستای اجرای این تصمیم، باید سودی هم به این حساب تعلق گیرد تا انگیزه بیشتری ایجاد کند، همچنین دولت باید تضمین‌های لازم را برای احتمال ورشکسته‌شدن بانک عاملی که افراد پولشان را در آن گذاشته‌اند، بدهد تا آنها هر زمان که پولشان را مطالبه کردند، بتوانند در اسرع وقت آن را دریافت کنند.

اینکه اشاره داشتید باید سودی به این حساب تعلق بگیرد، تصمیم گرفته شده که بازار شبه‌بورس مرکب از صرافی‌های مجاز و بانک‌ها و در عین حال با نظارت بانک مرکزی تشکیل شود تا افراد بتوانند حساب ذخیره ارزی داشته باشند و به این حساب سود تعلق گیرد و در زمان برداشت، ارز به شکل اسکناس در اختیار آنان قرار داده شود.

بله، اگر این اتفاق بیفتد، اتفاق مثبتی تلقی می‌شود، اما امیدوارم حالت اختیاری داشته باشد، چون حالت اجباری چنین تصمیمی همان پیمان‌سپاری ارزی را به ذهن متبادر می‌سازد که در مورد صادرات اجرا شد و حرکت بسیار غلطی بود و کاهش میزان صادرات را به‌دنبال داشت. در حال حاضر هم که بنا به تصمیم جدید ارزی دولت مبنی بر یکسان‌سازی نرخ ارز، دلار روی 4200تومان تثبیت شده است،‌ هیچ‌ مشوق صادراتی به این منظور اعلام نشده که اصلا درست نیست، چون ارز 4200تومانی به این معناست که صادرکننده ما هیچ ‌شانسی برای صادرات ندارد و درنهایت انگیزه‌ای هم برای صادرکنندگان ما باقی نمی‌ماند. بنابراین، من امیدوارم این حساب ارزی مانند پیمان‌سپاری ارزی و یک نوع ابزار کنترلی نباشد. یا اینکه این روزها می‌شنویم که به‌زودی سپرده‌های 100‌میلیون‌تومانی مشمول مالیات می‌شود که اینها زمرمه‌های خطرناکی برای پس‌اندازهای مردم در آینده است. انتظار می‌رود هدف برد-برد و با حسن نیت باشد تا هم مردم به شبکه بانکی یاری برسانند و هم شبکه بانکی ضمانت‌های لازم را برای پرداخت اصل و بهره پول مردم بدهد و کارشان همراه با اما و اگر نباشد.

اشاره داشتید که اعتماد مردم به شبکه بانکی سلب شده است. این اعتماد ازدست‌رفته،‌ چگونه بازمی‌گردد؟

این به عملکرد سیستم بانکی برمی‌گردد که در عمل نشان دهد که حافظ سرمایه‌گذاری و پول مردم است و قرار است این پول‌ها به بخش مولد کشور هدایت شود تا درنتیجه اشتغال ایجاد کند،‌ تولید ناخالص ملی را بالا ببرد یا رشد ناخالص ملی را افزایش دهد، نه اینکه وام‌ها را تنها به یک عده خاصی بدهند که درحقیقت عملکردشان به‌صلاح مملکت نیست؛ دیدیم که چقدر از منابع بانکی که درحقیقت به مردم تعلق دارد، به یغما رفت و... اینگونه مسائل اعتماد را به سیستم پولی و بانکی ضعیف می‌کند، بنابراین شبکه بانکی در عمل باید نشان دهد که از امروز به‌مثابه یک بانک متعهد همچون کشورهای مترقی عمل می‌کند تا رفته رفته اعتماد مردم بازگردد و با رغبت بیشتری همکاری داشته باشند.