به گزارش باشگاه در و پنجره و نما
مردم پاکستان که این روزها در گذراندن سخت ترین شرایط اقتصادی در دهه های اخیر هستند، وقوع حوادث مختلف تروریستی در شهرهای این کشور باعث شده تا آنان معضل ترور را دوباره تهدید جدی برای خود قلمداد کنند.
رسانه های پاکستانی با اشاره به افزایش چشمگیر بدهی های خارجی این کشور، اعلام کردند: بدهی های پاکستان بین سال های 2008 تا 2018 از 37 میلیارد دلار به میزان 60 میلیارد دلار افزایش یافت و مجموع آن به 97 میلیارد دلار رسید.
این در حالی است که دولت فعلی پاکستان به نخست وزیری «عمران خان» با توجه به کسری مالی و بحران اقتصادی خود به رغم مخالفت جناح سیاسی و اقتصادی این کشور، برای دریافت وام جدید مجبور به مراجعه به صندوق بین المللی پول شد و اخیر نیز طرفین برای اعطای وام 6 میلیارد دلاری به اسلام آباد در طول 3 سال به توافق نهایی رسیدند.
از سوی دیگر کاهش ارزش واحد پولی پاکستان موجب افزایش مشکلات اقتصادی و تورم بیشتر در این کشور شده است. علاوه بر وام صندوق جهانی پول، قرار شد بانک جهانی و بانک توسعه اقتصادی نیز وام 2 تا 3 میلیارد دلاری به پاکستان ارائه دهند.
پاکستان که پیش تر 21 بسته کمک مالی از صندوق جهانی پول دریافت کرده بود، اکنون در کنار آرژانتین به عنوان کشورهایی محسوب می شوند که بیشترین تعداد وام را از این نهاد جهانی تقاضا کرده اند.
اما همه چیز به اینجا ختم نمی شود، تورم شدید در پاکستان و آن هم در دور حکومت عمران خان که همواره در کمپین های انتخاباتی خود به مردم قول داده بود که وام خارجی نخواهد گرفت و بدیهی های پاکستان را صاف خواهد کرد، باعث شده مردم این کشور به ستوه آمده و همزمانی این چالش ها با شروع ماه رمضان، زندگی را بر مردم این کشور تلخ کرده است.
افزایش چنده باره نرخ سوخت و گرانی کالای اساسی در پاکستان باعث شده تا عملکرد دولت شدیدا از سوی مردم مورد انتقاد قرار بگیرد تا جایی که جناح مخالف نیز اعلام کرد که پس از عید فطر دست به تظاهرات ضددولتی در اعتراض به وضعیت نابسمان اقتصادی کشور خواهند زد.
نخست وزیر پاکستان اخیرا اعلام کرد که مردم باید طی دو سال آینده مشکلات معیشتی را تحمل کنند سپس اوضاع اقتصادی تثبیت شده و همه چیز به روال عادی خود برمی گردد. با این حال جناح مخالف دولت عمران خان با انتقاد از تصمیم پاکستان برای دریافت وام 6 میلیارد دلاری از صندوق جهانی پول، گفتند که با این وضعیت دردی از تورم و گرانی کشور دوا نخواهد شد.
حال در کنار مشکلات معیشتی در این کشور، رخدادهای اخیر تروریستی در مناطق مختلف پاکستان نیز باعث نگرانی مسئولان و مردم این کشور شده است، در حالی که پاکستان طی سال های اخیر به تدریج در ریل ثبات و امنیت قرار گرفته بود، تکرار عملیات های انتحاری، تحرکات جدایی طلبان، افراط گرایان مذهبی و تنش های مرزی با کشورهای همسایه به طور جدی اقدامات دولت و نیروهای امنیتی این کشور را تحت الشعاع قرار داده است.
در حالی که دولت اسلام آباد تمام فکر و ذهن خود را برای غلبه بر چالش های اقتصادی کشور متمرکز کرده است، حملات انتحاری هفته های اخیر در شهرهای کویته و لاهور، حمله مسلحانه به اتوبوس حامل نیروهای امنیتی در ایالت بلوچستان، انفجار در منطقه مرزی چمن، حمله شبه نظامیان در نوار مرزی پاکستان با افغانستان، حمله تروریستی روزهای اخیر در شهر بندری گوادر و در تازه ترین این حوادث، بمبگذاری دوشنبه در شهر کویته نشان می دهد که تروریست ها در این کشور دوباره سازماندهی شده اند.
پاکستان در طول سال های اخیر به شدت از تروریسم که تهدید مشترک پیش روی منطقه است، رنج برده است. این معضل بین سال های 2000 تا 2009 در پاکستان شدت گرفت که برای دفع آن ارتش این کشور فرآیند عملیات های نظامی را آغاز کرد.
اقدام علیه تروریست های پاکستان، سیاستی است که بسیاری از دولت ها در اسلام آباد به دنبال اجرای آن بوده اند اما همواره در انجام این سیاست با تردید روبرو بوده اند؛ زیرا می دانستند که همزمان با اقدام علیه تروریست هایی که اغلب در مناطق مرزی قرار دارند، با واکنش هایی در پایتخت یا دیگر شهرهای پاکستان روبرو خواهد شد.
در سال 2014 و پس از شکست مذاکرات دولت وقت پاکستان با گروه تروریستی تحریک طالبان، ارتش عملیات ضدتروریستی «ضرب عضب» را آغاز نقی که طی آن عملیات های گسترده علیه مواضع تروریست ها و عناصر خشونت طلب در مناطق قبایلی پاکستان و دیگر شهرهای این کشور انجام شد.
پس از آن ارتش پاکستان مرحله دوم عملیات های ضدتروریستی با عنوان «ردّ الفساد» را آغاز کرد که پس از اوضاع امنیتی در مناطق مختلف به ویژه شهرهای کراچی، پیشاور، مناطق قبایلی و ایالت بلوچستان بهبود یافت.
منابع خبری پاکستان می گویند که رخدادهای اخیر تروریستی موج نگرانی را در مردم ایجاد کرده و چنین تصوری در اذهان عمومی نقش بسته است که با وجود وضعیت حساس امنیتی کشور، دولت فعالیت های خود را بیشتر به رسیدگی به مسائل اقتصادی معطوف کرده است.
تحرکات گروه های جدایی طلب بلوچ در ایالت بلوچستان، جایی که مسیر اصلی طرح راهروی مشترک اقتصادی پاکستان و چین موسوم به طرح «سی پک» است، نیز نگرانی شدید دولتمردان پاکستانی را به همراه داشته است به طور که عمران خان از حمله اخیر شورشیان بلوچ به هتلی در بندر گوادر به عنوان 'کارشکنی در روند شکوفایی و رونق' این منطقه یاد کرد.
سیاستمداران پاکستانی از موج جدید حملات تروریستی در این کشور به شدت نگران هستند در حالی که کارشناسان اقتصادی نیز از افزایش میزان بدهی خارجی پاکستان از 90 میلیارد دلار به بیش از 120 میلیارد دلار طی دو سال آینده خبر می دهند. کارشناسان دلیل آن را نیز دریافت وام از صندوق جهانی پول و همچنین از کشورهای چین، امارات و سعودی عنوان می کنند.
تحلیلگران پاکستانی به دولت این کشور توصیه می کنند که شکوفایی اقتصادی و توسعه عمومی بهترین راه برای مقابله با خشونت، تروریسم و افراط گرایی است بنابراین دولت باید در برنامه های آتی خود تمرکز ویژه ای بر بخش تولید، افزایش سرمایه گذاری خصوصی، توجه به زیرساخت ها و اجرای برنامه های خصوصی سازی داشته باشد.
دست به دست شدن بدون خونریزی قدرت در پی انتخابات عمومی طی سال های 92 و 97 در پاکستان سبب شد تا تحلیلگران از چشم اندازهای روشن در زمینه تثبیت پایه های لرزان مردم سالاری در این کشور و هموار شدن مسیر ترور زدایی و شکوفایی اقتصادی کشور سخن به میان آورند، اما رخدادهای اخیر تروریستی در پاکستان و تداوم مشکلات معیشتی دولت نشان داد راه پیش روی پاکستانی ها برای غلبه بر این مشکلات همچنان بسیار پر پیچ و خم و سنگلاخی است.
در عین حال اقدام جدی و موثر دولت و نیروهای مسلح پاکستان در رویارویی با نیروهای تروریستی و عناصر نا امنی مرزهای مشترک با کشورهای همسایه، ضمن امکان ایجاد امنیت در جغرافیای این کشور، پیام مثبتی را برای همسایگان و منطقه آسیای جنوبی به همراه خواهد داشت.
اخیر عمران خان اعلام کرد که پاکستان برای مبارزه با افراط گرایی و تروریسم متعهد به اجرای قوانین بین المللی و منشور سازمان ملل است و هرگز در برابر سازمان های ممنوعه و خشونت طلب کوتاه نمی آید و اجازه نخواهد داد که برخی عناصر با انجام عملیات های تروریستی در داخل و خارج از کشور باعث مخدوش شدن چهره پاکستان شوند.
در حقیقت اقدام دولت عمران خان در مبارزه با عناصر تروریستی و آن دسته از گروه هایی که از خاک این کشور علیه همسایگان استفاده می کنند، را باید اقدامی شجاعانه و تصمیمی ناشی از عقلانیت سیاسی دانست. این امر در دولت عمران خان به معنای تحقق یکی از شعارهای انتخاباتی وی است.
عمران خان تکمیل ایده پاکستانِ جدید، بهبود اوضاع اقتصادی و همچنین رویارویی با تروریسم را به عنوان شعارهای انتخاباتی خود مطرح کرده بود و حال باید دید دولت فعلی پاکستان به رغم وضعیت شکننده معیشت و نبرد با تروریسم در کشور، تا چه حد در نوسازی کشور و بهبود وضعیت صلح و ثبات موفق خواهد بود.
آساق*274**1663**