اقتصادآنلاین - سپیده قاسمی؛ مصرف لبنیات سنتی در ایران پس از تبلیغات منفی از سوی برخی مسئولان به بهانه مصرف پالم در لبنیات صنعتی افزایش یافت و بر اساس گفته کارشناسان حوزه سلامت عاملی برای گسترش شیوع تب مالت در کشور شد.
شدت شیوع این بیماری در دوره‌ای کوتاه با اقدامات سازمان دامپزشکی و دستگاه‌های ذی ربط فروکش کرد اما، به گفته حسین عرفانی، رئیس اداره زئونوز وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، از سال 1395، دوباره گزارش‌های ابتلای به این بیماری افزایش یافته به نحوی که موارد ثبت شده از 14 هزار و 900 مورد در سال 95 ، به 15 هزار و 100 مورد در سال 96 رسید. هر چند این دو رقم اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند اما، با توجه به مشکلات تشخیصی، احتمال اینکه تعدادی از موارد ابتلا به بیماری ثبت نشده باشد، وجود دارد.
افزایش شیوع بیماری با شروع فصل گرم
شیوع بیماری تب مالت با افزایش دما شدت بیشتری پیدا می‌کند و به همین دلیل اطلاع از راه‌های انتقال و شناخت علائم آن در ابتدای فصل گرم ضروری است. این بیماری در ایران معمولا از طریق مصرف محصولات لبنی سنتی و ارتباط مستقیم با ترشحات حیوانات مبتلا انتقال می‌یابد. باکتری تب مالت در شیر حیوانات آلوده به میزان قابل توجه‌ای وجود دارد و می‌تواند از طریق مصرف فرآورده‌های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه، خامه، سرشیر، گوشت و مغز استخوان نیمه پخته انتقال یابد.
بیماری تب مالت علاوه بر مصرف شیر و لبنیات سنتی از طریق تماس مستقیم با حیوان بیمار و استنشاق هوای آلوده به باکتری نیز قابل انتقال است.
با توجه به راه‌های انتقال ذکر شده؛ بیش از همه دامدارن، کشاورزان، دامپزشکان و کارگران کشتارگاه‌ها و کارخانه‌های بسته بندی گوشت در خطر آلودگی به این بیماری قرار دارند.
مسافران تابستانی مراقب باشند
معمولا در تعطیلات تابستانی مسافرت به مناطق روستایی و طبیعی در برنامه‌های خانوادگی گنجانده می‌شود، در این شرایط توجه به موضوعاتی مانند خودداری از مصرف شیر و فرآروده‌های لبنی سنتی و ارتباط مستقیم با حیوانات اهلی مانند بز، گوسفند، گاو و شتر و همچنین حیوانات وحشی باید مورد توجه قرار گیرد.
باکتری تب مالت در خاک‌های مرطوب و کودهای مایع در دمای پایین به مدت 6 ماه و در خاک خشک آلوده به ترشحات جفتی، جنینی و ادرار و مدفوع نشخوار کننده‌ها به مدت 6 هفته زنده می‌ماند و به صورت ذرات معلق در هوا در می‌آید که می‌تواند از طریق استنشاق و تنفس ایجاد بیماری کند، در نتیجه باید از لمس ترشحات حیوانات و قرار گیری در اماکن مشکوک نیز اجتناب شود.
افراد مبتلا چه نشانه‌های دارند
دوره نهفتگی این بیماری یک تا چهار هفته است که می‌تواند تا ماه‌ها نیز طول بکشد. اما، تشدید و فروکش شدن تب به صورت دوره ای، سردرد، خستگی، بی اشتهایی، داشتن درد کمر، مفاصل و درد عضلات، سرفه و همچنین تعریق‌های شبانه از علائم ابتدایی ابتلاء به این بیماری است که شباهت بسیاری به سایر بیماری‌ها دارد به همین دلیل علائم بالینی آن منجر به تشخیص قطعی این بیماری نمی شود.
راه‌های پیشگیری
جوشاندن شیر تازه به مدت 6 تا 7 دقیقه، اجتناب از مصرف فراوده‌های لبنی سنت ، همچنین در صورت ذبح سنتی دام استفاده از دستکش بر جلوگیری از تماس با ترشحات و قرار دادن لاشه دام قبل از مصرف به مدت ۲۴ ساعت در یخچال ضروری است.
در صورت ابتلا بیمار باید به مدت دو سال پس از درمان تحت نظر باشد چراکه اگر بیماری عود کند دوره درمانی طولانی تری است و احتمال مرگ افزایش می‌یابد، به همین دلیل بهتر راه مقابله، پیشگیری از ابتلا به بیماری با رعایت مسائل بهداشتی است.
