به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از میزان، سیب زمینی از جمله محصولات کشاورزی به شمار می‌رود که با شروع فصل برداشت آن نگرانی‌هایی را برای کشاورزان در زمینه فروش آن ایجاد می‌کند و به دلیل نبود الگوی کشت صحیح هر ساله این موضوع تکرار می‌شود.
در این میان یک سال در کنار کاهش تولید ممکن است با افزایش قیمت این محصول روبرو شویم و سال بعد به دلیل افزایش سطح زیر کشت آن از سوی کشاورزان با مازاد تولید مواجه شویم به‌طوری که محصول در زمین می‌ماند و حتی برداشت آن توجیه اقتصادی ندارد.
از طرفی با وجود رشد سالیانه تورم که افزایش قیمت نهاده‌ها را به همراه دارد و افزایش قیمت کود‌های شیمیایی و تجهیزات کشاورزی قیمت سیب‌زمینی تغییر چندانی ندارد و کشاورزان برای جلوگیری از خراب شدن سیب‌زمینی‌ها در برخی موارد مجبور به فروش زیر قیمت این محصول می‌شوند.
صرف ۸۰۰ لیتر آب برای تولید یک کیلو سیب زمینی!
در کنار هزینه‌های تولید، برآورد‌ها نشان می‌دهد که تولید هر کیلو سیب‌زمینی با راندمان آبیاری ۴۰ درصدی بیش از ۸۰۰ لیتر آب نیاز دارد که این رقم نیز به هزینه‌های کشت این محصول اضافه می‌شود.
حال موضوع به همین جا ختم نمی‌شود و مساله دیگر صادرات بالای این محصول به کشور‌های مختلف جهان است که هر سال ارز قابل توجهی را وارد کشور می‌کند.
در کنار ارز آوری بالای محصولات کشاورزی، صادرات محصولات آب بری، چون سیب زمینی که مقدار زیادی آب مجازی را از کشور خارج می‌کند در این بحران کم آبی نمی‌تواند توجیه اقتصادی داشته باشد.
این درحالی است که معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی افزایش تولید در سطح را مهمترین راه برای استفاده بهینه از منابع آب و خاک می‌داند و معتقد است کشاورزان به میزان ۱۲ هزار متر مکعب آب برای کشت سیب‌زمینی مصرف می‌کنند و در برخی نقاط این رقم به ۱۸ هزار متر مکعب می‌رسد.
عباس کشاورز تاکید می‌کند که میانگین تولید در سطح هر هکتار محصول سیب زمینی در کشور در حال حاضر ۳۲ تن است و باید این رقم ۲ برابر شود.
20 درصد از ضایعات سیب زمینی باید کم شود
این مقام مسئول عقیده دارد که باید ۲۰ درصد از ضایعات سیب‌زمینی کاهش پیدا کند چرا که بیش از اینکه پول کشاورز از دست برود آب کشور هدر می‌رود.
با این وجود این محصول به صورت مازاد و با کشت سنتی در کشور تولید می‌شود، اما برخی از کارشناسان عقیده دارند که این محصول اگر با بهترین قیمت هم صادر شود به دلیل آنکه صادرات آب مجازی محسوب می‌شود هیچ صرفه اقتصادی برای کشور ندارد.
صادرات بیش از ۵۱۴ هزار تن سیب زمینی در سال ۹۶
در این میان بررسی امار گمرک در سال ۹۶ حاکی از آن است که بالغ بر ۵۱۴ هزار و ۷۶۵ تن سیب زمینی به کشور‌های مختلف جهان صادر شده است.
لازم به ذکر است که صادرات این حجم سیب زمینی درآمد ۱۴۶ میلیون و ۳۷۳ هزار و ۹۲۹ دلاری برای کشور داشته است که بالغ بر ۵۰۸ میلیارد و ۷۸۸ میلیون و ۶۵۰ هزار و ۵۱ تومان در آمار گمرک به ثبت رسیده است.
با در نظر گرفتن رقم ریالی و حجم صادرات این محصول می‌توان به این نتیجه رسید که هر کیلو سیب زمینی با متوسط قیمت حدود ۹۸۰ تومان به کشور‌های دیگر صادر شده است که با وجود هزینه‌های بالای تولید، میزان مصرف آب و هزینه‌های حمل و نقل رقم ناچیزی است.
هرکیلو سیب زمینی ۸۰۰ تومان
در همین راستا محمد رحیم نیازی رئیس هیئت مدیره انجمن ملی سیب زمینی در خصوص قیمت تمام شده هر کیلو سیب زمینی گفت: تولید هرکیلو سیب زمینی برای کشاورز در سال ۹۶ حدود ۸۰۰ تومان تمام شد و در برخی موارد با قیمتی کمتر از ۸۰۰ تومان هم آن را به فروش رساند و متضرر شد.
وی افزود: روند قیمت و فروش سیب زمینی در سال ۹۶ بهتر از سال گذشته بود و کشاورزان با وجود قیمت ۸۰۰ تومان برای هرکیلو سیب زمینی کمتر ضرر کردند.
نیازی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا تولید سیب زمینی با مقدار آبی که برای کشت آن مصرف می‌شود توجیه اقتصادی دارد یا خیر عنوان کرد: سیب زمینی از محصولات کشاورزی محسوب می‌شود که نسبت مصرف آب به تامین انرژی و کالری خیلی به صرفه‌تر از محصولات دیگر است و به دلیل اینکه محصول استراتژیکی به شمار می‌رود تولید آن به نفع کشور است.
مکانیزاسیون راهکار بالا بردن بهره وری
رئیس هیئت مدیره انجمن ملی سیب زمینی با تاکید بر بالا بردن بهره وری در تولید محصول سیب زمینی گفت: در بحث مکانیزه کردن تولید برنامه‌های مختلفی وجود دارد و باید از روش‌های جدید آبیاری، تعیین تاریخ کشت مناسب و تولید در مناطقی که بازدهی بالایی دارند نیز غافل نماند.
با این تفاسیر هرسال محصول سیب زمینی به امید بازار‌های صادراتی با هزینه بالا تولید می‌شود در پی آن حجم قابل توجهی آب مجازی به کشور‌های دیگر صادر می‌شود و این نکته حائز اهمیت است که برخی از کشور‌ها خود توان تولید و امکانات کشت محصولی، چون سیب زمینی را در حجم وسیع دارند، اما واردات آن را به صرفه‌تر از تولید می‌دانند.
