به طوری که اعلام اسامی همچون بخارشوی، لوازم بستهبندی دارو و شیر خشک در فهرست واردات شرکتهای داروسازی و تجهیزات پزشکی موجب اعتراض مردم، رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی شده است. در این میان و همزمان با دستور رئیس جمهوری برای اعلام اسامی افرادی که ارز 4200 تومانی دریافت کردهاند برخی نمایندگان مجلس در تذکری به وزیر بهداشت خواستار انتشار لیست اسامی دریافتکنندگان ارز دولتی شدند با این حال وزیر بهداشت به صراحت اعلام کرد این وزارتخانه لیست شرکتهای دریافتکننده ارز دولتی را فقط به بیمارستانها میدهد و بیمارستانها میدانند که شرکتها چه میزان ارز دولتی و برای چه تجهیزاتی دریافت کردهاند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، با این حال با توجه به بازتاب موضوع ارز 4200 تومانی در جامعه بالاخره بانک مرکزی لیست شرکتهای واردکننده دارو و تجهیزات پزشکی را منتشر کرد ولی بازهم اقلام وارداتی موجود در آن ابهاماتی داشت که به حاشیههای زیادی دامن زد.مشاهدات در فهرست اعلامی بانک مرکزی نشان میدهد که تعدادی از شرکتهای داروسازی دلار 4200 تومانی را به منظور واردات بخارشوی و شیرخشک دریافت کردهاند. شرکت داروسازی جابرابن حیان سهامی عام 587071 یورو ارز دولتی دریافت کرده تا بخارشوی وارد کند. شرکت داروسازی رها اصفهان نیز 172654 یورو گرفته و نامش در فهرست واردکنندگان بخارشوی قرار گرفته است. علاوه بر اینها شرکت تأمین آوا سلامت، صنایع پودر شیر مشهد، نستله ایران و رایان دارو ایرانیان نیز از بانک مرکزی ارز دریافت کرده و شیر خشک وارد کردهاند.
فهرست منتشر شده در خصوص اقلام وارداتی شرکتهای داروسازی و واردکنندههای دارو از سوی بانک مرکزی واکنشهای متعددی را در رسانهها به همراه داشته است که مهمترینشان نقد به بانک مرکزی و وزارت بهداشت برای واردات بخارشوی است. یکی از این واکنشها مربوط به اظهارات محمدحسین قربانی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است که گفته ارز دارو و تجهیزات پزشکی وارد مسیر دیگری شده و بسیاری از تجهیزات پزشکی که با ارز دولتی وارد شده در اختیار بیمارستانها قرار نگرفته است.
سخنگوی سازمان غذا و دارو در همین زمینه میگوید: تولیدکنندگان بعضاً مواد اولیه را از خارج کشور میآورند، تاکنون 300 میلیون دلار گشایش اعتبار شده و 500 میلیون دلار دارو و تجهیزات پزشکی ثبت سفارششان در حال انجام است.دکتر کیانوش جهانپور این را هم به حرفهایش اضافه میکند که بازار دارو را نمیتوان با بازار موبایل و... مقایسه کرد، در عین حال باید توجه داشت که سازمان غذا و دارو فقط نامه تخصیص ارز دولتی را برای شرکتها مینویسد و عملاً تأمین ارز و گشایش اعتبار با بانک مرکزی است.او درباره علت عدم انتشار فهرست دریافتکنندگان ارز دولتی هم اظهار میدارد: اعلام لیست شرکتهای دریافتکننده دارو از سوی این سازمان به دلیل شبهاتی که ایجاد میکند به لحاظ اخلاقی درست نیست اما با اعلام اسامی شرکتهای واردکنندهای که ارز دولتی دریافت کردهاند، مشکلی نداریم و قطعاً بانک مرکزی میتواند اسامی شرکتهای دریافتکننده ارز دولتی را در این حوزه اعلام کند.او در پاسخ به اینکه آیا سازمان غذا و دارو از قبل در جریان واردات بخارشوی، مواد بستهبندی دارو و شیرخشکهای وارداتی از سوی شرکتهای دریافتکننده ارز دولتی بود توضیح میدهد: چیزی بهنام واردات بخارشوی توسط شرکت داروسازی با ارز ۴۲۰۰ تومانی در کار نیست و واردات صورت گرفته در فرآیند بستهبندی دارو استفاده میشوند چرا که شرکتهای تولیدکننده مواد بستهبندی در ایران در بسیاری از مواد بستهبندی خودکفا نیستند بنابراین تولیدکنندگان مجبورند برای مثال پوکههای شیشهای برخی آمپولها را وارد کنند. از سوی دیگر نام بخارشوی در فهرست واردات دو شرکت داروسازی به دلیل اشتباه در ترجمه کد مربوط به برخی لوازم اسپریهای استنشاقی (تنفسی) است. دکتر جهانپور درباره اینکه آیا تاکنون اسنادی از تخلفات شرکتهای دارویی مشمول ارز دولتی در دست مسئولان سازمان غذا و دارو قرار گرفته است، میگوید: تا این لحظه هیچ سندی مبنی بر تخلف از مسیر واردات دارو و تجهیزات پزشکی نداشتهایم، ممکن است تخلفاتی در حوزه فرآوردههای غذایی، آشامیدنی و آرایشی صورت بگیرد که ما در حوزه امنیت و اقتصاد آنها ورود نمیکنیم و فقط برچسبگذار ی سلامت این محصولات برعهده سازمان غذا و دارو است.در همین زمینه مدیر عامل شرکت داروسازی رها اصفهان درباره حاشیههای واردات بخارشوی از سوی این شرکت میگوید: آنچه ما وارد کردیم با اقلامی که از سوی بانک مرکزی و گمرک ثبت سفارش شده مغایرت ندارد. بانک مرکزی تعرفه واردات اسپری«nasal pump» را طبق تعرفه بخارشوی ثبت کرده است.دکتر غلامرضا اخوان میافزاید: اینکه گفته میشود ما بخارشوی وارد کردهایم اشتباهی است که متأسفانه کارشناسان بانک مرکزی و گمرک انجام دادهاند که تخصص لازم را در این باره نداشتهاند و رسانه ملی نیز بدون تحقیق و بررسی شرکتهای داروسازی را متهم به واردات بخارشوی کردهاند.او با اشاره به اینکه بانک مرکزی تعرفه ثبت سفارشها را تغییر داده، میگوید: بهتر است بانک مرکزی نگاهی به ثبت سفارش ما بیندازد، کارشناسان گمرک و بانک مرکزی از روی کتاب واردات و صادرات تعرفه بخارشوی را برای اسپریهای استنشاقی لحاظ کردهاند و با همان تعرفه پمپها اسپری را وارد کردهاند.دکتر اخوان درباره رقم ارزی که به شرکت داروسازی رها اختصاص داده شده، میگوید: حدود 210 هزار دلار ارز دولتی برای واردات یک میلیون و 600 هزار عدد پمپ اسپری تخصیص داده شده است که هم اینک ثبت سفارش شده ولی هنوز وارد نشدهاند.
بهگفته او، پمپ اسپری، قطعهای از ظروف اسپریهای استنشاقی بیماریهای تنفسی، دیابت بیمزه، پوکی استخوان و آسم و ریمیت آلرژیک است و هم اینک بهدلیل مشکلات ارزی، خط تولید این اسپریها در کارخانههای داروسازی از حدود یک ماه پیش خوابیده و جوابگوی شرکتهای پخش نیستیم بهطوری که داروخانهها بشدت با کمبود اسپری «دکوسالین»، «فلوپیکازون» و «دسموپرسین» مواجهند. مسئول فنی شرکت «تأمین آوا سلامت» نیز درباره واردات شیرخشک با دلار دولتی میگوید: شرکت آوا سلامت از طریق فراخوان سازمان غذا و دارو برنده دریافت ارز دولتی برای واردات شیرخشک اطفال شد. پریسا خدابنده میافزاید: این شیرخشکها برای کودکان مبتلا به بیماریهای متابولیک و گوارشی وارد شده است چرا که این کودکان توانایی تحمل پروتئین گاوی را ندارند و واردات آن بر اساس ثبت سفارش و تحت نظر سازمان غذا و دارو انجام گرفته است. توزیع این شیرخشکها سراسری نیست و فقط از طریق برخی داروخانههای خاص مانند 12 فروردین توزیع میشود. یکی از مسئولان روابط عمومی شرکت نستله ایران نیز درباره واردات شیرخشک میگوید: به هیچ عنوان شیرخشک وارد نکردهایم و چنین چیزی صحت ندارد. تنها بخشی از شیرخشکهای مصرفی کودکان مبتلا به بیماریهای گوارشی با ارز دولتی را وارد کردهایم.مدیر عامل شرکت داروسازی جابرابن حیان نیز درباره واردات بخارشوی توضیح داده است که نام کالا در فهرست واردات این شرکت اشتباه درج شده و ارز دولتی صرفاً برای واردات لوازم بستهبندی داروهای تنفسی بوده است.