به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، در طرح مذکور بار دیگر مانند گذشته این کودکان از سطح شهر جمعآوری شده و اتباع بیگانه غیرمجاز برای بازگردانده شدن به کشور خود به اردوگاه رفته‌اند و از والدین و سرپرستان کودکان ایرانی خواسته شده با در دست داشتن مدارک هویت اقدام به تحویل کودکان کنند. این طرح که یادآور سیکل معیوب ساماندهی کودکان کار و خیابان است، علاوه بر اینکه واکنش فعالان حوزه کودکان و اعضای شورای شهر تهران را به دنبال داشته، صدای وزیر رفاه را هم در آورده است. با این وجود، این طرح همچنان مورد تایید بهزیستی است، تا جایی‌که معاون اجتماعی این سازمان می‌گوید: «طرح شناسایی و جذب کودکان کار، برای دفاع از حقوق این کودکان است.»
طرح جمعآوری کودکان کار و خیابان با همکاری 11نهاد و ارگان، ازجمله فرمانداری، نیروی انتظامی، قوه قضائیه و شهرداری و سازمان بهزیستی استان تهران شکل گرفته و دو مددکار اجتماعی تیم‌های جمعآوری کودکان کار را همراهی می‌کنند. به گفته مسئولان بهزیستی حدود 64 تا 70درصد کودکانی که جمعآوری شده‌اند افاغنه هستند و از مابقی کودکان کار که ایرانی‌اند 90درصدشان مربوط به خارج از استان تهران هستند که اغلب از استان‌های خراسان‌جنوبی، خراسان‌رضوی، مازندران و کردستان، به‌صورت تیمی به تهران می‌آیند. بچه‌های کار هم‌اینک در سه مرکز یاسر، بعثت و شهدای افسریه ساماندهی شده‌اند و تمام آنها با خانواده‌ها در ارتباطند. براساس این طرح تیم مددکاری خانواده‌های کودکان کار را شناسایی کرده و چنانچه خانواده مشکل مالی داشته باشد از طریق بهزیستی و کمیته‌امداد تحت‌پوشش قرار خواهند گرفت. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با اشاره به طرح ضربتی جمعآوری کودکان کار و خیابان گفت: «هفته آینده جلساتی در این رابطه تشکیل خواهد شد تا اقدام سازمان‌یافته‌ای در این مورد انجام شود.» همچنین یک عضو کمیسیون فرهنگی‌و‌اجتماعی شهر تهران در این‌باره اظهار داشت: «جمعآوری، راه‌حل نهایی پاک‌کردن شهر از کودکان کار و متکدی نیست.» در اظهارنظری دیگر رئیس کمیته اجتماعی شورای چهارم شهر تهران گفت: «این نوع ساماندهی کودکان کار سرانجامی نخواهد داشت و به اعتقاد من ازجمله طرح‌های شکست‌خورده در حوزه کودکان کار است.» عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان نیز اجرای طرح «جذب و ساماندهی کودکان کار و خیابان» که از 15شهریورماه آغاز شده است را غیرکارشناسی دانست و اظهار داشت: «برای اجرای این طرح با هیچ NGO ای هماهنگ نشده است.» معاون اجتماعی سازمان بهزیستی در پاسخ به این اعتراضات و هشتگ #کودک_دستگیر نشود گفت: «طرح شناسایی و جذب کودکان کار، برای دفاع از حقوق این کودکان است.»
سازماندهی کودکان در هفته آینده
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به اینکه این طرح با مشکلاتی همراه است، گفت: طبق تصمیمات شورای‌عالی کار کودکان در هفته آینده، کودکانی که مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند یا پدر و مادر ندارند، در مراکز بهزیستی نگهداری خواهند شد. علی ربعی تاکید کرد کسانی که از کودکان سوءاستفاده می‌کنند نیز به قوه قضائیه معرفی خواهند شد. او افزود: کودکانی که پدر و مادر دارند نیز تحت‌نظر مددکار به خانه‌های خود منتقل می‌شوند.
جمعآوری مقطعی راهگشا نیست
عضو کمیسیون فرهنگی‌و‌اجتماعی شهر تهران، با اشاره به طرح جذب کودکان کار در خیابان و متکدی، گفت: حوزه کودکان بسیار حساس است و باید فکر اساسی برای کودکان کار در خیابان کرد؛ چراکه جمعآوری مقطعی این کودکان می‌تواند آثار مثبت و در عین حال منفی داشته باشد. هرچند ممکن است در کوتاه‌مدت آثار مثبت آن بیشتر به چشم بخورد، اما در بلندمدت احتمالا چنین نخواهد بود. حجت نظری افزود: معضل توسعه کار کودک به خود کودکان برنمی‌گردد، بلکه این افراد عامل دست خانواده‌هایشان هستند که عمدتا به دلیل فقر فرهنگی‌و‌مالی کودکانشان را مجبور به کار می‌کنند.
لزوم تشکیل جلسات منظم شورای‌عالی کودکان کار
رئیس کمیته اجتماعی شورای چهارم شهر تهران با تاکید بر اینکه غربالگری یکی از موضوعات اساسی در طرح ساماندهی کودکان کار است، گفت: متاسفانه تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است. همچنین ما باید بانک اطلاعاتی در مورد کودکان کار داشته باشیم که در دوره گذشته به دنبال تحقق آن بودیم که این اتفاق نیفتاد. این کودکان شرایط متفاوتی دارند، بنابراین باید اطلاعات کودکان کار احصا و براساس اطلاعات و مشخصات برنامه‌ریزی شود. فاطمه دانشور افزود: متاسفانه به نظر می‌آید مراکز نگهداری کافی برای نگهداری آنها و زیرساخت‌های لازم برای اجرای اصولی این پروژه و مددکاری وجود نداشته باشد. زیرا ما در بحث کودک‌آزاری یا آزار و اذیت نوزادان، تجهیزات‌لازم نداریم؛ چه برسد به کودکان کار.
طرح، حامی حقوق کودکان است
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی رویکرد بهزیستی را در این طرح کمک به وضعیت اقتصادی خانواده‌های نیازمند و شناسایی آنها دانست و گفت: باید دید این خانواده‌ها نیاز مالی دارند و بچه‌ها را برای کار به خیابان می‌فرستند، یا مشکل جای دیگری است. اگر نیاز مالی باشد، باید برای کمک به خانواده‌ها اقدام شود، اما اگر خانواده‌ای بدون نیاز مالی، فرزندش را برای کار به خیابان بفرستد یا از آموزش‌و‌تحصیل محروم کند، باید بداند تحت‌نظارت قرار دارد و این‌طور نیست که کسی نباشد از حق این بچه‌ها دفاع کند. حبیب‌ا... مسعودی‌فرید افزود: درواقع این طرحی که مورد انتقاد قرار گرفته، قرار است وضعیت خانوادگی این بچه‌ها را شناسایی کند و حامی کودکان برای دفاع از حقوق کودکی آنها باشد که شاید نتوانند در مقابل خانواده‌ها یا باندهای سوءاستفاده‌گر از خودشان دفاع کنند. او تاکید کرد: به همکاران گوشزده شده بدون خشونت با بچه‌ها رفتار کنند و به آنها این احساس را بدهند که ما در کنار آنها و برای بهتر شدن وضعیت آنها فعالیت می‌کنیم. امنیت روانی این بچه‌ها و خانواده‌هایشان و انجام اقدامات مشاوره و مددکاری برای ما خیلی مهم است.
بی‌‌حاصلی طرحی 12ساله
عضو انجمن حمایت از حقوق‌کودکان با بیان اینکه سازمان بهزیستی کشور از سال84 بارها این طرح را اجرا کرده و هنوز به نتیجه نرسیده است، افزود: اجرای چنین طرح‌هایی جز آنکه آسیب‌های‌اجتماعی را گسترده‌تر می‌کند، هیچ نتیجه‌ای در کاهش و کنترل آسیب‌ها ندارد. طاهره پژوهش گفت: در بین کودکانی که در مرکز یاسر جمعآوری شده‌اند، تعداد زیادی کودک ایرانی وجود دارد که پدر و مادر آنها با شناسنامه پشت در مرکز مانده‌اند. او ادامه داد: کودکان افغان به اردوگاه ورامین اعزام شده‌اند که وضعیت آنجا را نمی‌دانیم.
ما معترضیم!
یک فعال حوزه کودکان با اشاره به اجرای طرح ضربتی جمعآوری کودکان کار می‌گوید: امیدوار بودیم با تغییر مدیریت شهری تهران، نگرش به آسیب‌ها و مسائل اجتماعی تغییرات مثبتی بکند اما متاسفانه در اولین روزهای تغییر مدیریت شهری و حضور آقای نجفی در شهرداری تهران با یک مساله بسیار آسیب‌زا مواجه شدیم. ثریا عزیزپناه می‌افزاید: چگونه شهردار، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به کمک یکدیگر طرحی را که بارها در عمل شکست خورده و نتایج تلخی داشته را دوباره امتحان می‌کنند؟ او تاکید می‌کند: گویا فرمانداری تهران مجری طرح است، به‌شدت نسبت به این طرح معترضیم. با قوانین قانون اساسی، مدنی، بین‌الملل، پناهندگی، روابط انسانی، موازین اخلاقی و قانونی به شدت مغایرت دارد. عزیزپناه می‌گوید: با توسل به کدام قانون سازمان بهزیستی در حال سلب حضانت و سرپرستی کودکان کار از خانواده‌هایشان است و آنها را رد مرز می‌کند؟ این راه مواجهه با مساله کودک کار و خیابان نیست. با وجود همکاری کارکنان بهزیستی با این کودکان اما طرح جمعآوری این کودکان پیش‌فرض اشتباهی دارد، تصور ساماندهی شدن این کودکان توسط باندها و مافیاها و رد مرز آنها اشتباه است. تنها در بخش تفکیک زباله باندها و مافیا از کودکان کار سوءاستفاده می‌کنند و ما امیدوار بودیم شهردار این موضوع را پیگیری و ساماندهی کند.
