به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، «سند جامع روابط علمی بینالمللی جمهوری اسلامی ایران» توسط حسن روحانی، رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، برای اجراء به نهادهای مسئول ابلاغ شد.
در مقدمه این سند که در جلسه 805 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، چنین آمده است:
"در راستای تحقق اهداف سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران، بند ششم سیاستهای کلی علم و فناوری و راهبرد کلان نهم نقشه جامع علمی کشور که در آنها گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهامبخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقهای و جهانی همراه با تحکیم استقلال کشور و جلوگیری از تحقق اهداف نظام سلطه بر اساس اصل عزت، حکمت و مصلحت مورد تأکید قرارگرفته و به منظور اجرای دستور مورخ 9/6/1395 مقام معظم رهبری «مدظلهالعالی» در خصوص مراودات و مبادلات علمی، آموزشی و پژوهشی با سایر کشورها، سند حاضر با عنوان «سند جامع روابط بینالمللی جمهوری اسلامی ایران» به تصویب میرسد."
همچنین در ماده 1 این سند و ذیل عنوان "اهداف کلان" چنین آمده است:
مراودات و مبادلات علمی، آموزشی، پژوهشی و فناوری بینالمللی که در این سند به اختصار «روابط علمی بینالمللی» نامیده میشود، دارای اهداف کلان ذیل است:
1. تحقق دیپلماسی علمی فعال برای کسب دانشها و فناوریهای برتر و نوپدید و مورد نیاز اولویتدار کشور و همچنین افق گشایی علمی بر اساس مبانی معرفتی اسلام
2. ارائه، بسط و تعمیق مطلوب معارف و علوم انسانی و اسلامی در مجامع علمی بینالمللی به ویژه جهان اسلام
3. استفاده هماهنگ و منسجم از ظرفیتهای علمی کشور جهت ارتقاء سطح علمی و فناوری سایر جوامع و کشورهای همسو
4. ترویج، انتشار و انتقال دستاوردهای علمی و فناوری کشور در چارچوب منافع ملی و سیاستهای کلان نظام
5. مقابله با نفوذ و انحصارطلبی علمی نظام سلطه و حفاظت و صیانت هوشمند از سرمایههای انسانی و علمی کشور
در ماده 2 سند جامع روابط علمی بینالمللی جمهوری اسلامی ایران و ذیل عنوان "راهبردها" نیز موارد ذیل به چشم میخورد:
1. هماهنگی و همافزایی دستگاههای ذیربط و سیاستگذاری یکپارچه برای توسعه همکاریهای علمی بینالمللی
2. تقویت و توسعه شبکههای صیانت شده فراملی میان دانشمندان، دانشجویان و پژوهشگران دانشگاهها و حوزههای علمیه، مراکز پژوهشی، پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانشبنیان در داخل و خارج از کشور
3. توسعه هوشمند و الهامبخش روابط علمی با سایر کشورها با تأکید بر مزیتهای نسبی کشور بهویژه در علوم اسلامی
4. تسهیل دستیابی به دانش طراحی و تولید با رویکرد بومیسازی فناوریهای راهبردی و مورد نیاز با پیشگیری از آسیبهای احتمالی آن
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ماده 3 سند فوق الذکر و تحت عنوان "اقدامات ملی" موارد ذیل مقرر شده است:
1. تقویت و بهرهبرداری از ظرفیت سفارتخانهها، رایزنیهای فرهنگی و سایر نهادهای فعال در عرصه بینالمللی برای توسعه هوشمند نظام روابط علمی بینالمللی (1)
2. طراحی و پیادهسازی سامانه امن ثبت اطلاعات، رصد، پایش و ارزیابی روابط علمی بینالمللی کشور (1)
3. تعیین ضوابط و تسهیل هدفمند عضویت و نقشآفرینی تأثیرگذار سازمانها و نهادهای دولتی و غیردولتی، مراکز علوم دینی، انجمنهای علمی و صنفی، پژوهشگران و فناوران در مجامع و رویدادهای علمی بینالمللی (2)
4. تعیین چارچوب و ضوابط ارائه و نشر دستاوردهای مهم و برون دادهای علمی اولویتدار در عرصههای بینالمللی از طرق مختلف از قبیل پایگاهها و بانکهای اطلاعاتی، شبکههای اجتماعی، مقالات، شناخت نامهها، پایاننامهها، کنفرانسها و رویدادهای کارآفرینی بهمنظور رعایت منافع ملی و ایجاد فضای امن ارتباطی (2)
5. توسعه بازار محصولات و خدمات علمی و فناورانه بهویژه دانشبنیان در کشورهای هدف کمکهای علمی و فناوری به کشورها و جوامع همسو با بهرهگیری هدفمند از دیپلماسی و کمکهای توسعهای کشور (3)
6. ترجمه، نشر و گسترش منابع و دستاوردهای علمی و فرهنگی ایرانی – اسلامی بهویژه علوم انسانی و معارف اسلامی به بهرهگیری از توانمندیهای حوزههای علمیه و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی کشور (3)
7. توسعه و بهکارگیری روشها و ابزارهای ترویج زبان فارسی بهمنظور ارتقای جایگاه زبان فارسی در بین زبانهای بینالمللی علمی (3)
8. توسعهساز و کار جذب، اقامت و بهرهگیری ضابطهمند از ظرفیت و توان دانشمندان، پژوهشگران، فناوران و دانشجویان خارجی بهویژه ایرانیان مقیم خارج از کشور (4)
9. ساماندهی، حمایت و هدفمند کردن پذیرش دانشجویان غیر ایرانی و اخذ بورسهای تحصیلی و فرصتهای مطالعاتی خارج از کشور مبتنی بر اولویتهای تعیین شده در اسناد بالادستی نظام (2 و 4)
10. توسعه همکاریهای علمی بینالمللی از قبیل دورههای آموزشی و دانشگاهی، پروژهها و مراکز تحقیقاتی، شرکتهای دانشبنیان، مجلات علمی و سرمایهگذاری مشترک با کشورهای خارجی (4)
تبصره: تدوین و تصویب ضوابط مربوط به این اقدام مطابق بند 2 ماده 4 سند عمل خواهد شد.
11. پیادهسازی پیوست فناوری در قراردادهای بینالمللی و طرحهای مهم ملی و نظارت بر آن
12. صیانت از پژوهشگران و فناوران، دستاوردهای علمی و حقوق مالکیت فکری آنها در عرصههای بینالمللی و آگاهسازی و ارائه آموزشهای لازم (2 و 3)
در ماده 4 سند جامع روابط علمی بینالمللی جمهوری اسلامی ایران و به منظور راهبری و نظارت بر این سند چنین مقرر شده است:
1. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه نظارت بر این سند و سایر اسناد بینالمللی در عرصه روابط علمی و فرهنگی را با همکاری مبادی مسئول بر عهده دارد.
2. ستاد راهبری اجرای نقشه جامه علمی کشور بر اساس تبصره 4 ماده 5 آییننامه ستاد، با حضور و حق رأی وزیر امور خارجه و وزیر اطلاعات، وظیفه تصویب ضوابط لازم را بر عهده دارد.
تبصره: حسب موضوع، عالیترین مقام سایر دستگاههای مرتبط با حق رأی به جلسات ستاد دعوت میشود.
3. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مسئولیت اجرایی سازی مفاد این سند را بر عهده دارد.