اقتصاد آنلاین - انوش ممتازپور؛ خیلیها برای آن روزها لحظه شماری میکنند و امیدوارند بتوانند آن روزها را ببینند. برخلاف این دسته، سپردن عرصه به دست ماشینها و هوش مصنوعی به مزاج خیلیها هم خوش نمیآید و معتقدند که رباتها میتوانند زندگی بشر را تهدید کنند و یا حتی به کار دنیا خاتمه دهند.این ذهنیت بارها و بارها در فیلمهایهالیوودی به تصویر کشیده شده و شاید همین موضوع علت ایجاد این واهمه شده است.
البته رباتها امروزه هم بخش زیادی از صنایع را احاطه کرده اند و برخی معتقدند که این روند، خطر بیکاری را جدیتر کرده است و با پررنگ شدن نقش رباتها در جوامع، شاهد از بین رفتن موقعیتهای شغلی برای انسانها خواهیم بود.
تکنسینها و برنامه نویسان کشور ما هم در طراحی انواع ربات ید طولایی دارند و توانسته اند در بسیاری از مراسم بین المللی، قدرت خود را به رخ رقیبان بکشند. اما جایگاه ایران در این میدان نبرد کجاست و آیا ما نیز مانند کشورهای پیشرفته و یا در حال توسعه خود را برای پذیرش دوران رباتیک فراهم کرده ایم؟
مهدی زراعت پیشه کارشناس و فعال حوزه رباتیک در پاسخ به این سوال به اقتصادآنلاین میگوید: ما از نظر تولید علم در طراحی رباتها از بسیاری از کشورها جلوتر هستیم و در حال حاضر رتبه اول منطقه را در اختیار داریم و میتوانیم این دستگاهها را به خوبی طراحی و نمونه اولیه آن را بسازیم ؛ اما در بخش تولید انبوه، مشکلاتی داریم و دلیل آن نیز عدم وجود اعتماد سرمایه گذاران به تولیدات ایرانی است.
وی افزود : در حالیکه فعالان این حوزه پتانسیل ساخت انواع رباتها را دارند، متاسفانه بیشتر دستگاههای رباتیک استفاده شده، از کشورهای خارجی تامین میشود و شاید کمتر از 7 یا 8 درصد، رباتهای موجود در بخش صنعت ما را نمونههای داخلی اشغال کرده اند.
این فعال حوزه رباتیک اظهار کرد : البته اخیرا سرمایه گذاری مناسبی روی شرکتهای دانش بنیان رباتیک انجام شده است و امیدواریم این عمل روزبه روز گسترده تر شود.
به گفته زراعت پیشه ایجاد مراکز آموزشی و سرمایه گذاری روی شرکتهای استارتاپی میتواند نقش موثری در توسعه دانش این صنعت داشته باشد و نباید از این موضوع قافل شد؛ چون حوزه رباتیک باید همواره بهروزرسانی شود و جدیدترین اطلاعات در اختیار کارآموزان و فعالان این بخش قرار داده شود.
وی ادامه داد : در حال حاضر هر از چندگاهی شاهد برگزاری کلاسهای آموزشی در این زمینه هستیم، اما اطلاعاتی که به کارآموزان داده میشود، چندان به روز نیست و حتی میتوان گفت که در بسیاری از موارد اطلاعات منسوخ شده به علاقه مندان داده میشود.
این مدرس دانشگاه در پاسخ به این سوال که چرا کارخانههای ایرانی از تولیدات بومیاستفاده نمیکنند؟ گفت : متاسفانه فرهنگ غلطی که در جامعه ما درباره کیفیت محصولات ایرانی وجود دارد، در بخش صنعت نیز به چشم میخورد و به جرات میتوان گفت این ذهنیت حداقل در حوزه رباتیک نادرست است و رباتهای ایرانی قابل رقابت با محصولات کشورهای توسعه یافته هستند.
اما همانطور که گفته شد نگرانیهایی از حضور رباتها و فراگیر شدن آنها در دنیا وجود دارد و شاید درصد بالایی از مردم معتقدند که میزان معایب جهان رباتیک بر مزایای آن میچربد و آینده کره زمین با تولد هر ربات، یک گام به تباهی نزدیک تر میشود.
فرزین شیرازی زاد جامعه شناس در اینباره به اقتصادآنلاین میگوید : تجربه نشان میدهد که هرگاه علم نوینی پا به عرصه ظهور میگذارد، قشر محتاط جوامع به سرعت در برابر آن موضع میگیرند که این در مورد پیدایش رباتها نیز مستثنی نیست.
وی افزود: گرچه دنیای رباتیک میتواند جنبههای منفی نیز به همراه داشته باشد، اما بدون شک اگر توسعه آن کنترل شده باشد، مزیتهای بسیاری دارد و میتواند دنیای بهتری را برای همه انسانها به وجود آورد.
به گفته شیرازی زاد بسیاری از کشورها قوانین جامعی را برای ورود رباتها به بخشهای مختلف تدوین کرده اند و قبل از فعالیت هر ربات، میزان مزایا و معایب آن سنجیده میشود و اگر به نفع جامعه باشد اجازه فعالیت خواهد داشت.
این جامعه شناس ادامه داد : به عنوان مثال در کشور هند که از نظر علمی چندان هم با ما فاصله ندارد، قبل از ورود یک ربات به بخش صنعت، میزان بیکاران احتمالی در نظر گرفته میشود و اگر دولت بتواند برای آنها ایجاد شغل کند، آن ربات مجوز فعالیت دریافت خواهد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا رباتهای انسان نما، میتواند فیلمهای هالیوودی را به واقعیت نزدیک کند؟ گفت: بدون شک با ورود ماشینها شاهد کم رنگ شدن بعد احساسی جوامع میشویم و خود انسانها نیز به نوعی ذهنیت رباتیک پیدا میکنند. در پاسخ به این سوال نیز باید گفت که در بیشتر فیلمها تخیلی رباتها به نوعی دشمن سازندگانشان میشوند و اگر در جامعه حقیقی نیز کنترل رباتها به دست انسانهای بد ذات بیفتد، شاهد تحقق فیلمهای تخیلی امروزی خواهیم بود و این ذهنیت چندان دور از ذهن نیست.