اقتصادآنلاین-سپیده قاسمی؛ برخی دلالان را مقصر می‌دانستند و برخی دیگر انگشت اتهام به سوی کشاورزان می‌گرفتند و مدعی بودند؛ کشاورزان در هنگام درو گندم از رانندگان کمباین‌ها می‌خواهند، تیغه کمباین را برای استفاده بیشتر از ساقه گندم و کاه و کلش پایین‌تر بگیرند و از این طریق خاک وارد گندم می‌شود. ادعای که به شدت توسط کارشناسان رد شد چرا که اگر تیغه کمباین‌ها هنگام درو کمتر از ۲۰ سانتیمتر پایین بیاید سنگ یا کلوخی وارد دستگاه می‌شود و خسارات سنگینی به کمباین وارد می‌کند.
کارشناسان معتقدند برای جلوگیری از هر گونه تخلف وزارت جهاد کشاورزی باید نظارت بر سیلوهای گندم به ویژه سیلوهای متعلق به بخش خصوصی را افزایش دهد. به گفته آن‌ها برخی سیلو‌ها به دلیل نداشتن سامانه استانداردسازی امکان تخلیه گندم آغشته به مواد خارجی و تقلب در فرآیند فرآوری غلات را دارند. همچنین لازم است؛ تمام مرحل از لحظه برداشت، بسته بندی و حمل و تحویل به سیلو یا کارخانه شاخص‌های سلامت و استاندارد گندم پایش شود.
امسال وزارت جهاد کشاورزی برای جلوگیری از هر حرف حدیثی و کاهش تخلفات به کمترین میزان مراحل کنترل سختگیرانه‌تری را به کارگرفته است.
یزدان سیف، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، در گفت و گو با اقتصادآنلاین درباره اقدامات انجام شده برای کاهش تخلفات در گندم، گفت: برای کنترل اولیه محموله گندم قبل از ورود وسیله نقلیه به صف نوبت نمونه برداری، مراکز خرید مکلفند تا با استفاده از تجارب کارشناسان یا مامورین تشخیص اولیه، از سه موضوع مهم قبل از خرید اطمینان حاصل کنند.
وی ادامه داد: کنترل کننده بایستی ابتدا اطمینان حاصل کند که محموله مورد نظر گندم معمولی یا دروم تولید داخلی سال زراعی 96 -97 مربوط به کشاورز تولید کننده شهرستان مربوطه باشد، همچنین کنترل کننده بایستی نوع وسیله نقلیه، شماره وسیله، نام و نام خانوادگی راننده ، شماره ملی و شماره تماس راننده را ثبت و اطمینان لازم از صحت آن‌ها را کسب کند.
سیف با تاکید بر اینکه تعیین هویت کشاورز مهترین بخش کار است، افزود: حصول اطمینان از مشخصات و هویت کشاورز یکی از مهمترین کارهای است که در مراکز خرید انجام می‌شود. برای این مهم ضرورت دارد مراکز خرید از خدمات پرسنل مجرب، متعهد و کاردان خود برای شناسایی اولیه استفاده کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که در این مرحله امکان حضور دلالان به جای کشاورزان وجود دارد، یادآور شد: بر اساس قانون و مفاد ابلاغیه سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت جهاد کشاورزی موظف است نسبت به شناسایی و ثبت اطلاعات مربوط به کشاورزان شامل؛ سطح زیر کشت، میزان تولید و نوع تولید در قالب سامانه فناوری اطلاعات کشاورزان و تولیدکنندگان اقدام کند تا از امکان حضور دلالان و معرفی خود به جای کشاورز از بین برود.
سیف مرحله بعدی را نمونه برداری برای اطمینان از کیفیت و و تعیین افت محصول عنوان کرد و گفت: خرید و پرداخت بهای گندم بر اساس کیفیت ظاهری و بر مبنای جدول پاکی انجام می‌گیرد، در این مرحله ویژگی گندم بر اساس جدول پاکی که قبل از شروع عملیات خرید توسط شرکت بازرگانی دولتی در اختیار مراکز قرار گرفته است، تعیین می‌شود.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه؛ یکی از بحث های مطرح شده در این بخش اعتراض کشاورزان به تعیین افت بالا است. ساز و کار تعیین افت محصول چیست، گفت: برای تعیین حدود مجاز افت گندم قابل خریداری جدولی تعیین شده است که بر اساس آن کارشناسان میزان افت را مشخص می‌کنند و دقت در این بخش نیز بسیار بالا است.
به گفته وی؛ پس از نمونه گیری توزین وسیله نقلیه پر، انجام عملیات تخلیه محموله با نظارت آزمایشگاه، توزین وسیله نقلیه خالی و صدور قبض، ثبت اطلاعات مشخصات محموله در سامانه و محاسبه قیمت و صدور رسید خرید، تطبیق اطلاعات و تایید رسید خرید توسط عوامل تشخیص، تهیه لیست روزانه خریداران از سامانه، کنترل و تایید لیست توسط صاحبان امضاء مجاز و ارسال لیست به همراه فایل مربوط به بانک انجام می‌شود.
وی اظهار کرد: از این مرحله بانک‌ها وارد شده و بانک های عامل؛ پردازش اطلاعات ، پذیرش لیست و فایل و تطبیق و رفع نواقص احتمالی و قرار گرفتن در صف پرداخت ، واریز وجه اولیه و در نهایت تسویه حساب را بر عهده دارند.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، با تاکید بر اینکه برای نظارت بیشتر بازرسی از مراکز خرید گندم در دستور کار است، افزود: شورای هماهنگی و راهبردی زنجیره تامین گندم شرکت با مشارکت فعال اعضاء کارگروه نظارت و ارزیابی عملکرد خرید گندم، جلسات متعددی را برگزار کرد تا راهکارهای اجرایی برای اعمال نظارت کلی و جزئی را در سطح شرکت، مناطق، استان ها، و کلیه مراکز خرید در فصل خرید گندم با حضور دائمی و نظارت مستقیم در تمامی ایستگاه های فرآیند خرید پیش بینی و اجرا کند.
سیف در پایان ارزیابی، کنترل و نظارت بر عملیات نگهداری، حمل گندم در داخل و خارج استان را از دیگر اقدامات شرکت بازرگانی دولتی عنوان کرد که برای آن‌ها نظامنامه تدوین شده است.
