به گزارش باشگاه در و پنجره و نما
رسوخ بزهکاری در میان نوجوانان و جوانان که سازندگان اجتماع فردا هستند و ریشه‌دار شدن آن موجب بیم و نگرانی بیشتری شده است. بزهکاری اصولا از مجموعه‌ای از جرائمی به‌وجود می‌آید که در یک زمان و مکان معین به وقوع می‌پیوندد و به همین دلیل زمانی که مورد بررسی قرار می‌گیرند، در حقیقت تمام پدیده‌های اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی، سیاسی، مذهبی، خانوادگی و... یک جامعه عمیقا مورد مطالعه واقع می‌شوند. در وهله نخست بزهکاران از جهات مختلف، سن و میزان تحصیلات، جرم، مشکلات خانوادگی و... تقسیم بندی می‌شوند و به‌دنبال آن علل و عوامل موثر بزهکاری اطفال و نوجوانان و پیشگیری از این عامل مورد بررسی قرار می‌گیرد. علت بروز بزهکار معمولا علت واحدی نیست، بلکه همیشه چندین علت دست به دست یکدیگر داده و باعث بروز بزه در افراد می‌شوند.
**کاهش 50 درصدی آمار جرائم نوجوانان تهرانی
رئیس کل دادگاه‌های عمومی و انقلاب تهران گفت: ورودی پرونده در مجتمع قضائی شهید فهمیده در شش ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته تقریبا 50 درصد کاهش داشته است؛ به‌عنوان نمونه در شش ماهه سال گذشته رانندگی بدون پروانه 792 مورد بوده که امسال به 353 مورد رسیده است.
عباس پوریانی اظهار کرد: این مجتمع تنها مجتمع قضائی ویژه رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان است. طبق قانون تمام اعمال مجرمانه افراد زیر 18 سال در مجتمع قضائی ویژه رسیدگی به اعمال معارض با قانون اطفال و نوجوانان رسیدگی می‌شود که در تهران، مجتمع قضائی شهید فهمیده برای این منظور در نظر گرفته شده است که با حضور مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان، موضوع مواد 298 و 410 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و وکلای موضوع ماده 347 و 415 همین قانون و والدین و سایر اشخاص موضوع ماده 413 قانون مزبور، اقدام به رسیدگی می‌کنند.
او افزود: رانندگی بدون پروانه با 353 پرونده، بیشترین آمار و در صدر جرائم نوجوانان است؛ همچنین ضرب و جرح عمدی با 335 مورد، سرقت مستوجب تعزیر 289 مورد و ایراد صدمات بدنی غیرعمدی ناشی از بی‌احتیاطی در امر رانندگی 94 مورد و توهین به اشخاص 76 مورد بوده است.
**آموزش‌وپرورش موثر نبوده است
رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران در گفت‌وگو با «آرمان» در ارتباط با کاهش میزان جرائم نوجوانان تهرانی می‌گوید: این آمار نشان می‌دهد اقداماتی در زمینه مسائل تربیتی در جامعه رخ داده است، زیرا نوجوانان با برخوردهای پلیسی کنترل نمی‌شوند. کورش محمدی می‌افزاید: اقدامات تربیتی بر نوجوان اثرگذار است و علت بیشتر برای حساسیت خانواده‌ها نسبت به مسائل اجتماعی فرزندان نوجوان خود در چند سال اخیر است.
او خاطرنشان می‌کند: تغییر خاصی در حوزه تعلیم و تربیت مدارس رخ نداده که بتوان گفت مدارس عامل موثری در کاهش این آمار بوده‌اند. او تاکید می‌کند: حساسیت اجتماعی ایجاد شده در جامعه و خانواده‌ها و همچنین برخوردهای قاطع با جرائم و عوامل جرم‌ساز مانند کانون‌های بحرانی و خطرآفرین عامل هستند. عوامل اغفال نوجوانان در کلانشهرها به ویژه در تهران پرسه می‌زدند و برخوردهای قاطعانه مراجع انتظامی و قضائی با کانون‌های تولید جرم در یک سال گذشته موثر بوده است. علاوه بر این اطلاع‌رسانی در فضای باز جامعه حاصل فضای اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی در حوزه اخبار و آگاهی بخشی است که طبیعتا میزان گرایش نوجوانان به سوی آسیب‌های اجتماعی را کم می‌کند. همچنین دانش، آگاهی بالا و مهارت را به نوجوانان به منظور مراقبت از خطرات احتمالی آموزش می‌دهد.
او تاکید می‌کند: این آمار نشانگر تغییراتی در جامعه مانند تورم، گرانی و شرایط اقتصادی است و برخی از افراد به دلیل عدم‌توانایی برای پرداخت خسارات به جرائم آسیب‌رسان ورود نمی‌کنند. محمدی می‌افزاید: اگر این روند ریشه‌یابی و کارشناسی شود و علل کاهش را استخراج کرده و در نظام انتظامی و قضائی جامعه تقویت کنیم اقدام مهمی انجام شده است. او می‌گوید: شاید این آمار مربوط به شش ماه اول باشد و در شش ماه دوم شرایط متفاوت شود، اما اگر در چند دوره آماری شش ماهه این روند کاهشی تجربه شود در این صورت باید آن را از تاثیرات عوامل کاهنده‌ای مانند سیستم‌های کنترلی جامعه، پلیس، سیستم قضائی، خانواده و فضای آزاد دسترسی به اطلاعات دانست. در هر صورت بهتر است آموزش و پرورش برنامه‌ای را در این زمینه نهادینه کند و در آن روند کاری خود را در زمینه آموزش مهارت‌های زندگی به نمایش بگذارد.
محمدی می‌افزاید: در این صورت می‌توان بر نظام تعلیم و تربیت برای نسل‌های آینده کار کرد و در غیراین صورت اینکه زحمات و خدمات حوزه انتظامی، قضائی و خانواده از بین می‌رود. اگر درآینده شرایط به گونه دیگری پیش رود و این آمارها رشد داشته باشند در این صورت کارکرد مقطعی دستگاه‌ها در کنترل پیشگیری و کنترل جرائم جواب نداده است. با این حساب امیدواریم روندی فعلی سیستم‌های متولی به ویژه سیستم‌های انتظامی و قضائی موثر واقع شده و همچنین حساسیت‌های خانواده‌ها بتواند به نهادینه‌شدن این روند کاهشی در جامعه کمک کند.
**این آمار دوامی ندارد
یک جامعه‌شناس در گفت‌وگو با «آرمان» در ارتباط با کاهش میزان جرائم در نوجوانان تهرانی می‌گوید: کاهش جرائم امری واقعی است و آمارهای اداره آگاهی تهران بزرگ اثبات می‌کند که میزان آمار بزهکاری در میان اقشار مختلف به ویژه جوانان کاهش یافته است. علیرضا شرفی یزدی می‌افزاید: یکی از مهم‌ترین عوامل آموزش‌های چهار،پنج سال اخیر در دستگاه‌های تعلیم و تربیت است. بحث مهارت‌های زندگی به آموزش و پرورش ورود کرد، کلاس‌های آموزشی که برای معلمان و مدیران برگزار شد و شناخت دوران نوجوانی از طریق انجمن‌های اولیا و مربیان به والدین داده شد. این مسائل به میزان زیادی کمک کرد که فرزندان با آگاهی بیشتری به ویژه در دوره نوجوانی مواجه باشند و کمتر به بزهکاری کشیده شوند.
او خاطرنشان می‌کند: یقینا هنگامی که شاهد کاهش میزان آمار و پرونده‌های قضائی هستیم اتفاق مثبتی در سطح جامعه رخ داده است. البته در این دوران وضعیت بهتر اقتصادی نیز بعد از موضوع برجام در ایران رخ داد و شرایط اقتصادی جامعه نسبت به دوران تحریم اولیه بهبود یافت و از آنجایی‌که مسائل اقتصادی در بروز جرائم بسیار اثرگذارهستند شاهد کاهش آمار نوجوانان بزهکار بوده‌ایم.
شریفی یزدی می‌افزاید: متاسفانه با توجه به فشارهای اقتصادی وارده بر خانواده‌ها در آینده نمی‌توان به این آمار خوش‌‌بین بود و این روند جنبه کاهشی نخواهد داشت. البته اگر بتوانیم آمار را در این حد نگاه داشته و افزایش نیابد موفق بوده‌ایم، اما معتقدم اگر در یکی، دو سال آینده روند اقتصادی کشور مانند وضعیت جاری باشد شاهد افزایش بزهکاری در بین نوجوانان و افزایش جرم و جنایت در جامعه خواهیم بود.
منبع: روزنامه آرمان؛ 1397،6،27
گروه اطلاع رسانی**2059**9131
