به گفته علیرضا یاری رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات طبق ابلاغیه «سیاستها و اقدامات ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی» اگر مدیران فیس بوک و توئیتر قبول کنند در چارچوب قوانین کشور فعالیت کنند، امکان رفع فیلتر از این شبکههای پرطرفدار در کشور وجود دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، «طبق سیاستگذاریها قرار بر این است که هر شبکهای که چارچوب قوانین و مقررات کشور را رعایت کند محدود یا فیلتر نمیشود مگر اینکه حاضر به رعایت چارچوب مقرراتی کشور ایران نباشد.» علیرضا یاری رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات که از این مصوبه مطلع است با بیان مطلب فوق گفت: اگر هر شبکه اجتماعی که بیش از 5 میلیون کاربر ایرانی دارد، مجوز دریافت نکند امکان فعالیت تجاری در کشور را نخواهد داشت. برخی از شبکههای اجتماعی به دلیل رعایت نکردن مسائل اخلاقی یا مسائل قانونی کشور الان محدود هستند که باید تعامل کرده و در چارچوب مقررات کشور فعالیت کنند. بنابراین اگر تعامل صورت نگیرد مسدود یا محدود خواهند ماند.
رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات افزود: ممکن است که مدیران این شبکهها علاقهای برای ثبت عمومی فعالیت خود در کشور ایران یا اخذ مجوز نداشته باشند، مسلماً طبق سیاستگذاری مرکز ملی فضای مجازی برای فعالیتهای گسترده (به عنوان مثال تعداد بالای 5 میلیون کاربرفعال) ممکن است که دچار مشکل شوند بنابراین در صورت ثبت نکردن و پایبندی به قوانین و مقررات کشور ممکن است که فعالیت آنها محدود یا حتی مسدود شود. البته باید دید که کمیسیون تنظیم مقررات چگونه اصول حاکم بر ارائه دهندگان خدمات پیامرسانها را تدوین و ابلاغ خواهد کرد.یاری با بیان اینکه طبق این مصوبه ابلاغ شده، میتوان ارائه دهندگان خدمات پیامرسانها را به سه دسته پیامرسانهای خارجی، مشترک و بومی دسته بندی کرد، گفت: دسته اول که پیامرسانهای خارجی هستند، امکان فعالیتهای تجاری در کشور ما را نخواهند داشت و تنها وقتی که بپذیرند در چارچوب قوانین و مقررات ما خدمترسانی کنند، فیلتر نخواهند شد. دسته دوم (پیامرسانهای مشترک) و سوم (پیامرسانهای بومی) هستند که امکان فعالیتهای تجاری به آنها داده میشود و ارائه خدمات در پیامرسانها ی دسته دوم که همان پیامرسانهای مشترک است، محدودیت داشته و امکان ارائه خدمات دولت الکترونیک را نخواهند داشت و ارائه هرگونه خدمات بانکی از طریق پیامرسانهای بومی خواهد بود.
رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات گفت: شبکههای اجتماعی نظیر فیس بوک و توئیتر در زمره پیامرسانهای دسته اول قرار میگیرند و با توجه به مصوبه اخیر به نظر میرسد به شرطی که فیس بوک و توئیتر حاضر باشند که چارچوب قانونی کشور را رعایت کنند، باید رفع فیلتر شوند.
وی در توضیح رعایت چارچوب قانونی کشور نیز گفت: به عنوان مثال اگر کسی شکایتی را به قوه قضائیه از کاربری در یک شبکه اجتماعی خارجی مطرح کند و دادگاه حکم دهد، باید امکان دسترسی به اطلاعات مجرمان از طریق قانونی وجود داشته باشد. اکنون اگر شکایتی صورت بگیرد و دستگاه قضایی بخواهد موارد مجرمانه را در شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک و توئیتر پیگیری کند این امکان وجود ندارد بنابراین اگر بخواهند در داخل کشور ما فعالیت کنند باید نه تنها فعالیت خود را ثبت کنند، بلکه باید امکان دسترسی به اطلاعات مجرمان را به دستگاه قوه قضائیه ارائه دهند.یاری درباره اینکه آیا شبکههای اجتماعی فیس بوک و توئیتر هم قرار است CDNهای خود را مانند تلگرام وارد کشور ما کنند، گفت: از این موضوع خیلی مطلع نیستم ولی با این سیاستگذاری مرکزملی فضای مجازی موضوع خدمات حوزه شبکه اجتماعی و پیامرسانها شفافیت بیشتری پیدا میکند. در حال حاضر سرورهای این شبکهها در سراسر دنیا پخش است و از یک میلیارد مشترکی که فقط فیس بوک دارد، چند ده میلیون نفر آن ایرانی هستند، بنابراین انتقال سرورها به معنای دسترسی به اطلاعات کاربران و غیره نبوده و بلکه امکان سرویس دهی بهتر با قراردادن CDN در کشور فراهم میشود که هدف اصلی سیاستگذاری فوق است. وی با اشاره به اینکه شبکههای اجتماعی خارجی از اینکه بتوانند با انتقال برخی از CDNهای خود به مشترکان ایرانی خود سرویس خوب ارائه دهند خوشحال میشوند، گفت: با این روش حتی برای این شبکههای اجتماعی نیز مقرون به صرفه است، چرا که میتوانند با شرکتهای دارای دیتا سنتر وارد مذاکره شوند و دیتا سنترها نیز استقبال میکنند. البته زیرساختهای فناوری اطلاعات از جمله مراکز داده نیاز به تقویت بیشتری دارند تا بتوانند با شرکتهایی در مقیاس بینالمللی همکاری و تعامل داشته باشند.
تلاش نمایندگان برای رفع فیلتر توئیتر
برای رفع فیلتر شبکههای اجتماعی همچون فیس بوک و توئیتر، دولت و شخص وزیر ارتباطات و حتی بعضی از نمایندگان مجلس تلاشهای بسیاری انجام دادهاند به عنوان نمونه علی مطهری نایب رئیس مجلس که خود یکی از کسانی است که از توئیتر استفاده میکند، در دی ماه سال گذشته در خصوص فیلتر این دو شبکه اجتماعی در گفتوگو با یکی از خبرگزاریها گفته بود: « فیلتر توئیتر و فیس بوک میتواند برداشته شود. با توجه به اینکه فیلتر این شبکهها پس از ناآرامیهای سال ۸۸ اتفاق افتاد، برداشت من این است که چنین تصمیمی برای همان دوره است و دیگر مشکلی بابت استفاده از این شبکهها وجود ندارد؛ ضمن آنکه دفتر رهبری و بسیاری از اعضای کابینه و مقامات کشور در این شبکه عضویت دارند. این فیلتر میتواند برای همه مردم برداشته شود. کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه متولی این کار است و باید بررسی مجددی در این موضوع داشته باشد. مرجع رسیدگی به این موضوع همان کارگروه است و اگر اینها رفع ممنوعیت کنند، قوه قضائیه نمیتواند مانع شود.» از سوی دیگر به تازگی پروانه سلحشوری یکی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز از مسئولان خواست این شبکه اجتماعی را رفع فیلتر کنند. سلحشوری در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «این روزها خبررسانی در توئیتر جایگاه ویژهای پیدا کرده است. بسیاری از افراد جامعه ما از جمله مقامات و مسئولان از این شبکه اجتماعی استفاده میکنند. من هم استفاده از توئیتر را میپسندم اما این شبکه اجتماعی فیلتر است بنابراین مسئولان گرامی که خود توئیتر دارید و توئیت میکنید، چگونه سایر مردم را محروم میکنید!؟ نهادهای مسئول توئیتر را رفع فیلتر کنید.»
به هرحال با همه این توصیهها و تلاشها نه تنها هنوز توئیتر رفع فیلتر نشده، بلکه گاهی برخی از اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه از قول خود بر رفع فیلتر نشدن آن تأکید میکنند به عنوان نمونه چندی پیش کمال هادیانفر رئیس پلیس فتای ناجا که یکی از اعضای کارگروه است در خصوص رفع فیلتر از توئیتر گفت: «توئیتر عامل فعالیت تروریستهاست بنابراین با توجه به وضعیت موجود توئیتر رفع فیلتر نخواهد شد.»
در پی اظهارنظر رئیس پلیس فتا بر ادامه فیلتر بودن توئیتر این سؤال برای بسیاری مطرح میشود که آیا هر کدام از اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اجازه دارند به طور شخصی در خصوص فیلتر یا رفع فیلترسایت یا شبکه اجتماعی اظهار نظر کنند در این خصوص عبدالعلی میرکوهی یکی از اعضای این کارگروه در پاسخ به این سؤال که به نظر میرسد بدون تشکیل جلسه درباره توئیتر این اظهارنظرها مطرح میشود گفت: اصولی این است که کارگروه باید درباره موضوعات مطرح شده تشکیل جلسه دهد و بعد از تصویب در آن خصوص اظهار نظر صورت بگیرد. البته به تمامی اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نیز گفته شده است که به صورت پراکنده مصاحبه نکنند تا خبر به صورت رسمی از سوی دبیرکارگروه اعلام شود اما توجه داشته باشید گاهی پیش میآید که بر مبنای پروندههای قضایی مطالبی عنوان میشود که این موضوع فرق میکند. شاید گفتههای رئیس پلیس فتا نیز در همین راستا بوده است. رئیس پلیس فتا با فضای مجازی در ارتباط است و ممکن است سؤالهایی از وی پرسیده شود و ایشان نیز پاسخ دهد ولی اخبار کارگروه باید از طریق رئیس یا دبیر آن اطلاع رسانی شود.محمدجواد آذری جهرمی مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت نیز درباره اظهاراتی این چنینی گفت: مطابق مصوبه کارگروه، اظهارنظر در خصوص مصوبات و دستورات این کارگروه صرفاً باید از طریق دبیر کارگروه به عنوان سخنگو اعلام شود و احتمالاً اظهار نظر هادیانفر شخصی یا سازمانی بوده است.به هرحال با تمامی موارد گفته شده باید منتظر ماند و دید که آیا توئیتر و فیس بوک رفع فیلتر خواهند شد.