لیست اسامی وزرای کابینه دوازدهم حداکثر ظرف دو هفته پس از مراسم تحلیف به مجلس معرفی میشود و دو ماهونیم سهمخواهی جناحی از کابینه پایان مییابد. احتمالا فردا روز پایان دو ماه حدس و گمان و حرف و حدیث درباره کابینه دوازدهم است. تمام گمانه زنی هایی که بعد از 29 اردیبهشت ماه نقل محافل عمومی، خصوصی و رسانه ای چهره های سیاسی درباره چگونگی چینش کابینه بود. همه چشم انتظار اسامیای هستند که قرار است در صورت رای اعتماد مجلس دهم در قطار دولت دوازدهم بنشینند و بشوند سکانداران 18 وزارتخانه دولت؛ دولتی که با پشتوانه رایی 24 میلیونی روی کار آمده و حالا باید رییسش کابینه ای جدید تشکیل دهد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، اما آن چیزی که بیش از هرچیز دیگر در چند روز گذشته توی ذوق می زد سهم خواهی ها بود. شاید سهم خواهیهای جنسیتی یا قومیتی یا سنی قابل بررسی به نظر می رسید اما گویی جناح های سیاسی آمده بودند تا جایی که شده سهمشان را از کابینه بگیرند و حتی یک صندلی را هم که شده نصیب خودشان کنند و بروند. برای خودشان هم دلیل داشتند؛ یا می گفتند ما از حسن روحانی در ایام انتخابات حمایت کردهایم و نباید فراموش شویم یا مدام بر طبل 16 میلیون رای مقابل شیخ دیپلمات می کوبیدند و می گفتند که نباید نادیده انگاشته شوند.
کار به جایی رسید که رییس جمهور در اظهارنظری گفت که دولتش فراجناحی خواهد بود اما این سهمخواهی ها ادامه داشت و حاکی از نوعی تحت فشار گذاشتن حسن روحانی بود.
سهمخواهی از نوع اصلاحطلبانه
اصلاح طلبان که بزرگترین حامی حسن روحانی در انتخابات سال 92 و پیروز میدان انتخابات بودند، امسال هم برنده از کارزار انتخابات بیرون آمدند. به همین دلیل همین هم هست که بعضی از چهره های این طیف سیاسی کشور خودشان را در پیروزی حسن روحانی سهیم می دانند و معتقدند رییس جمهور این بار باید ملاحظاتش را کنار گذاشته و کابینه ای اصلاح طلب تر تشکیل دهد. این عده از اصلاح طلبان پس از انتخابات بارها اعلام کردند که این موضوع سهم خواهی نیست بلکه پاسخ به انتظارات رای دهندگان است و این رای دهندگان هستند که خواستار حضور قدرتمندتر اصلاح طلبان در کابینه هستند و البته نگران حضور اصولگریان در کابینه دوازدهم.
حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار در این زمینه گرچه گفته است که الان زمان تقسیم بندی اصولگرایی و اصلاح طلبی نیست بلکه مهم این است که آقای روحانی بتواند به وعده هایی که زمان انتخابات به مردم داد عمل کند، اما اعلام هم کرده است که نگرانی اصلاح طلبان درباره حضور اصولگرایان در کابینه یک احساس قلابی نیست.
از آن طرف چهره هایی همچون محمدرضا تابش نائب رئیس فراکسیون امید از شنیده هایش درباره کابینه گفت و با اظهار نگرانی از حضور نداشتن اصلاح طلبان در کابینه گفته است: اگر شنیدهها درست باشد، خیلی رضایت اصلاحطلبان برآورده نمیشود. در هر صورت کابینه باید تجلی قولها و وعدههای شعارهای رییسجمهور باشد. انشاءالله ترکیب کابینه به گونهای باشد که هم انسانهای پاکدست و کارآمد در آن حضور داشته و هم کابینه تبلور 24 میلیون رای مردم به رییس جمهور باشد.
او همچنین در اظهارنظر دیگری با بیان اینکه چینش کابینه حق آقای رییسجمهور است و علیالخصوص اصلاحطلبان به این حق اذعان دارند و آن را محترم میشمارند، گفت: ما هیچ جا وارد مصادیق نشدیم و این توقع را نداشتیم که کسانی در کابینه باشند و یا نباشد بلکه میخواستیم کابینهای که انتخاب میشود تبلور اراده و خواست 24 میلیون نفری باشد که به ایشان رای داند.
جواد امام یکی دیگر از افرادی بود که در این رابطه با اشاره به چینش کابینه و انتشار برخی شایعات در مورد عدم تحقق مطالبات گفتمانی رایدهندگان گفت: اصلاحطلبان به دنبال سهمخواهی نیستند ولی به دلیل آنکه اصلیترین جریان حامی آقای روحانی هستند و حمایتهایشان نیز بیچشمداشت بوده است، انتظاراتی دارند که ما آن را منتقل هم کردهایم.
هادی غفاری نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و از دیگر چهره های اصلاح طلب هم در مورد بحث سهم خواهی برخی جریانها از حسن روحانی در دولت دوازدهم گفت: کسانی که نقشی در پیروزی دکتر روحانی نداشتند، نباید انتظاری داشته و سهم خواهی یا کارشکنی کنند تا میز بازی را به هم بریزند.
محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید در مجلس اما مطمئنتر از دیگر چهره های اصولگرا با اشاره به تشکیل کابینه دوازدهم، گفت: گرچه نمی توان به صراحت کابینه را کابینه اصلاحات خواند ولی با توجه به منش و روش دکتر روحانی که اصلاح طلبانه بوده، کابینه بدون شک منبعث از مشی اصلاحات است.
جلال میرزایی عضو فراکسیون امید هم با بیان اینکه آقای روحانی با حمایت اصلاحطلب ها به قدرت رسید و در نظام های دموکراتیک اینیک روند است که رئیس دولت با جناح حامی خود به مشورت بنشیند و پیشنهاد آنها را دریافت کند،گفت: به نظرم اکثریتی که به آقای روحانی رأی دادند گرایش اصلاحطلبانه دارند و انتظار این است که یک کابینه اصلاحطلب روی کار بیاید.
رسول منتجب نیا قائم مقام حزب اعتماد ملی هم با تاکید براینکه جریان اصلاحات، روحانی را در سالهای ۹۲ و ۹۶ رییسجمهور کرد، گفت: اگر روحانی به اصلاحطلبان بیتوجه باشد، به خودش ضربه زده است؛ چرا که میخواهد کشور را چهار سال در فضایی مدیریت کند که رقبای غیرمنصفی وجود دارد.
مصطفی کواکبیان نماینده اصلاح طلب مجلس اما در واکنش به انتقادها از سهم خواهی اصلاح طلبان با بیان اینکه "برخی مدعی هستند که اصلاح طلبان سهم خواهی می کنند. اما باید بگویم که ما کابینه متخصص تر، مدبرتر و ... میخواهیم"، گفت: واقعا ما اصلاح طلبان سهم خواهی از دولت نداشتیم. اما از دولت می خواهیم از کسانی که زنبیلشان را چند جا می گذارند، استفاده نکند. اصولگرایانی که هویتشان مشخص است برای ما بهتر از کسانی هستند که دو زیست و چند زیست هستند!
اصولگرایان هم سهم میخواهند
اردوگاه راستها که در انتخابات اخیر شکست خورد و سهمشان رایی 16 میلیونی شد حالا با تاکید بر این میزان رای می گویند که حسن روحانی نباید آنها را نادیده بگیرد.
حجت الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج الدینی که زمانی در دولت محمود احمدی نژاد معاون پارلمانی او بود یکی از افرادی است که معتقد است 16 میلیون رای رقیب روحانی نشان می دهد که از دولت یازدهم راضی نبوده اند. او در گفت وگو با خبرآنلاین می گوید: «روحانی الان رییس جمهور همه است و باید کابینه را طوری بچیند که لااقل در تعارض با این بخش عظیم از رای مردم نباشد. یعنی رویکرد جناحی در کابینه نداشته باشد و رویکرد کارآمدی در کابینه داشته باشد.»
حمیدرضا حاجی بابایی عضو فراکسیون ولایی مجلس هم با اشاره به نحوه چینش کابینه دوازدهم گفت: من به این اعتقاد ندارم که صدای خوش نشیدن از چینش کابینه یعنی استفاده کردن از منتقدین در کابینه! صدای خوش به این معنا است که روحانی افراد کاربلد و کارآمد را به مجلس معرفی کند و البته از منتقدین هم استفاده کند. ما به دنبال سهم خواهی نیستیم و در این خصوص هم تا بحال با روحانی صحبتی نکردهایم. سهم ما درکابینه کارآمدی دولت است.
حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه هم در گفت وگو با خبرآنلاین در این باره گفت: اگر رییس جمهور نماینده کل جمعیت رای دهنده در کشور است باید اقتضائات این موضوع را هم رعایت کند. همه پای صندوق های رای آمده اند تا در سرنوشت کشور شریک و سهیم باشند. نمی شود بخشی از جامعه را که به رییس جمهور رای ندادند سهیم در مشارکت سیاسی کشور ندانست و نادیده گرفت.
مخالفان سهمخواهی
گسترش سهم خواهی های جناحی اما مخالفانی هم در میان چهره های جناحی داشت. پروانه مافی عضو فراکسیون امید در گفت وگو با خبرآنلاین، در واکنش به تمایل حسن روحانی برای چینش کابینه دولت دوازدهم از میان فعالین هر دو جناح کشور، گفت: ابداً نگرانیای بابت وابستگیهای جناحی افراد وجود ندارد بلکه بحث بر سر آن است که کابینه ای به مجلس معرفی شود که با وعده ها و دغدغههای آقای روحانی در جریان انتخابات همراه باشد.
حمیدرضا جلایی پور هم از چهره های اصلاح طلب با بیان اینکه پاره ای از تبلیغات در نقد دولت روحانی مربوط به «غضنفران و تکنوازان» در حاشیه جبهه اصلاحات است گفت: بعضی از این «غضنفران» اسم وزیری را در جیبشان گذاشته اند و اگر روحانی او را انتخاب نکند معرکه می گیرند که اصلاحات ضربه خورد و به رای مردم بی اعتنایی شد!! درصورتیکه، تا زمانی که، روحانی از پیگیری سیاست های وعده داده اش دفاع می کند بطور قاطع مورد حمایت اصلاح طلبان است و اصلاح طلبان با روحانی زاویه نمی گیرند.
محسن صفایی فراهانی هم در گفت وگو با خبرآنلاین، با بیان اینکه اصلاح طلبان نه در دوره اول سهم خواهی کردند و نه امروز به دنبال سهم خواهی هستند، گفت: آنچه مد نظر اصلاح طلبان است و برای آنها اهمیت دارد این است که منافع ملی حفظ شود و مشکلات کشور به حداقل برسد و مردم بتوانند در وضعیت و شرایط بهتری زندگی کنند. لذا آنچه اصلاح طلبان به دنبال آن هستند این است که مصلحت مردم و کشور تامین شود نه اینکه این شخص در کابینه قرار داده شود و یا فلان فرد در کابینه نباشد.
محسن غرویان هم در گفت وگو با خبرآنلاین با درخواست از رییس جمهور برای تحت تاثیر قرار نگرفتن از سهم خواهی ها گفت: با شناختی که از آقای روحانی دارم او تحت فشار سهم خواهی های جریانات سیاسی قرار نمی گیرد و استوار و ثابت قدم در تحقق مطالبات مردمی پیش خواهد رفت.
از میان اصولگرایان هم بودند کسانی که به این سهم خواهی ها معترض بودند؛ حسین الله کرم دبیرکل سابق انصار حزب الله در اینباره به خبرآنلاین گفت: سهم خواهی از کابینه در وضع فعلی قطعا به نفع دولت آینده نخواهد بود. در حال حاضر دولت ما نیازمند وحدت ملی است.
حجتالاسلام سیدرضا اکرمی عضو جامعه روحانیت مبارز هم در گفت وگو با خبرآنلاین در این باره میگوید که بسیاری از دعواهای سیاسی یا مطبوعاتی درباره کابینه از بیدردی و بیدرکی است؛ گویی نمیدانند در منطقه چه خبر است.
دولتیها هم صدایشان درآمد
جناح ها و شخصیت های سیاسی از هر دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب آنقدر برای خواسته هایشان در چینش کابینه اصرار کردند که اسحاق جهانگیری در قامت معاون اولی رییس جمهور وارد گود شد و در مصاحبه ای با بیان اینکه احساس نمیکند که کسی از بیرون به رئیس جمهوری فشار میآورد تا کاری غیر از آنچه خودشان مد نظر دارند، انجام بدهند، گفت: کسانی که با شخصیت آقای روحانی آشنا هستند، میدانند که نمیتوانند با این گونه فشارها مواضع و نظرات ایشان را عوض کنند. اگر کسی میخواهد در تصمیمهای رئیس جمهوری تأثیری داشته باشد، باید با ایشان گفتوگو و ایشان را مجاب کند. ایشان هم گوش شنوایی برای نظرات دیگران دارند اما تصمیم گیر نهایی، خودشان هستند.
الهام امینزاده دستیار ویژه رییس جمهور در امور حقوق شهروندی هم با گلایه از فشارها به رییس جمهور در این باره گفت: فشارهایی به رییسجمهور وارد میشود و افراد سیاسی و حتی اعضای کابینه برای جابجایی یا اینکه در پستی بمانند و یا حتی ارتقا یابند فشار میآورند و رییسجمهور از این وضع خرسند نیست. چراکه این فشارها ممکن است بر انتخاب اثر بگذارد و انتخاب اصلح را که برای حل مشکلات مردم و اقتصادی و اجتماعی مردم است، کمی تحت الشعاع قرار بدهد.
پای حزب اعتدال و توسعه در میان است؟
در این میان برخی زمزمه ها هم از تاثیر و نقش طیف اعتدالی نزدیک به روحانی در چینش کابینه روایت می کردند. آنگونه که علی شکوریراد دبیرکل حزب اتحاد ملت، با تأیید اخباری که به دورافتادن دیدگاههای اسحاق جهانگیری و محمد شریعتمداری در تشکیل کابینه گواهی میدهد، گفته است: «محمد نهاوندیان، رئیس دفتر و محمود واعظی، وزیر ارتباطات، بهشدت در چینش کابینه به حسن روحانی نزدیک شدهاند. همین نزدیکی سبب افزایش نگرانی اصلاحطلبان شده است، چراکه مسیرهای ارتباطی اصلاحطلبان با روحانی در درجه اول اسحاق جهانگیری و پس از او محمد شریعتمداری بودند». او با ابراز نگرانی از شرایط ایجادشده میگوید: «اگر ما بتوانیم کاری کنیم که هژمونی حسن روحانی تا ردههای پایین مدیریتی منتقل شود، دیگر کاری به افرادی که منصوب میشوند نداریم.
اظهارات شکوری راد به نوعی نقش داشتن حزب اعتدال و توسعه در چینش کابینه که واعظی عضو آن است و طیفی از اصولگرایان اعتدالی که محمد نهاوندیان نزدیک به آنها هست را روایت می کرد.
در همین راستا غلامعلی دهقان، عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه با رد حاشیههای بهوجودآمده در جریان انتخاب وزرا و نقش و تاثیر گروههای سیاسی در چینش کابینه گفت: مدتی پیش یکی از اعضای محترم فراکسیون مجلس - آقای محمود صادقی- در مصاحبهای اعلام کرد که در دیداری با آقای روحانی، رئیسجمهور گفتند به من سه لیست برای کابینه دوازدهم ارائه شد؛ لیست اصلاحطلبان، لیست ستاد آقای روحانی که محوریت آن با آقای شریعتمداری بود و لیست سوم تحت عنوان اصولگرایان معتدل. این سخن ریاست محترم جمهوری نشان میدهد که جناحهای پیروز انتخابات ریاستجمهوری 96، هرکدام به فراخور دیدگاهها و تفکرات خود، چهرههایی را برای کابینه آتی به شخص رئیسجمهور معرفی کردهاند. (اینجا)
بعد از آن محمود واعظی عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه هم در گفت وگو با خبرآنلاین در پاسخ به این سئوال که آیا حزب اعتدال و توسعه در چنیش کابینه دولت آینده سهم خواهی داشته است؟، اظهار کرد: اصلا و به هیچ وجه این حزب سهم خواهی نداشته است.