ترامپ در پستهای توییتری خود نوشت: «از چین بسیار ناامید هستم. آنها هیچ کاری برای ما در مورد کرهشمالی انجام نمیدهند. فقط حرف میزنند. دیگر اجازه نمیدهیم این وضعیت ادامه یابد. چین به راحتی میتواند این مساله را حل کند.» ترامپ در پست خود همچنین نوشت: «رهبران احمق گذشته باعث شدند کرهشمالی به میلیاردها دلار در سال دست یابد.» آزمایش موشکی هواسونگ 14 به شدت واشنگتن را عصبانی کرده است. رهبر کرهشمالی میگوید برنامه تسلیحاتی این کشور «دارایی ارزشمندی» هستند که هیچ جایگزینی برای آن یافت نمیشود. چین تنها با صدور بیانیهای از کرهشمالی خواسته تا اقدامات تحریکآمیز را متوقف کند. این موضعگیری هم بر خشم واشنگتن افزوده است. به گزارش دنیای اقتصاد، در همین رابطه، آمریکا برگزاری نشست شورای امنیت درباره آزمایش موشکی اخیر کرهشمالی را خواستار شد. منابع دیپلماتیک میگویند واشنگتن انتظار دارد شورای امنیت سازمان ملل نشستی درباره نحوه واکنش جامعه بینالمللی به شلیک موشکی اخیر کرهشمالی برگزار کند. از سوی دیگر، نیکی هیلی، نماینده ویژه آمریکا در سازمان ملل، در گفتوگو با شبکه خبری سیبیاس اعلام کرد: «هنوز واشنگتن از شورای امنیت سازمان ملل نخواسته است که نشستی در این باره برگزار کند.» دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا اعلام کرد، آزمایش موشکی کرهشمالی اقدامی «گستاخانه و خطرناک» است که به انزوای پیونگیانگ خواهد انجامید. تحلیلگران معتقدند مواضع چین در قبال کرهشمالی مواضعی بیخطر و خنثی است.
با این حال، بهنظر میرسد ترامپ قصد کوتاه آمدن در برابر کرهشمالی را ندارد. به همین دلیل، تعدادی از بمبافکنهای استراتژیک آمریکا را بر فراز شبهجزیره به پرواز در آورد تا در برابر موشک پرانیهای پیونگیانگ «نمایش قدرت» انجام دهد. به گزارش سیانان، واشنگتن که از بیعملی چین و گستاخی کرهشمالی به خشم آمده دو بمبافکن B-1 را از گوام بر فراز شبهجزیره به پرواز در آورد تا «پاسخ مستقیمی به آزمایش موشکی کرهشمالی بدهد.»
هدف این بمبافکنها در کنار جنگندههای ژاپنی- کرهای نمایش «قابلیتهای ترکیبی» آنها در پاسخ به اقدام محاسبه نشده ازسوی کرهشمالی است. ژنرال «ترنس. جی. اوشانسی»، فرمانده نیروی هوایی پاسیفیک آمریکا، میگوید: «دیپلماسی همچنان برقرار است اما ما مسوولیت داریم از متحدان و منافع کشورمان دفاع کنیم تا تعهد جدی خود را نشان دهیم و برای بدترین سناریوها برنامه ریزی کنیم. اگر دستور صادر شود قادریم با نیروهای مرگبار، رعدآسا و سریع خود در زمان و مکان دلخواه واکنش نشان دهیم.»
به نظر میرسد آمریکا برای مهار کرهشمالی تمایل زیادی دارد تا چین فعال شود. با این حال، مقامهای چینی در نیمه جولای اعلام کردند که تجارت کرهشمالی با چین در نیمه اول سال 2017 حدود 6/ 2 میلیارد دلار بود که در بازه زمانی مشابه در سال گذشته 10 درصد افزایش نشان میدهد. «ژانگ پائویی»، استاد علوم سیاسی در دانشگاه لینگنان هنگکنگ، میگوید توییتهای پیدر پی ترامپ و درخواستهای او از چین نشان میدهد سیاست وی در قبال کرهشمالی با شکست مواجه شده است. او معتقد است تنها راهی که برای ترامپ مانده توسل به چین برای حل مساله کرهشمالی است.
واکنش کرهجنوبی
تحولات اخیر نشان میدهد که اقدامات تحریکآمیز کرهشمالی موجب نظامی شدن شبهجزیره شده است. این سخن به این معنا است که کرهجنوبی هم هزینههای زیادی را که باید صرف توسعه اقتصادی خود کند به ارتش اختصاص دهد و در نهایت دست به واردات کلان تجهیزات نظامی از آمریکا بزند. نیویورکتایمز در گزارشی مینویسد سئول اعلام کرده که به زودی مذاکرات با دولت ترامپ برای صدور اجازه به سئول برای خرید موشکهای بالستیک قدرتمندتر در راستای خنثی کردن تهدیدات کرهشمالی را آغاز خواهد کرد. با این حال، برخی مقامهای دولت فعلی و قبلی آمریکا میگویند این اقدام تاثیر اندکی بر حل بحران دارد. هدف سئول از خرید موشکهای جدید چند چیز است: حمله به عمق کرهشمالی در صورت لزوم؛ فشار بر چین برای مهار پیونگیانگ زیرا موشکهای کرهشمالی از قابلیت هدف قرار دادن چین هم برخوردار است. «چانگ یوی- یونگ»، مشاور امنیت ملی کرهجنوبی در تماس با همتای آمریکایی خود (مک مستر) اعلام کرد که متحدان به زودی مذاکرات خود برای افزایش قابلیتهای موشکی سئول را آغاز خواهند کرد. گویا مقامهای آمریکایی پذیرفتهاند که موشکها و تسلیحات جدیدتری به سئول بدهند تا امکان حمله همسایه شمالی را تا حد زیادی کاهش دهد (اگر نگوییم مهار سازد). نیویورک تایمز مینویسد «کرهجنوبی برای بسترسازی جهت قابلیتهای بیشتر نیازمند تاییدیه دولت آمریکا است.»
این احساس در سازمانهای اطلاعاتی آمریکا وجود دارد که کرهشمالی از «آستانه»ای که مدتها دنبال میکرد، عبور کرده است. این نشان میدهد که اگر واشنگتن کرهشمالی را تهدید کند، رهبر این کشور «مرگ و ویرانی» را برای قاره آمریکا و آسیا به ارمغان خواهد آورد. بسیاری از روسای جمهور آمریکا چند دههای است که با مساله کرهشمالی دست به گریبانند اما چهار رئیسجمهور آخر آمریکا اعلام کردهاند که این کشور نمیتواند ریسک حمله به کرهشمالی را بپذیرد؛ چرا که رفتار این کشور غیرقابل پیشبینی و غیرمنتظره است. برخی مقامهای قبلی آمریکایی میگویند گزینههای ترامپ محدود است. «مارک. دابلیو. لیپت»، سفیر آمریکا در سئول در دوران اوباما، میگوید ترامپ گزینه چندانی روی میز ندارد. تنها راه چاره برای او سازمان ملل و اعمال تحریمها است. نیویورکتایمز بر این باور است که کرهشمالی پیش از هر گونه مذاکرهای میخواهد نشان دهد که عضو دائمی باشگاه کشورهای دارنده سلاح هستهای است. لیپت که در کنفرانسی در کنت، کانکتیکات، سخن میگفت، افزود: «مساله این است: مهار یا شکلی از عملیات نظامی.»
برخی معتقدند که آمریکا چارهای ندارد جز اینکه به همزیستی با یک «کره هستهای» روی آورد هر چند مقامهای آمریکایی خواسته دیگری داشته باشند. کریستوفر هیل، نماینده ویژه آمریکا در امور کرهشمالی در دوره آخر جورج بوش، میگوید: «ما در وضعیتی رها شدهایم که شمالیها به این باور رسیدهاند که در نهایت تسلیم خواهیم شد.» او نیز بر این باور است که گویی آمریکا چارهای ندارد جز واقعیت پذیرش یک کره هستهای.
در مقابل، ژاپن نیز خواستار مسلح شدن به موشکهای تاد است. چینیها معتقدند استقرار این موشکها در کرهجنوبی و ژاپن نه تنها تهدیدی است برای چین بلکه موجب بیثباتی بیشتر در شبهجزیره و تحریک پیونگیانگ میشود. چین همچنین معتقد است که استقرار این موشکها در کشورهای منطقه ابزار دیگری به دست آمریکا برای رصد فعالیتهای موشکی پکن داده و قدرت بازدارندگی این کشور را تضعیف میکند. وزارت خارجه چین در بیانیهای اعلام کرد: «استقرار موشکهای تاد در کرهجنوبی نگرانیهای امنیتی این کشور را رفع نخواهد کرد، مسائل مربوط به شبهجزیره را حل نخواهد کرد و تنها موجب پیچیدهتر شدن وضعیت خواهد شد.» ترامپ در برابر تهدید پکن نه تنها این کشور را متهم به شکست در مهار جاهطلبیهای کرهشمالی کرده بلکه افزوده ممکن است تجارت آمریکا با پکن را کاهش داده یا موانعی در مسیر این تجارت بهوجود آورد.
به نظر میرسد فضای روابط آمریکا با چین بر سر کرهشمالی آنقدر متشنج شده که هنری کیسینجر نیز وارد این گود شده است. وزیر خارجه سابق آمریکا که باب روابط دیپلماتیک با چین را سالها قبل گشود معتقد است که دولت آمریکا نیازمند «رویکرد جدید و متفاوتی برای اقناع چین جهت اتخاذ موضعی جدیتر در برابر کرهشمالی است.»
در این ارتباط کیسینجر میگوید: «معتقدم ما فرصت بهتری برای پرداختن به مشکل هستهای کرهشمالی داریم اگر ابتدا با چین در مورد تبعات فروپاشی کرهشمالی به توافق برسیم.» این توافق میتواند شامل این موارد شود: تعهد آمریکا به عقبکشیدن بخش زیادی از نیروهایش از شبهجزیره پس از فروپاشی کرهشمالی؛ کاستن از ترس چین که با از میان رفتن «دولت حائل» کرهشمالی، نیروهای آمریکایی مستقیم در برابر چین و مرزهای این کشور قرار میگیرند و احتمال سر شاخ شدن مستقیم دو کشور فراهمتر میشود. کیسینجر این پیشنهاد را با تیلرسون و مقامهای دیگر آمریکایی در میان گذاشته است. اما بسیاری میگویند چینیها نسبت به آمریکا بیاعتمادند و باوری به تعهد این کشور ندارند. استدلال آنها این است همان طور که پس از فروپاشی دیوار برلین ادغام روسیه در غرب عملی نشد، ممکن است با فروپاشی کرهشمالی هم تعهدات آمریکا جامه عمل نپوشد. اگرچه برخی میگویند کرهشمالی هنوز با ساخت موشکهای قارهپیما فاصله زیادی دارد اما آزمایش موشک هواسونگ 14 این تردیدها را نقش بر آب کرد.
این ترس در سئول وجود دارد که ساختن موشکهای هستهای از سوی پیونگیانگ که میتواند به قلب آمریکا برسد، کرهشمالی- در صورت وقوع جنگ- درصدد تضعیف عزم آمریکا برای مداخله به نمایندگی از کرهجنوبی است. در واقع، کرهشمالی میخواهد نشان دهد که با چنین توانمندیهایی، آمریکا نباید و نمیتواند به نمایندگی از کرهجنوبی وارد نبرد با پیونگیانگ شود.