برای پاسخ به این سوالات که این روزها ذهن افکار عمومی را به خود مشغول کرده، با سیدمحمود میرلوحی معاون پارلمانی وزارت کشور در دولت اصلاحات، استاندار سابق سمنان و آذربایجان غربی و عضو شورای شهر پنجم تهران گفت‌وگو کردیم.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، عضو شورای شهر درباره لابی‌های پشت پرده در زمینه انتخاب شهردار تهران عنوان می‌کند: «هنگامی که شورای شهر به این نتیجه رسیده که آقای نجفی و مرعشی صلاحیت مدیریت شهرداری تهران را دارد به وضعیت حزبی آنها که هر دو عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران هستند توجه نکرده است. مهم‌ترین ملاک برای اعضای شورای شهر کارآمدی و تعهد این افراد است. از سوی دیگر بنده مشاهده کردم که در برخی اخبار عنوان شده که دیدگاه برخی بزرگان اصلاحات نسبت به یکی از هفت کاندیدا نزدیک‌تر است و ایشان توصیه کرده که ایشان برای شهرداری تهران مناسب‌تر است. اما کسانی که از نزدیک با چهره‌های برجسته اصلاحات ارتباط دارند به این نکته آگاهی دارند که هیچ‌گاه دیدگاه شخصی خود را در مسائل مهم دخیل نمی‌کنند و همواره معتقدند شورای عالی سیاستگذاری باید تصمیم نهایی را در این زمینه بگیرد.» در ادامه متن این گفت‌وگو را از نظر می‌گذرانید.

جزئیات جدید از جلسات شورای شهر پنجم درباره انتخاب شهردار تهران چیست؟ شورای شهر با توجه به چه سازوکاری به هفت نفر نهایی برای انتخاب شهردار تهران دست یافت؟

شورای شهر پنجم دارای ویژگی‌هایی است که در شوراهای گذشته وجود نداشته است. مهم‌ترین وجه تمایز شورای پنجم نیز یکدست بودن اعضای شورای شهر است که همگی به جریان اصلاحات تعلق دارند. نکته دیگر اینکه لیست شورای شهر جدید یک لیست تخصصی بوده که براساس نیازهای تخصصی شورا ارائه شده است. به همین دلیل نیز در شرایط کنونی کمیسیون‌های شورا شکل گرفته و اعضای هر کدام از کمیسیون‌ها در حال بررسی وضعیت تخصصی خود در سطح شهر تهران هستند. از سوی دیگر براساس قانون نخستین وظیفه شورای شهر انتخاب شهردار تهران است و به همین دلیل نیز شورا اولین اقدام جدی و مهم خود را در راستای انتخاب شهردار آینده تهران تنظیم کرده است. شورای شهر جدید در این زمینه مهم‌ترین ویژگی‌های شهردار آینده تهران را در16 بند مشخص کرد و سپس به دنبال افرادی رفت که دارای این 16ویژگی باشند. متأسفانه یکی از مهم‌ترین مشکلات شهرداری در دوره‌های گذشته این بوده که شورای شهر پس از اینکه شهردار را انتخاب کرد به شورای شهرداری تبدیل شده است. به همین دلیل نیز اعضای شورای شهر جدید تهران به دنبال این هستند که این رویکرد را متوقف کنند و شهرداری تهران را موظف به پاسخگویی در زمینه‌های مختلف کنند و اجازه ندهند رابطه جای ضابطه را بگیرد.

دلیل انصراف محسن هاشمی از کاندیداتوری برای شهرداری تهران چه بود؟

بسیاری از مردم گمان می‌کنند به دلیل اینکه محسن هاشمی نفر اول لیست تهران بوده و رأی ایشان از بقیه بیشتر بوده در نتیجه ایشان باید کاندیدای شهرداری تهران می‌شدند. این در حالی است که براساس میثاقنامه‌ای که اعضای شورای شهر امضا کرده‌اند هیچ کدام از اعضای شورای شهر نمی‌توانند از شورا خارج شوند که این مسأله درباره آقای محسن هاشمی نیز وجود دارد. شورای عالی سیاستگذاری جریان اصلاحات انتخاب شهردار از بین منتخبان شورای شهر را غیرمجاز اعلام کرده و به همین دلیل آقای محسن هاشمی کاندیدای شهرداری تهران نشدند. اگر آقای محسن هاشمی قصد داشتند کاندیدای شهرداری تهران شوند باید برای خروج خود از شورا رأی اکثریت اعضای شورا را به دست می‌آوردند که این مسأله با توجه به میثاقنامه با رأی منفی اعضای شورا مواجه می‌شد. با این وجود آقای محسن هاشمی شخصا نیز علاقه‌ای به این مسأله نداشتند و خودشان نیز به مصوبه عدم خروج اعضا از شورای شهر رأی دادند.

چرا در بین کاندیداهای شهرداری تهران نام یکی از معاونان آقای قالیباف نیز به چشم می‌خورد؟ اعضای شورا نسبت به این مسأله چه واکنشی نشان دادند؟

اعضای شورا از ابتدا به دنبال رویکردی بودند که گزینه‌هایی که اعضای شورای شهر برای شهرداری معرفی می‌کنند به صورت پنهان باشند و اعضای دیگر از گزینه‌ها اطلاع نداشته باشند. به همین دلیل نیز یکی از اعضای شورای شهر نام یکی از معاونان آقای قالیباف را به عنوان گزینه شهرداری نوشته بود. با این وجود این مسأله با واکنش منفی اعضای شورای شهر مواجه شد و در مرحله دوم هیچ کدام از اعضای شورای شهر به شخص نامبرده رأی ندادند و کاندیداتوری وی عملا منتفی شد. نکته قابل تأمل اینکه در مرحله دوم فردی که نام معاون قالیباف را نوشته بود به گزینه خود نیز رأی نداد. در نتیجه شخص نامبرده حتی یک رأی را نیز به دست نیاورد. با این وجود ما با جدیت به دنبال این مسأله خواهیم بود که انگیزه اصلی از مطرح کردن یکی از معاونان آقای قالیباف چه بوده و نتیجه را به افکار عمومی اعلام خواهیم کرد.

اعضای شورای‌شهر در زمینه انتخاب شهردار تهران با بزرگان جریان اصلاحات نیز مشورت کرده‌اند؟ دیدگاه آنها در این زمینه چه بود؟

لیست شورای شهر تهران و شهرهای دیگر کشور محصول نهایی جریان اصلاحات است که با زحمات و مشقات زیادی به نتیجه رسیده است. بدون شک بزرگان جریان اصلاحات در این زمینه کمک بزرگی به اعضای شورا کرده‌اند و به همین دلیل ما هیچ گاه خود را بی‌نیاز از مشورت با بزرگان جریان اصلاحات نمی‌دانیم. جریان اصلاحات همواره منافع ملی و مردم را بر منافع جریانی و گروهی ترجیح داده و در آینده نیز همین رویکرد را دنبال خواهد کرد. ما به دنبال شهرداری در تهران هستیم که بیشترین قرابت را با جریان اصلاحات و مطالبات مردم داشته باشد.

برخی کارشناسان معتقدند که لابی‌ها برای انتخاب شهردار تهران در پشت پرده زیاد شده است و این مسأله ممکن است بر انتخاب فرد اصلح برای شهرداری تهران تأثیر منفی بگذارد. به نظر شما لابی‌های پشت پرده به چه میزان در انتخاب اعضای شورای شهر تأثیرخواهد گذاشت؟

به هر حال ما باید این مسأله را بپذیریم که شهردار تهران در نهایت باید از بین گزینه‌های جریان اصلاحات انتخاب شود. نکته دیگر اینکه شهردار تهران به دلیل مشکلات زیاد شهر تهران باید یک چهره ملی و یک مدیر باتجربه باشد. در نتیجه شرایط به شکلی نیست که ما به دنبال انتخاب و معرفی یک مدیر جدید در شهرداری تهران باشیم. به همین دلیل نیز هر کدام از اعضای شورای شهر با شخصیت‌های مختلفی در این زمینه گفت‌وگو و رایزنی کردند و چهره‌های مطرحی را مورد نظر داشتند. بسیاری از افرادی که مورد نظر اعضای شورای شهر بودند در گذشته سابقه وزارت، استانداری و مدیریت کلان جامعه را داشتند و از تجربه مدیریتی بسیار زیادی برخوردار بودند. مدیریت شهرداری تهران یک کار بسیار سخت و تخصصی است. در شرایط کنونی23هزار میلیارد بودجه جاری شهرداری تهران است که از بسیاری از وزارتخانه‌ها بیشتر است. شاید تنها سازمانی که بودجه آن به بودجه دولت نزدیک باشد شهرداری تهران است. به همین دلیل نیز فردی باید مدیریت شهرداری تهران را به دست بگیرد که از تجربه و توانمندی کافی برای مدیریت کلانشهری مانند تهران برخوردار باشد. در نتیجه هنگامی که شورای شهر به این نتیجه رسیده که آقای نجفی و مرعشی صلاحیت مدیریت شهرداری تهران را دارد به وضعیت حزبی آنها که هر دو عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران هستند توجه نکرده است. مهم‌ترین ملاک برای اعضای شورای شهر کارآمدی و تعهد این افراد است. از سوی دیگر در لیست نهایی شورای شهر خانم کولایی نیز به عنوان یک زن وجود دارد که پیام مهمی برای مردم و هواداران جریان اصلاحات به همراه خواهد داشت. از بابتی بنده مشاهده کردم که در برخی اخبار عنوان شده که دیدگاه برخی بزرگان اصلاحات به یکی از هفت کاندیدا نزدیک‌تر است و توصیه شده که ایشان برای شهرداری تهران مناسب‌تر است. کسانی که از نزدیک با چهره‌های برجسته جریان اصلاحات ارتباط دارند به این نکته آگاهی دارند که هیچ گاه دیدگاه شخصی خود را در مسائل مهم دخیل نمی‌کنند و همواره معتقدند شورای عالی سیاستگذاری باید تصمیم نهایی را در این زمینه بگیرد. اغلب این اخبار را جریان رقیب تولید می‌کند تا فضای تصمیم‌گیری در جریان اصلاحات را به شکلی نشان بدهد که همه تصمیمات به صورت فردی و بدون توجه به خرد جمعی گرفته می‌شود. این در حالی است که جریان اصلاحات همواره به این مسأله مباهات کرده که همه تصمیمات خود را با توجه به خرد جمعی گرفته و همواره یک رویکرد دموکراتیک را دنبال کرده است.

به نظر می‌رسد از بین سه گزینه آقای نجفی و مرعشی و خانم کولایی شانس آقای نجفی از بقیه بیشتر است. دیدگاه شما درباره مدیریت آقای نجفی در شهرداری تهران چیست؟

در شرایط کنونی شورای شهر تلاش می‌کند با یک رویکرد مدنی و مبتنی بر خرد جمعی شهردار آینده تهران را انتخاب کند. براساس قانون شورای جدید باید برای انتخاب شهردار تهران فراخوان صادر می‌کرد و از کسانی که تمایل داشتند در مدیریت شهرداری حضور داشته باشند برنامه می‌خواست و برنامه را بررسی می‌کرد تا به بهترین گزینه دست پیدا می‌کرد. با این وجود جریان اصلاحات تجربه این مسأله را در انتخابات مجلس شورای اسلامی داشت و به همین دلیل و برای جلوگیری از اتلاف وقت و نیروها تصمیم گرفته شد که هر کدام از اعضا سه گزینه را به شورا برای مدیریت شهرداری تهران معرفی کند. در نهایت نیز به یک لیست هفت نفره رسیدیم که آقای نجفی، مرعشی و خانم کولایی در صدر این لیست قرار گرفتند. با این وجود شورای شهر به دنبال این است که در نهایت به دو گزینه برسد و سپس از بین اعضا درباره این دو گزینه رأی گیری صورت بگیرد. در نهایت نیز از بین این دو گزینه یک نفر به عنوان شهردار تهران انتخاب خواهد شد.

ارزیابی شما از حضور خانم دکتر کولایی به عنوان یک زن در لیست نهایی انتخاب شهردار تهران به عنوان یکی از پست‌های مدیریتی سخت در کشور چیست؟

به نظر من حضور خانم کولایی در لیست نهایی کاندیدای شهرداری تهران یک فرصت بزرگ برای بانوان جامعه است. بنده به خانم کولایی توصیه می‌کنم که حتما یک برنامه مدون کاربردی ارائه کند تا ما برنامه یک شهردار زن را نیز برای تهران داشته باشیم که بتوانیم در سال‌های آینده به آن استناد کنیم. براساس شنیده‌های ما گویا آقای مرعشی به دنبال این هستند که با آقای نجفی یک برنامه مشترک برای مدیریت شهر تهران بدهند. به همین دلیل نیز خانم دکتر کولایی می‌تواند با ارائه یک برنامه دقیق و کابردی شانس خود را برای به دست گرفتن مدیریت شهرداری تهران افزایش بدهد. به نظر من همه کاندیداهای شهرداری تهران باید برنامه خود را به شورای شهر ارائه کنند و پس از اینکه شهردار انتخاب شد از این برنامه‌ها برای مدیریت بهتر شهر تهران استفاده کنند. هدف اصلی همه این افراد خدمت به مردم و بالا بردن سطح کیفی زندگی مردم تهران است. در نتیجه رقابت‌های درون‌گروهی پس از انتخاب شهردار باید جای خود را به رفاقت و همکاری بدهد تا هر فردی که از جریان اصلاحات به عنوان شهردار انتخاب می‌شود در کار خود موفق شود. بدون شک موفقیت یا عدم موفقیت یک شهردار اصلاح‌طلب به نام جریان اصلاح‌طلبی تمام خواهد شد و مردم در نهایت درباره کارنامه اصلاح‌طلبان در شورای شهر و شهرداری تهران قضاوت خواهند کرد. به هر حال ما باید این نکته را بپذیریم که دیدگاه افراد مختلف نسبت به مدیریت شهر تهران متفاوت است و هر نفر با توجه به دغدغه‌های خود که می‌تواند اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی یا سیاسی باشد به مسأله نگاه می‌کند. بدون شک حضور زنان در شهرداری تهران بسیار موثر و مفید خواهد بود. بسیاری از مسائل شهر تهران بیش از آنکه نیاز به نگاه و تفکر مردانه داشته باشد نیاز به نگاه زنانه دارد و زنان بهتر می‌توانند برخی مشکلات شهرداری را حل کنند. به عنوان مثال نگاه زنان در مسأله زیباسازی شهری به مراتب از نگاه مردان قوی‌تر و عمیق‌تر است. در نتیجه شهرداری می‌تواند در این زمینه از زنان کمک بگیرد.

یکی از مشکلات جدی شهرداری تهران وجود فساد اداری و اقتصادی در این سازمان بوده است. شورای شهر جدید چه سازوکاری در نظر گرفته که شهردار جدید تهران بتواند با این فسادها مبارزه کند؟

بدون شک شهرداری تهران در سال‌های گذشته به شکل‌های مختلف با مسأله فساد اقتصادی مواجه بوده است و شورای شهر جدید نیز به خوبی از این مسأله آگاهی دارد. در سال‌های گذشته بخش‌های نظارتی موفق نشده‌اند وظایف خود را به خوبی درباره شهرداری تهران انجام بدهند و به همین دلیل در شرایط کنونی شهرداری تهران با مشکل نظارتی مواجه شده است. از سوی دیگر بخش رسانه‌ای و ارتباط با افکار عمومی نیز در شهرداری تهران عملکرد قابل قبولی نداشته و موفق نشده انتظارات را برآورده کند. در گذشته برخی در شهرداری تهران عنوان می‌کردند اسرار شهرداری باید حفاظت شود و نباید در اختیار دیگران قرار بگیرد. با این وجود پس از مدتی مشخص شد که این اسرار شهرداری نبوده که حفاظت شده، بلکه فسادهایی بوده که زمینه برای بررسی و افشای آن وجود نداشته است. به همین دلیل نیز هزاران میلیارد از بودجه شهرداری به یغما رفته است. شورای شهر جدید تصمیم گرفته در زمینه قراردادها، هزینه‌ها و درآمدها، استخدام‌ها و تمام مسائل شهرداری شفاف سازی را در سرلوحه کار خود قرار بدهد. بدوم شک شورای شهر پنجم به دنبال کشیدن یک اتاق شیشه‌ای به دور از شهرداری تهران خواهد بود و در بسیاری از زمینه‌های اقتصادی شفاف‌سازی خواهد کرد.