برای رواج و جا افتادن فرهنگ مالیاتی در بین مردم، نیازمند به کار گرفتن چه سیاست‌ها و برنامه‌هایی هستیم؟

فرهنگ مالیاتی در بین مردم و حتی در وزارت امور اقتصادی و دارایی چندان جا نیفتاده است. باید تدابیری اندیشیده شود تا خود وزارت امور اقتصادی و دارایی به سمت شفاف سازی حرکت و این مهم را در زمینه پرداختی‌های خود لحاظ کند. بسیار ضروری است که وزارت امور اقتصادی و دارایی در مسیری گام بردارد که امور و برنامه‌های خود را به اطلاع عموم مردم برساند و البته در این فرایند کلیات چندان مهم نیست. درنهایت مردم از این موضوع که سرانجام پرداختی‌های آنها چه می‌شود، مطلع می‌شوند و همین امر سبب افزایش همکاری، مشارکت و اعتماد آنها خواهد شد. اینکه هر چند وقت یک بار،‌ وزارت امور اقتصادی و دارایی، عملکرد خود را اعم از دریافتی‌ها و پرداختی‌ها به اطلاع مردم برساند، کار بسیار ارزشمند و مفیدی است و بدین ترتیب اعتماد آنها نیز به این وزارتخانه جلب خواهد شد. مردم باید بدانند مبلغی که به عنوان مالیات می‌پردازند در مسیر صحیح و در راستای رفاه حال آنها به کار گرفته می‌شود. این امور مستلزم کار فرهنگی و آموزشی برای مردم است و سبب می‌شود که مردم با علاقه و تمایل شخصی خود مالیات را بپردازند. به تعبیری، همان‌طور که اغلب معتمدان سهم سادات را خود پرداخت می‌کنند و کسی از آنها اخذ نمی‌کند، ترتیبی داده شود تا مردم مالیات را به عنوان وظیفه خود قلمداد کنند و با علاقه و عشق آن را بپردازند. همان‌طور که اشاره کردم اجرایی شدن این موارد، مستلزم کار فرهنگی است، اما ما تا به امروز چنین اقدامی را از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی شاهد نبودیم. همچنین سازمان امور مالیاتی باید به دنبال این باشد که با حداکثر اطلاعات، اسناد و مدارک مالیات قابل پرداخت از سوی مودیان را درست تشخیص دهد.

یکی از راه‌های برقراری عدالت مالیاتی، گسترش تور مالیاتی است. در این مورد، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی چگونه باید عمل کنند؟

تا تور مالیاتی چه کسی را بخواهد صید کند؟ نباید به گونه‌ای عمل کرد که امنیت از مردم سلب شود و اعتماد آنها از بین رود. چون در ایام قدیم ماموران وزارت امور اقتصادی و دارایی به افراد و شرکت‌ها مراجعه می‌کردند و از آنها یا اخاذی می‌کردند یا پرونده‌ای را برای افرادی که به هیچ‌وجه مستحق نبودند تشکیل می‌دادند و مردم را به زحمت می‌انداختند. بنابراین تور مالیاتی به این معناست که ماموران وصول مالیات از اطلاعاتی که در خارج از محل کسب و کار تهیه می‌کنند استفاده کنند. ولی در هر صورت بدبین کردن مردم نسبت به وزارت امور اقتصادی و دارایی و ماموران وصول مالیات، زیان فاحشی به درآمد‌های مالیاتی خواهد زد و حتما باید از این موضوع اجتباب ورزید. اگر احیانا وزارت امور اقتصادی و دارایی فکر می‌کند باید از محل‌هایی بیشتر مالیات بگیرد، باید آنها را شناسایی کند و از این طریق مالیات خود را دریافت کند.

چرا در ایران شاهد فرار مالیاتی زیادی هستیم و اقدامات در این زمینه که اغلب سلبی بوده، جواب نداده است؟

نگاه وزارت امور اقتصادی و دارایی به افرادی که مالیات خود را به موقع و سروقت پرداخت می‌کنند با آنهایی که فرار مالیاتی دارند و از این کار سر باز می‌زنند متفاوت نیست و همگی را با یک دید و با بی اعتمادی مطلق می‌نگرد. در حالی که شایسته است وزارت امور اقتصادی و دارایی احترام ویژه‌ای را نسبت به افرادی که مالیات خود را به موقع پرداخت می‌کنند قائل شود و به شناسایی آنهایی که از این کار سرباز می‌زنند بپردازد. در حال حاضر شاهدیم که بین مودیان مالیاتی و وزارت امور اقتصادی و دارایی بی اعتمادی شدیدی شکل گرفته است و این موضوع به این علت برمی‌گردد که وزارت امور اقتصادی و دارایی در برخی موارد به ناحق مطالباتی را از مردم درخوایت می‌کند که در نهایت در این پروسه مردم مجبور می‌شوند که از شفاف سازی اجتناب کنند و بالاخره بین دو نفری که هیچ‌اعتمادی وجود ندارد کار صحیح انجام دادن،‌ مشکل خواهد بود. بنابراین وزارت امور اقتصادی و دارایی باید کاری انجام دهد که مردم به این نهاد اعتماد کنند. در همین راستا، یکی دیگر از اقداماتی که باید از سوی این وزارتخانه دنبال شود، ممانعت از صدور برگه تشویق‌های غیرواقعی است.