کارگروه ویژه اقدام مالی یا همان FATF که با هدف ارائه راهکارهایی برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم تشکیل شده، از کشورهای عضو و غیرعضو خود می خواهد تا با اجرای دستورالعمل ها به رعایت استانداردها متعهد شود. رعایت این استانداردها می تواند علاوه بر ایجاد یکپارچگی در نظام بانکداری جهانی، از پولشویی و تامین مالی تروریسم پیشگیری کند.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، از پیوستن ایران به FATF (کارگروه ویژه اقدام مالی) نزدیک به یک سال می گذرد. در ابتدای عضویت ایران در این کارگروه بین المللی که برای مبارزه با پولشویی و تروریسم است، مخالفت های زیادی ایجاد شد که منشا آن نگرانی عده ای از خودتحریمی ها بود بنابراین برای عضویت در این کارگروه شرط و شروطی هم گذاشته شد.

اما با توضیح مزیت های پیوستن به این کارگروه از تعداد مخالفان آن کاسته شد چرا که یکی از مهم ترین امتیازات پیوستن به FATF افراد اطمینان و اعتماد سیستم بانکی جهانی به نظام بانکداری ایران است که این خود زمینه افزایش ورود سرمایه گذاری خارجی به کشور افزایش می دهد یعنی همان عاملی که به اشتغالزایی و خروج از رکود کمک می کند.

حال اینکه FATF به تمدید تعلیق اقدام متقابل علیه ایران رای داده است و این وضعیت می تواند توسعه روابط بانکی و مالی ایران و جامعه جهانی را تضمین کند.

کارشناسان پولی و مالی معتقدند که با رای FATF، فرصتی پیش آمده است تا ایران بتواند حسن نیت خود را به نهادهای بین المللی نشان دهد و سلامت نظام بانکداری خود را به بدگمان های خارجی ثابت کند.

** عضویت در FATF اعتماد به سیستم بانکی را افزایش می دهد

یکی از مهم ترین مزیت های پیوستن به کارگروه ویژه اقدام مالی این است که تمام مراودات بانکی و اقتصادی ایران با سایر کشورها را تضمین می کند و به این معنا است که یک نهاد بین المللی که مورد قبول جامعه جهانی است سلامت عملکرد نظام بانکی ایران را تایید می کند و عضویت ایران در این کارگروه به معنای سلامت نظام بانکاری ایران است که از فیلترهای پولشویی و کنترل پول از محل معامله های ناسالم با موفقیت عبور کرده است.

کارشناسان این حوزه می گویند: برای برقراری ارتباط با دنیا و حضور در اقتصاد جهانی باید تابع استانداردهای بین المللی بود که یکی از آنها اجرای مقررات حاکم بر نظام بانکداری است و با رعایت این استانداردها است که می توانیم حسن نیت خود را به دنیا اثبات کنیم.

«سید بهاء‌الدین حسینی‌هاشمی» کارشناس پولی، بانکی با اشاره به رای FATF به تمدید تعلیق اقدامات علیه ایران اظهار داشت : این رای FATF به معنای این است که ایران توانسته در یک سال گذشته تمام مقررات مربوط به موضوعات پولشویی و تخلفات مالی را رعایت کند.

وی تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که الزامات FATF تنها شامل حال موسسات مالی و بانکی ایران نیست و تمام کشورها برای عضویت در کارگروه اقدام مالی باید تابع مقررات آن باشند و این استانداردها را اکثر کشورها رعایت می کنند.

این کارشناس پولی، بانکی با بیان اینکه مقررات FATF برای مقابله با توزیع پول های سمی و کثیف حاصل از تبانی ها، معامله های غیر مجاز مانند فروش اسلحه و مواد مخدر و پولشویی ها است، ادامه داد: کارگروه اقدام مالی اصولی را در جریان اجرا دارد که برای کنترل پول های ناسالم در موسسات مالی است.

حسینی هاشمی با بیان اینکه کشورهای متعددی ذینفع این مقررات بین المللی هستند، گفت: FATF به ایران مهلت یکساله ای داده بود که بتواند مقررات و استانداردهای بین المللی در این حوزه را به اجرا برساند و مطمئن شود که ایران متعهد به انجام این مقررات و الزامات است. وی افزود: خوشبختانه ایران توانست در مهلت داده شده حسن نیت خود را درباره مقابله با پولشویی و توزیع پول های سمی نشان دهد.

حسینی هاشمی تاکید کرد: تمدید تعلیق اقدامات علیه ایران یک پیام روشن دارد و این است که ایران توانسته در جهت سالم سازی محیط بانکی گام های بلند و محکم بردارد. از سوی دیگر رعایت الزامات کارگروه اقدام مالی می تواند برای قوه قضایی کشور فرصتی را ایجاد کند که توزیع و جریان پول ها در محیط بانکی را کنترل کند و در نهایت به افزایش امنیت داخلی منجر می شود.

این کارشناس پولی، بانکی با اشاره به همزمانی تلاش سنای امریکا برای وضع تحریم های جدید علیه ایران و رای FATF به تمدید تعلیق اقدامات متقابل علیه ایران، گفت: سنای امریکا تلاش دارد که تحریم های نظامی علیه ایران وضع کند و در این مدت هم محیط بانکی ایران بهانه ای به دست امریکایی ها نداده است که بخواهند علیه آن تحریم جدیدی اعمال کنند.

وی با تاکید بر اینکه این رای کارگروه اقدام مالی باعث اعتمادسازی بین کشورهای اروپایی به سیستم پولی و بانکی ایران می شود، ادامه داد: نتیجه افزایش اعتمادها به سیستم بانکی، افزایش سطح سرمایه گذاری های خارجی در ایران است.

حسینی هاشمی افزود: وقتی متعهد به اجرای مقررات بین المللی و استانداردها باشیم، انگیزه و اعتماد سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در ایران افزایش می یابد و از سوی دیگر این رای FATF به معنای تضمین روابط بانکی ایران با کشورهای خارجی است.

**پیوستن در کارگروه اقدام مالی، شرط لازم اما کافی نیست

همچنین «میثم رادپور» یک کارشناس پولی، بانکی  با بیان اینکه تمدید تعلیق اقدام متقابل با ایران در حوزه پولی و بانکی نشان از این دارد که FATF به حسن نیت ایران در حوزه مبارزه با پولشویی پی برده است، گفت: در حوزه بهبود سطح روابط بانکی و رفع تمام تحریم های بانکی موضوع مهم این است که ایران بتواند به نظام بانکی بین المللی بپیوندد.

وی تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که برای افزایش اعتماد به سیستم بانکی ایران رای FATF به تمدید تعلیق اقدامات متقابل علیه ایران کافی نیست چرا همانطور که تجربه کردیم می توان با راهکارهای ساده روابط بانکی ایران را در عرصه بین الملل محدود کرد.

رادپور خاطرنشان کرد: پس از برجام یکی از تحریم ها و محدودیت هایی که رفع شد، محدودیت های ارزی بود اما دیدیم که آمریکایی ها با وضع تحریم های دلاری (منع معاملات بر پایه دلار)، به تعهدات خود عمل نکردند.

این کارشناس پولی و بانکی با تصریح بر اینکه به طور قطع عضویت در کارگروه اقدام مالی نگرانی های جامعه جهانی درباره نظام بانکداری ایران را کاهش می دهد، اظهار داشت: هر چند FATF چراغ سبز به سیستم بانکی ایران نشان داده اما هنوز سایه تحریم از سر نظام پولی و بانکی کشورمان برداشته نشده است.

رادپور افزود: پس از برجام اتحادیه اروپا یکسری از تحریم های ثانویه را از سر راه ایران برداشت که برداشته شدن این تحریم ها می تواند منجر به توسعه روابط بانکی شود اما بحث اصلی به تحریم های باقیمانده بر می گردد که بسیار پیچیده هستند. یکی از مهم ترین اقدامات نهادهای بین المللی در حوزه بانکداری این است که عملکرد شرکت ها و موسسات را ریکاوری کنند به این معنا که کنترل شود ورود و خروج پول در سیستم بانکی برای انجام چه اقدامات و چه معامله هایی بوده است. آیا این موسسه از شرکت های زیر مجموعه موسسات تحریم شده است یا خیر ؟ یا اینکه افراد هیات موسس این شرکت ها چه کسانی هستند؟

این کارشناس پولی و بانکی با توضیح این مطلب که مشکل اصلی بانک های ایرانی توسعه روابط با بانک های آمریکایی است، اظهار داشت: در نهایت بانک های اروپایی با بانک های آمریکایی در ارتباط هستند و بخش عمده ای از همکاری ها و انجام اقدامات در برقراری ارتباط با بانک های آمریکایی گره خورده است و اینکه اروپایی ها به نظام بانکی ایران اعتماد داشته باشند هر چند بسیار مثبت است اما برای ورود به جامعه جهانی باید روابطمان با نظام بانکداری امریکا بهبود یابد و وارد یک جاکعه بزرگ تری شویم و این نیازمند پذیرفتن «اوفک»(اداره نظارت بر دارایی های آمریکا) است.

وی افزود: در حال حاضر ایران عضو مشروط FATF است و برای توسعه روابط بانکی باید عضو رسمی FATF شویم.

** شفافیت مالی، رهاورد FATF برای ایران

مزایای پیوستن به FATF برای ایران را می توان در ابعاد داخلی و خارجی بررسی کرد. به طور قطع نمود خارجی و بیرونی پیوستن به این کارگروه بین المللی برای ایران می تواند افزایش اعتماد خارجی ها به سیستم بانکی کشورمان باشد که همین اعتماد می تواند منشا رشد سرمایه گذاری خارجی و افزایش اشتغالزایی در ایران باشد. اما امتیاز مهمی که عضویت در FATF می تواند در ابعاد داخلی برای ایران داشته باشد، شفافیت مالی در نظام پولی کشورمان است چیزی که سال ها است با وضع قوانین مختلف آن را دنبال می کنیم.

اتحادیه بین‌المللی مبارزه با پول‌شویی(FATF) سازمانی بین‌المللی است که شفافیت را در زمینه مسائل پولی، به ‌ویژه نقل و انتقال پول در سطح جهانی دنبال می‌کند بنابراین شرط اولیه و اصلی حضور در این کارگروه شفافیت مالی است. در نتیجه موسسات مالی و پولی راهی برای دور زدن قوانین شفاف سازی مالی ندارند چراکه نه تنها نهادها و دستگاه های داخلی بلکه این بار نهادهای بین المللی، سختگیرانه تر بر شفافیت عملکرد موسسات نظارت دارند.