آخرین جزئیات برنامه ایجاد نسل نو شهرهای جدید که از حدود 3 سال پیش در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت، هم‌اکنون از تمرکز وزارت راه ‌و شهرسازی بر ایجاد 11 شهر جدید حکایت دارد که برخی از این شهرها درحال حاضر با عبور از مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی در مرحله تهیه طرح جامع و تفصیلی و آماده‌سازی برای ایجاد قرار گرفته‌اند. به گزارش دنیای اقتصاد ، درحال حاضر 11 شهر جدید در 9 استان کشور به‌عنوان نسل نوی شهرهای جدید در وزارت راه و شهرسازی مراحل اولیه مطالعاتی را پشت‌سر گذاشته‌اند و قرار است پس از طی سایر مراحل مقدماتی عملیات ساخت‌وساز در این شهرها آغاز شود.

هر چند طرح ایجاد نسل نوی شهرهای جدید در قالب ایجاد بیش از 10 شهر جدید در استان‌های مختلف کشور از حدود 3 سال گذشته در دولت مطرح شد و به‌نظر می‌رسد پروسه ایجاد این شهرها طولانی شده است اما نوع نگاه مسوولان وزارت راه و شهرسازی در این دوره نسبت به نحوه ایجاد شهرهای جدید نشان می‌دهد مدت زمان سپری شده برای ایجاد این شهرها از یک فرآیند طبیعی تبعیت کرده است.به این معنا که اگرچه ظاهرا پروسه ایجاد این شهرها زمانبر شده است اما با توجه به تغییر رویکرد دولت در ایجاد شهرهای جدید و اولویت قرار گرفتن ایجاد مراکز اشتغال و فعالیت اقتصادی نسبت به ساخت مسکن، فرآیند ایجاد نسل نوی شهرهای جدید در یک زمانبندی طبیعی در حال پیگیری است. این درحالی است که در دوره‌های گذشته شهرهای جدید با نگاه مسکونی‌سازی ایجاد می‌شدند که در نتیجه به دلیل عدم توجه به ضرورت استقرار مراکز کار و فعالیت در این شهرها، این شهرها عملا به محیط‌های خوابگاهی تبدیل شده و در دستیابی به اهداف اولیه ناکام می‌ماندند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هم‌اکنون تنها 30 درصد از ساخت وسازهای صورت گرفته در 18 شهر جدید کشور درحال استفاده است و مابقی ساخت وسازها به دلیل عدم وجود امکان کار و فعالیت و در نتیجه عدم وجود تقاضا، خالی مانده است. این درحالی است که در دوره فعلی رویکرد دولت به نحوه ایجاد شهرهای جدید تغییر کرده است به‌طوری که هم‌اکنون ایجاد شهرهای جدید در کشور با اولویت ایجاد مراکز کار و فعالیت در این شهرها یا شهرهای اطراف در دستور کار قرار دارد. مسوولان شرکت عمران شهرهای جدید وابسته به وزارت راه و شهرسازی می‌گویند هم اکنون اولویت ایجاد شهرهای جدید فراهم کردن «جذابیت سکونتی» در این شهرها به واسطه ایجاد مراکز اشتغال و فعالیت در این شهرهاست و همین موضوع موجب شده فرآیند ایجاد این شهرها در ظاهر روندی طولانی‌مدت را پشت‌سر بگذارد؛ این درحالی است که مسکونی‌سازی بدون توجه به اولویت ایجاد مراکز کار وفعالیت نتیجه‌ای جز ساخت «شهر ارواح»-شهرهای خالی از سکنه وبدون تقاضا-دربرنخواهد داشت.

بررسی‌ها از آخرین جزئیات مربوط به ایجاد 11 شهر جدید در 9 استان کشور نشان می‌دهد قرار است با ایجاد این شهرها حدود یک میلیون و 120 هزار نفر در شهرهای جدید واقع در استان‌های تهران، سیستان و بلوچستان، کرمان، بوشهر، فارس، هرمزگان، سمنان، مازندران و کردستان ساکن شوند. شهرهای جدید تیس،‌سیراف، کوشک، مکران، تابناک، پارس، سمنگان، زاگرس، فردوس، توسن و خوارزمی 11 شهر جدیدی هستند که هم‌اکنون در مرحله امکان‌سنجی، مکان‌یابی، آماده‌سازی، طراحی و تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی قرار دارند.  همچنین تمام این 11 شهر جدید در قالب سه رویکرد «گردشگری-سکونتی»، «مسکونی» و «سکونتی –خدماتی» ایجاد خواهند شد.