چکاوک سامانه ای برای پذیرش و پردازش الکترونیکی چک های کاغذی بین بانکی و انجام تراکنش های مبتنی بر آنها به صورت کاملا الکترونیکی است که بجای برگه چک، تصویر پشت و روی آن برای پردازش نهایی محتوا به بانک مربوطه ارسال شده و نتیجه پردازش، به صورت الکترونیکی به شعبه پذیرنده چک بازگردانده می شود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایبنا، این سامانه که از سال ۱۳۹۴ راه اندازی شده، امکان نظارت موثر بانک مرکزی، رهگیری لحظه ای وضعیت چک های اشخاص، اتصال برخط به اطلاعات و سوابق مشتریان، ابلاغ سریع چک های برگشتی، تسریع در فرایند تسویه چک و شفاف سازی و امکان نظارت متمرکز بر نحوه و حجم تبادل چک های اشخاص را با امنیت کامل به ارمغان آورده است.
بنابر گزارش شرکت خدمات انفورماتیک، در سال ۱۳۹۵ بیش از ۱۲۴ میلیون چک در سامانه چکاوک تبادل شده که نسبت به سال پیش از آن ۴ درصد رشد نشان می دهد.
از این آمار، بیش از ۱۰۷ میلیون چک وصول شده و حدود ۱۷ میلیون چک نیز برگشت خورده است که نسبت به سال ۹۴ تعداد چک های وصولی ۳.۳ درصد افزایش و چک های برگشتی ۸.۸ درصد کاهش نشان می دهد.
بنابراین گزارش، مبلغ چک های وصولی تبادل شده در سامانه چکاوک ۱۶ هزار و ۸۹۸ تریلیون ریال بوده که که نسبت به سال ۹۴ حدود ۱۳ درصد رشد نشان می دهد.
بیشترین تعداد چک های تبادل شده در سال ۹۵ در روز اول آبان ماه صورت گرفته که در این روز یک میلیون و ۵۹۶ هزار فقره چک تبادل شده است. این در حالی است که در سال ۹۴ روز اول اسفندماه با یک میلیون و ۴۰۴ هزار فقره چک، رکورددار بود.
آمارها نشان می دهد بطور میانگین در سال گذشته روزانه حدود ۴۲۹ هزار فقره چک در سامانه چکاوک تبادل شده که نسبت به میانگین سال ۹۴ بیش از ۴ درصد رشد نشان می دهد.
بانک ملی با بیش از ۲۰ میلیون چک، سهم ۱۶ درصدی از تعداد کل چکهای تبادل شده در سامانه چکاوک را به خود اختصاص داده است. بانک ملت با ۱۶ میلیون چک، بانک صادرات با ۱۵ میلیون و بانک سپه با ۱۳ میلیون چک، بیشترین سهم را در تعداد چک های تبادل شده در سامانه چکاوک داشته اند.
گفتنی است سامانه چکاوک توسط شرکت خدمات انفورماتیک ایجاد شده و توسعه یافته است و به روز رسانی آن همچنان ادامه دارد. در مراحل بعدی این سامانه، دسته چک های بانکها بصورت یکپارچه و با امنیت بالاتر عرضه خواهد شد و تمام مبادلات چک در این سامانه متمرکز خواهد گردید.
چکاوک توانسته تسویه بین بانکی را که پیش از این در ۲۲۱ اتاق پایاپای در سراسر کشور صورت می گرفت و هزینه های فراوانی را به شبکه بانکی تحمیل می کرد، به صورت کاملا مکانیزه انجام دهد و به این ترتیب، نیاز به نیروی انسانی، سفرهای زائد درون شهری برای نقل و انتقال چک و در نتیجه آثار مخرب زیست محیطی و مفقودی یا سرقت چک ها را از میان برداشته و با ایجاد یک بستر امن ارتباطی، زمینه اعتبار و اعتماد به چک را فراهم آورده است.
سرعت در نقل و انتقال وجوه از طریق چک، بهبود پایش و نظارت کارآمد بانک مرکزی، کاهش اضافه برداشت بانکها، افزایش تعداد چکهای وصولی و کاهش چکهای برگشتی، از دیگر دستاوردهای سامانه چکاوک بوده است.
