سروقامتانی که روزی افتخار شهر اصفهان بودند، امروز به‌دنبال بی‌توجهی‌ها به تهدیدی برای این شهر تبدیل شده‌اند و بنابر گزارش‌ها، ۳۰ هزار خانه تاریخی در اصفهان به مخروبه تبدیل شده است. بناهای تاریخی در اصفهان، هویت این شهر را ساخته‌اند؛ بناهایی که برخی بر‌اساس قد و قامتشان بر امن‌بودن اصفهان حکم می‌دهند و وجود عناصر طبیعی همچون کوه صفه، کوه نخودی و کوه سید‌محمد خمینی‌شهر را نیز سندی بر گفته‌شان می‌دانند. این روزها و به‌دنبال برخی از بی‌مهری‌هایی که گاهی ناشی از عدم برنامه‌ریزی و کمبود اعتبار صورت گرفته است، این هویت تاریخی به یکی از اصلی‌ترین ابزارهای تهدید‌کننده شهر اصفهان تبدیل شده و هنوز برای رفع این تهدید چاره‌ای نیندیشیده‌اند.
4 هزار هکتار بافت فرسوده اصفهان را تهدید می‌کند
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از وقایع اتفاقیه ، عباس حاج‌رسولی‌ها، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان، از وجود چهار هزار هکتار بافت فرسوده مصوب در شهر اصفهان به مهر خبر می‌دهد و می‌گوید: سیاست ما در سال‌های اخیر، ایجاد محرک‌های توسعه برای مناطق دارای بافت فرسوده است تا در اطراف این پروژه‌ها، انگیزه برای بازسازی بافت فرسوده نیز ایجاد شود. در سطح کشور پنج میلیون خانه کم‌دوام وجود دارد که سهم شهر اصفهان نیز از این تعداد، ۳۰ هزار خانه فرسوده بوده که نیازمند بازسازی است
او احیای میدان عتیق با نام فعلی میدان امام‌علی(ع) را از مهم‌ترین فعالیت‌های صورت‌گرفته در حوزه ایجاد محرک‌های توسعه در بافت فرسوده اعلام می‌کند و ادامه می‌دهد: همچنین در‌این‌راستا، در سال‌های اخیر با راه‌اندازی خیابان‌هایی ازجمله میرداماد، سید‌ابوالحسن اصفهانی، حکیم و وحید، مردم خودسرانه نسبت به بازسازی بافت فرسوده اقدام کردند. عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به تأمین اعتبار بازگشایی گلوگاه‌های بافت فرسوده در چند سال اخیر اضافه می‌کند: با بازگشایی گلوگاه‌ها در سطح بافت فرسوده اصفهان، زمینه تسهیل ساخت‌وساز در بافت فرسوده فراهم شده است.
لزوم حضور دیگر نهادها در کنار شهرداری برای احیای بافت فرسوده
او که معتقد است شهرداری اصفهان در سال‌های اخیر و به‌ویژه دو سال گذشته با اجرای طرح‌های تشویقی ساخت‌وساز برای احیای بافت فرسوده گام برداشته است، می‌افزاید: در‌این‌راستا باید توجه داشته باشیم که دیگر نهادهای مسئول در‌این‌زمینه و به‌ویژه بانک‌ها باید در کنار شهرداری همکاری لازم را داشته باشند.
به عنوان کالای اقتصادی، دیگر به مسکن نگاه نمی‌شود
او همچنین بر لزوم توجه بیشتر دولت در حوزه رونق مسکن تأکید می‌کند و ادامه می‌دهد: حدود سه سال است که مسکن دچار رکود شده و از رونق افتاده و تنها با خروج مسکن از رکود می‌توان به نوسازی بافت فرسوده امیدوار بود. عضو شورای اسلامی شهر اصفهان در ادامه با اشاره به اینکه بر‌اساس مصوبات شورای گفت‌وگو از این پس به مسکن به‌عنوان کالای اقتصادی نگاه نمی‌شود، بیان می‌کند: امروز نوسازی مسکن را به‌عنوان نیاز اصلی شهر نگاه می‌کنیم زیرا درحال‌حاضر، ۱۹ میلیون نفر در کشور در خانه‌های نامناسب زندگی می‌کنند. برنامه‌ریزی برای مقاوم‌سازی بناهای تاریخی شهر اصفهان بر عهده میراث فرهنگی است که تاکنون در این زمینه نیز باوجود عنوان‌کردن در برخی از جلسات با مسئولان این نهاد، هنوز اقدامی صورت نگرفته است. او در ادامه با اشاره به اینکه چنانچه مردم نسبت به نوسازی خانه‌های خود اقدام نکنند، نمای شهر اصفهان حالتی مخروبه به خود می‌گیرد، اضافه می‌کند: ما بسترهای لازم را فراهم کرده‌ایم و در‌این‌زمینه مردم باید وارد میدان شوند.
میراث، نیت و بودجه‌ای برای احیای بافت فرسوده ندارد
محمد مسعود، عضو هیأت‌علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان که معتقد است بنا بر گزارشات زمین‌شناسی، تقریبا تمام شهرهای ایران روی گسل بنا شده‌اند، به مهر می‌گوید: اصفهان نسبت به بسیاری از شهرهای همسطح خود به‌لحاظ ایمنی دربرابر زلزله شرایط بهتری دارد اما این امر سبب نمی‌شود که در معرض حوادث طبیعی قرار نداشته باشد.
عضو هیأت‌علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، همچنین به مستحکم‌نبودن خانه‌های تاریخی در شهر اصفهان اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این خانه‌ها با توجه به نوع مصالحی که در آنها به‌کار رفته است، امروزه استحکام خوبی را ندارند و نیاز به استحکام‌بخشی دارند. او کمبود بودجه میراث فرهنگی برای بازسازی و مقاوم‌سازی بناهای تاریخی اصفهان را از دیگر مشکلات موجود در شهر اصفهان می‌داند و اظهار می‌کند: میراث فرهنگی حتی در تأمین بودجه برای نگهداری بناهای تاریخی هم مانده است و بودجه‌ای برای مقاوم‌سازی این بناها ندارد. مسعود به نبود برنامه‌ریزی مناسب در شهر اصفهان برای بازسازی و مقاوم‌سازی بافت تاریخی فرسوده نیز اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این درحالی است که امروز در شهر اصفهان چندین شرکت مهندسی بازسازی سازه‌های سنتی آماده کار هستند که برای فعالیت برنامه‌ای ندارند. او تصریح می‌کند: برنامه‌ریزی برای مقاوم‌سازی بناهای تاریخی شهر اصفهان بر عهده میراث فرهنگی است که تاکنون در این زمینه نیز باوجود عنوان‌کردن در برخی از جلسات با مسئولان این نهاد، هنوز اقدامی صورت نگرفته است. کوچک‌ترین حادثه‌ای در بازار بزرگ اصفهان می‌تواند بزرگ‌ترین خسارات را به بار بیاورد، بارها در این زمینه به مسئولان مربوطه تذکرات ارائه شده است و امیدواریم تا قبل از هرگونه حادثه احتمالی، اقدامات ایمنی برای این بازار در دستور کار قرار گیرد
عضو هیأت‌علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان با اشاره به لزوم اجرای پدافند غیر‌عامل در بناهای تاریخی شهر اصفهان ابراز می‌کند: ما نباید تنها به آرامش امروز توجه داشته باشیم بلکه با عبرت‌گرفتن از حوادث دیگر استان‌ها و شهرهای کشور، اقدامات پیشگیرانه را مورد توجه قرار داده و حمایت‌های مادی و معنوی پس از وقوع حوادث را اعمال کنیم.
بازار بزرگ؛ بزرگ‌ترین تهدید ایمنی شهر اصفهان
اما در این بین، یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های شهروندان و برخی مسئولان شهر اصفهان در حوزه بافت فرسوده بازار بزرگ اصفهان است که در صورت هرگونه حادثه‌ای هر چند کوچک، به معضلی بزرگ برای این شهر تبدیل خواهد شد. بهزاد بزرگزاد، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان، درباره وضعیت بازار بزرگ اصفهان به‌لحاظ ایمنی ابراز می‌کند: یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های ما در حوزه ایمنی در سطح شهر اصفهان، بازار بزرگ اصفهان است. وجود‌نداشتن گذرگاه‌های مناسب، مسقف و فرسوده‌بودن بافت بازار و... از مهم‌ترین دغدغه‌های ما در‌این‌زمینه است که باید مورد توجه قرار گیرد. مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه کوچک‌ترین حادثه‌ای در بازار بزرگ اصفهان می‌تواند بزرگ‌ترین خسارات را به بار بیاورد، اظهار می‌کند: بارها در این زمینه به مسئولان مربوطه تذکرات ارائه شده است و امیدواریم تا قبل از هرگونه حادثه احتمالی، اقدامات ایمنی برای این بازار در دستور کار قرار گیرد.
۶۳ گسل فعال در نزدیکی اصفهان شناسایی شده است
همایون صفایی، عضو هیأت‌علمی دانشکده زمین‌شناسی دانشگاه اصفهان نیز درباره وضعیت گسل‌های نزدیک به شهر اصفهان اظهار می‌کند: ما در شعاع صد کیلومتری اطراف شهر اصفهان، ۶۳ گسل فعال را شناسایی کرده‌ایم که برخی از آنها از اطراف شهر اصفهان می‌گذرند. او با اشاره به اینکه چند گسل را در محدوده شهر اصفهان شناسایی کرده‌ایم که از محدوده شهر عبور می‌کند و زیر آبرفت‌ها پنهانند اما با استفاده از ارتفاعات حاشیه شهر به وجود آنها پی بردیم، می‌افزاید: همچنین یکی از گسل‌های فعال زیر شهر اصفهان در شمال‌شرق اصفهان است که در محور اصفهان- شاهین‌شهر و در ۱۸ کیلومتری شهر قرار دارد. او که معتقد است گسل موجود در شمال‌شرق اصفهان قدرت لرزه‌خیزی زیادی ندارد، ادامه می‌دهد: در جنوب‌غرب اصفهان نیز به‌دلیل برخورد چند گسل، تمرکزی از زمین‌لرزه‌ها را داریم و در این منطقه زلزله‌های خفیف زیادی تاکنون رخ داده است.
