به‌گزارش باشگاه در و پنجره و نما به‌نقل از صما، بیشتر سهم بخش مسکن در بودجه سال آینده مربوط به مسکن دولتی و ۳ پروژه اصلی دولت یعنی مسکن مهر، مسکن ملی و نوسازی بافت فرسوده است. در این رابطه به منظور اجرای پروژه های زیر نظر وزارت راه و شهرسازی شامل مسکن مهر، بازآفرینی شهری، مصلای تهران و طرح اقدام ملی مسکن ۵ هزار و ۵۰۰میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۰ اختصاص یافته است.
راه‌های تامین
در لایحه پیشنهادی بودجه سال ۱۴۰۰، دولت پیشنهاد داده تا دستگاه های تابعه وزارت راه و شهرسازی تا سقف ۵۰۰۰ میلیارد تومان برای طرح های مسکنی و نوسازی بافت های فرسوده هزینه کند.
بر اساس بند ب تبصره ۴ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، دولت پیشنهاد داده تا به طرح های مسکن مهر، برنامه اقدام ملی مسکن، نوسازی بافت های فرسوده و بازآفرینی شهری و همچنین تکمیل ساختمان مصلای تهران، تا سقف ۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان یا از محل فروش اراضی یا منابع داخلی دستگاه های زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی شامل سازمان مجری ساختمان های دولتی، سازمان ملی زمین و مسکن، شرکت عمران شهرهای جدید و شرکت بازآفرینی شهری، اختصاص یابد. تامین منابع برای ساخت مسکن از محل فروش اراضی یا تامین منابع دستگاه ها، آن طور که کارشناسان بازار مسکن معتقدند، ممکن است به آن میزانی که در بودجه آمده تحقق پیدا نکند. به عنوان مثال یکی از محورهای مهم در برنامه نوسازی بافت فرسوده، تامین زمین توسعه این بافت ها از محل زمین های در اختیار وزارتخانه ها بود اما فقط تعداد محدودی از وزارتخانه ها حاضر شدند زمین های در اختیار خود را برای این طرح اختصاص دهند. با این حال در بودجه سال آینده منبع اصلی تامین مالی مسکن از منابع داخلی سازمان ها یا فروش و تهاتر اراضی در نظر گرفته شده است. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ به دولت اجازه داده شده برای عملیات آماده سازی، محوطه سازی، تامین خدمات روبنایی و زیربنایی و تکمیل واحدهای مسکن مهر، طرح های بازآفرینی شهری و احیای بافت های فرسوده و تاریخی، مصلای تهران و همچنین طرح اقدام ملی تامین مسکن، اقداماتی را انجام دهد.
بر این اساس وزارت راه و شهرسازی از طریق شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری مجاز است تا سقف ۲هزار میلیارد تومان از محل منابع داخلی یا تهاتر اراضی و املاک متعلق به این شرکت ها را به قیمت کارشناسی یا فروش از طریق مزایده مشروط به حفظ کاربری بعد از واگذاری و با ساز و کار گردش خزانه، صرف اجرای طرح های ساخت و نوسازی مسکن کند. ۵۰۰ میلیارد تومان از این اعتبار باید صرف احیای بافت های تاریخی شود.
سال گذشته برای تکمیل طرح های مسکن از طریق تهاتر زمین های دولتی ۱۵۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود و امسال به ۲۰۰۰ میلیارد تومان رسیده که رشد ۳۳ درصدی را نشان می دهد.
خرید مسکن مهر اختیاری شد
بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ کل کشور نشان می دهد دولت پیشنهاد اختیاری شدن خرید زمین مسکن مهر را ارائه کرده است. این در حالی است که در برخی شهرهای جدید خرید عرصه مسکن مهر اجباری است. اما در بودجه سال ۱۴۰۰ آمده است که «در اجرای ماده ۷۸ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، در صورت درخواست مالکان اعیانی واحدهای مسکن مهر، شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن مکلف به واگذاری قطعی زمین های اجاره ای ۹۹ ساله متعلق به خود می باشند. منابع حاصله پس از واریز به حساب این شرکت ها نزد خزانه داری کل کشور، صرف اجرای طرح های فوق خواهد شد.»
همچنین در بودجه سال ۱۴۰۰ علاوه بر شرکت عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن، شرکت بازآفرینی شهری هم موظف به تامین منابع مالی شده که سال گذشته تکلیفی در این زمینه نداشت. بر اساس بندهای لایحه بودجه «وزارت راه و شهرسازی مجاز است زمین های متعلق به شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن را تا سقف ۳هزار میلیارد تومان طی قراردادهایی با بانک های عامل و صندوق های تامین مالی در رهن آنان قرار داده و متناسب با آن تسهیلات لازم برای اجرای طرح های جامع، تفصیلی و آماده سازی مصوب را اخذ کند و منابع حاصل را صرف تکمیل این طرح ها نماید و از محل فروش عرصه و اعیان طرح های تکمیل شده با رعایت قوانین و مقررات و گردش خزانه، با بانک های عامل تسویه کند و باقی مانده را به اجرای طرح های صدرالذکر این بند اختصاص دهد.»
واگذاری زمین برای ساخت روبناهای مسکن مهر
مهم ترین مشکلی که طرح مسکن مهر داشت و هزینه بالایی را روی دست دولت گذاشته تامین زیرساخت ها و روساخت ها در سایت های مسکن مهر است. همین موضوع موجب طولانی شدن زمان تحویل واحدها شده است. در بسیاری شهرها مسکن های مهر ساخته و آماده شده است اما به خاطر تامین نبودن زیرساخت یا امکانات روساختی، تحویل مسکن به مردم با تاخیرمواجه شده است.در بودجه سال آینده به موضوع تکمیل روساخت ها در سایت های مسکن مهر توجه شده است. براین اساس وزارت راه و شهرسازی مکلف شده تا زمین مورد نیاز برای احداث مدرسه، پاسگاه، پایگاه بسیج، مسجد، مراکز بهداشتی و درمانی، ورزشگاه و سایر مراکز اداری و خدماتی مورد نیاز را به صورت رایگان در اختیار دستگاه های دولتی در طرح های مسکن مهر قرار دهد.در لایحه بودجه آمده است که «آیین نامه اجرایی این بند به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه می شود و به تصویب هیات وزیران می رسد.»
درآمد ۹۰۷ میلیارد تومانی از مالیات خانه های خالی و لوکس
در بودجه سال آینده منبع درآمدی برای دولت در نظر گرفته شده است. دولت در لایحه بودجه سال آینده پیش بینی کرده از خانه های لاکچری ۷۰۷ میلیارد تومان و از خانه های خالی ۲۰۰ میلیارد تومان مالیات دریافت کند.بر اساس جدول شماره ۵ لایحه بودجه ۱۴۰۰ (جدول درآمدها) از محل مالیات بر خانه های گرانقیمت مجموعا ۷۰۷ میلیارد تومان درآمد داشته باشد. همچنین پیش بینی دولت از درآمدهای سال آینده، ۲۰۰ میلیارد تومان از محل مالیات بر خانه های خالی از سکنه برآورد شده است.
البته کارشناسان اقتصادی نسبت به تحقق کامل این درآمد هم تردید دارند چون کسب درآمد دولت از محل خانه ها و خودروهای لوکس در قانون بودجه امسال نیز دیده شد که علی رغم گذشت ۸ ماه و نیم از سال جاری، آیین نامه اجرایی آن هنوز تدوین نشده است.همچنین اخذ مالیات از خانه های خالی نیز در قانون بودجه سال جاری لحاظ شده بود که با توجه به مشروط شدن اجرای این قانون به راه اندازی و بهره برداری از سامانه املاک و اسکان و همچنین ناقص بودن طراحی این سامانه از سوی وزارت راه و شهرسازی، تا کنون برآورد دقیقی از تعداد خانه های خالی از سوی نهادهای ذیربط اعلام نشده است.
وام ودیعه مسکن برای خانوارهای با ۳ فرزند
موضوع مهم دیگر در لایحه بودجه توجه به مستاجران است. بعد از شیوع کرونا، با مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا و برای حمایت از مستاجران دارای شرایط، وام کمک هزینه ودیعه به آنها پرداخت شد. در لایحه بودجه ۱۴۰۰ شرط جدید دریافت وام ودیعه مسکن در راستای فرزندآوری پیش بینی شده تا تسهیلات قرض الحسنه ودیعه ۷۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۲۰ ساله به خانواده های دارای فرزند سوم پرداخت شود. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی کرده تا در راستای حمایت از فرزندآوری، بانک مرکزی مکلف به اختصاص ۲.۱۰ میلیارد تومان از طریق بانک های عامل و از محل سپرده های جاری و قرض الحسنه بانک ها، تسهیلات قرض الحسنه به میزان ۷۰ میلیون تومان و بازپرداخت ۲۰ ساله به خانوارهایی که امسال و سال آینده صاحب فرزند سوم می شوند، شده است.
