به‌گزارش باشگاه در و پنجره و نما به‌نقل از گروه معماری آرل، آنچه اکنون در معماری ایران مشاهده می‌شود؛ عدم الزام در توجه به داشته‌های گذشته و همسویی با معماری جهانی بر پایۀ خودمحوری است. از این رو طراحی پروژه‌های مختلف در مقیاس خرد تا کلان تا اندازه‌ای با اعمال سلیقه‌های شخصی و نوعی کثرت گرایی صورت می‌گیرد.
حال در شناسایی نقاط ضعف و قوت معماری معاصر ایران این پرسش مطرح می‌شود که معماری معاصر در تقابل با جریان مدرنیته تا چه حدی توانسته ارزش‌ها و هویت تاریخی خود را حفظ کند؟
آیا معماری معاصر توانسته به برآیندی مشترک از معماری کهن ایرانی و نوگرایی مدرنیته دست یابد؟
آیا معماری در زمان حاضر توانسته تکنولوژی جاری در مدرنیته را در پیشبرد اهداف معماری هویت گرا به کار برد؟
اگر بخواهیم با واقع‌بینی، آنچه را اکنون در حوزۀ معماری در حال وقوع است مورد بررسی قرار دهیم نمی‌توانیم تأثیر رسانه و رایانه در سیر تحولات معماری معاصر ایران را نادیده بگیریم.
از آنجا که رسانه‌ها می‌توانند در زمانی کوتاه، هر نقطه از جهان را به نقطۀ دیگر اتصال دهند؛ به عاملی مهم در شکل‌گیری تجربه در مقیاس جهانی بدل شده‌اند. از این رو جهان حاضر، عرصۀ حضور پررنگ رسانه‌ها گردیده است. با گسترش ارتباطات، زندگی اجتماعی انسان معاصر نیز دچار تحولات عمیقی شده؛ به‌گونه‌ای که او را در جریان پیچیده‌ای از انواع ارتباطات جهانی قرار داده؛ و به تبع، نگرش او را به مسائل پیرامون خود دگرگون کرده است. این تحولات به رغم فواید بیشماری که در پویایی و تکامل زندگی بشر دارد؛ جوامع درحال توسعه را به برخی دنباله‌روی‌های افراطی و تقلیدهای سطحی و نابجا وادار ساخته است. در چنین جوامعی حضور فعال و مشارکت مستقیم در روند تولید دانش جهانی کمتر دیده می‌شود.
از تغییرات دیگری که زندگی انسان معاصر را از همه ابعاد از جمله طراحی و معماری تحت تأثیر قرار داده است؛ گسترش استفاده از فضای سایبری است. جذابیت، سرعت و سهولت استفاده بدون نیاز به دانش تخصصی از جمله دلایلی است که کاربرد اینترنت را افزایش داده است. این درحالی‌است که انبوه اطلاعاتی که در فضای مجازی منتشر می‌شود با برخی برداشت‌های سطحی روبروست.
توجه روزافزون به رایانه در روند طراحی معماری نقش آن را بیش از پیش پررنگ ساخته است. رایانه علاوه بر نقشه کشی و مدل سازی اطلاعات در مراحل کیفی پروژه نظیر زیبایی فرم، روابط عملکردی و ارتباطات اجزا نیز شرکت دارد. گرافیک رایانه‌ای، معماری فرافضا، معماری فراکتال و معماری دیجیتال از جمله دستاوردهای ورود رایانه به دنیای طراحی و معماری است.
معماری معاصر ایران هم‌اکنون دچار مسائلی است که از برخی گرایشات افراطی ناشی می‌شود. انسان معاصر در مواجهه با معماری جهانی، سنت را به‌دلیل برخی محدودیت‌هایش در هم شکسته است تا به نوگرایی مدرنیته پیوند یابد و در نتیجه تا اندازه‌ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی فاصله گرفته است.
این گرایشات در آموزش معماری نیز تا حدودی دیده می‌شود. دانشجویان در عصر حاضر، مجلات و کتب اروپایی و آمریکایی را مرجعی برای طراحی پروژه‌های خود در نظر دارند. استفاده از منابع هنری و علمی خارجی هرگز مذموم نبوده و بسیار مفید است ولی اشکال کار در اینجا است که بدون داشتن یک پایگاه تئوریک و وقوف کامل از چگونگی تحولات و مفاهیم معماری به تقلید سطحی از آنها پرداخته می شود.
زمانی می‌توان از معماری به مفهوم جهانی آن سخن گفت که محصول آن حاکی از نوعی پیشرفت فرهنگی و معمارانه در سطح جهانی باشد. آنچه در زمینۀ معماری و شهرسازی ایران نسبت به گذشته سیر رو به بهبود را طی کرده است؛ ترجمه و تألیفات بیشتر در این حوزه، برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی، تهیه و اجرای طرح‌های باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی و وجود برخی معماران صاحب ذوق است. کمک به توسعۀ چنین زمینه‌هایی می تواند معماری معاصر ایران را به‌گونه‌ای مطلوب در جهان کنونی معرفی کند.
رفع نواقص وکاستی ها وکمک به اعتلای معماری معاصر ایران، مستلزم تلاش بی‌وقفه است. در این راستا، نحوۀ بهره‌گیری از تاریخ و فرهنگ مهم ترین عامل محسوب می‌شود. تفحّص در معماری سنتی و نه به‌کارگیری مستقیم اجزای آن مانند کاشی‌کاری، مقرنس، گنبد و ... بایستی در سطوح مختلف آموزشی، حرفه‌ای و مدیریتی انجام گردد و شناخت دقیق از مفاهیم معماری و شهرسازی حاصل شود.
امید است که در یک جامعۀ جهانی که عضوی از آن هستیم ارزش‌‌های والای معماری و شهرسازی خود را عمیقاً بشناسیم و آن را هوشیارانه در انطباق با دنیای پویا و پرتحرک امروز به کار گیریم.
