به گزارش ایسنا، از اواسط شهریور ماه امسال خبرهایی از آغاز تجهیز ایستگاه مترو در فضای میانی "برج طغرل" و "قبرستان ابنبابویه"با حدود ۱۲۰ متر فاصله رسید، اقدامی که تا آن زمان هیچ استعلامی از میراث فرهنگی نکرده بود و حتی پیش از آن تجربهی تکرار آن در طول چند سال گذشته در شهرهای مختلف به دست آمده و پیامدهایش را همه میدانستند.
آن مسیر انتخابی از سوی مترو، پس از ایستگاه دولتآباد، ایستگاههایی در کارخانه سیمان ری، برج طغرل، حرم حضرت شاه عبدالعظیم (ع) و در ادامه از ضلع شرقی حرم عبور میکرد.
چند روز پس از اعلام این خبر، میراث فرهنگی وارد عمل شد و با توقف عملیات، از تخریب بخش مهمی از تاریخ شهرری جلوگیری کرد.
سپیده سیروسنیا، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران در این زمینه به ایسنا توضیح داد: پس از توقف عملیات و ارائهی نقشهها از سوی شهرداری به میراث فرهنگی، شهرداری موظف به تعیین یک خط جدید شد و این کار با وجودهزینه کردن میلیونها تومان هزینهی بیشتردر اولویت قرار گرفت.
وی با تاکید بر اینکه انتخاب یک خط جدید که از این محوطه دورباشد برای شهرداری بار مالی سنگینی را به همراه داشت، ادامه داد: در جلسات مشترک شورای فنی استان تهران با میراث فرهنگی و شهرداری، خط جدید با حدود ۵۰۰ متر فاصله از این محوطهی تاریخی ارائه و سرانجام تائید شد.
به گفتهی او، در حال حاضر نیز شهرداری در این فاصله در حال تجهیز ایستگاه و حفر تونل است و کارشناس ناظر میراث فرهنگی نیز در مکان مستقر است.
سیروسنیا ادامه داد: با توجه به اینکه نمیتوانیم در حال حاضر هیچ ذهنیتی نسبت به احتمال وجود آثار تاریخی در منطقهی مورد توافق میراث فرهنگی و شهرداری برای خط جدید مترو داشته باشیم، افزود: کارشناس ناظر مستقر در محل، موظف است در صورت کشف یا بالا آمدن نشانه یا اثری تاریخی از محدوده ی در دست حفاری کار را متوقف کرده و به میراث فرهنگی اعلام کند.
بر اساس گزارشها و مستندات تاریخی، پیش از زمان ناصرالدین شاه، گورستان ابنبابویه کشتزار و باغ بسیار وسیعی بوده است، اما با کشف جسد سالم فردی در سردابی زیر آن باغ و به دست آمدن سنگی درون سرداب که آشکارا نشان میداد پیکر متعلق به شیخِ صدوق است که بیش از ۸۰۰ سال پیش درگذشته است، بیدرنگ بقعه شیخ صدوق بر آن مزار احداث میکنند.
به اعتقاد برخی کارشناسان، بنای نخستین قبرستان ابن بابویه، به دوران سامانی برمیگردد که بعدها در اثر سیل تخریب شده است. آرامگاه ابتدایی شیخ صدوق نیز در گذر زمان به خاطر حمله مغولان و جنگهای خوارزمشاهیان و تیموریان و همچنین به علت حوادث مختلف چندین مرتبه خراب و ویران شد؛ بهگونهای که سرانجام - تا پیش از کشف - سالها در زیر تودههای خاک پنهان میماند. پس از برپایی بقعه شیخ صدوق، افراد زیادی در اطراف آن به خاک سپرده شدند و مقبرههای بزرگ وباشکوهی هم اطراف آن احداث شد.
در این قبرستان تاریخی از افراد مشهوری مانند شیخ صدوق، غلامرضا تختی، پهلوان سید حسن شجاعی، علیاکبر دهخدا، محمدعلی فروغی، رجبعلی خیاط، حسین بهزاد میتوان اشاره کرد.
برج طغرل در شرق آرامگاه ابن بابویه در خیابان ابن بابویه شهر ری واقع شده و از آثار به جا مانده از دورهی سلجوقیان است. در برخی متون این محل، برج خلیفه یزید نامیده شده است. ارتفاع برج حدود ۲۰ متر است. به عقیدهٔ برخی از کارشناسان این برج شبیه عقربههای ساعت بوده و میتوان از روی تابش آفتاب بر روی کنگرههای آن زمان را تشخیص داد.