به گزارش باشگاه در و پنجره و نما
در چنین شرایطی مجلس دهم رکورد کشاندن وزرا به جلسات استیضاح را با سرعت میشکند؛ 5 استیضاح و 2 برکناری در یک سال. در این میان باید طرح سؤال از رئیس جمهوری را هم از نظر دور نکرد. اما هنوز ماجرا ادامه دارد؛ در اولین هفته بعد از سالگرد شروع به کار دولت یک وزیر دیگر هم استیضاح میشود؛ وزیر آموزش و پرورش. تازه باز هم این تمام ماجرا نیست.مخالفان دولت دو وزیر دیگر یعنی وزرای صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی را هم در فهرست استیضاح خود قرار دادهاند و فقط منتظر اعلام وصول هیأت رئیسه هستند. بهانهها برای این استیضاحهای پی در پی تا اینجا تلاش برای بهبود وضعیت مردم و پاسخ به مطالبات عموماً اقتصادی آنها بوده اما همین دیروز مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس ارزیابی متفاوتی از این طرحهای مکرر ارائه کرد و به ایسنا گفت: «نمایندگان چون نمیتوانند مشکلات حوزه انتخابیهشان را حل کنند، وزیران را استیضاح میکنند.»
او گفته است: «برخی گمان میکردند با استیضاح وزیر اقتصاد وضعیت اقتصادی کشور بهبود پیدا میکند و قیمت ارز کاهش پیدا میکند. این در حالی است که در عمل وضعیت عکس شد و قیمت ارز افزایش پیدا کرد. مردم نیز به این نتیجه رسیدهاند که با این استیضاحها و برکناری وزرا مشکلات کشور حل نمیشود.» همین حرف را محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید به شکل دیگری تکرار کرده و گفته است: «مجلس متأثر از تحولات جامعه میخواست این پیام را بدهد که همگام با مردم از وضعیت اقتصادی راضی نیست.» با این حال به نظر میرسد این دیدگاه خیلی هم در مجلس هواخواه ندارد که اگر داشت دولت خود را برای یک استیضاح جدید در روز سهشنبه آماده نمیکرد.
** توصیه رهبری و اقدام مخالفان
قطار استیضاحها در حالی با قدرت به مسیر خود در بهارستان ادامه میدهد که رهبر معظم انقلاب در همین روزهای اخیر بر لزوم کمک همگان به دولت تأکید کرده بودند. با این وجود در مجلس هنوز اصراری جدی بر به زیر کشیدن پی در پی وزرای دولت وجود دارد. از جمله پس از جلسه سؤال از رئیس جمهوری که روز سهشنبه قبل برگزار شده بود، جواد کریمی قدوسی، نماینده مشهد و از سرسختترین مخالفان دولت در توئیتی، ضمن ابراز رضایت از قانع نشدن بهارستانیها از پاسخهای روحانی، این اتفاق را بیداری نمایندگان از خواب زمستانی دانست و گفت استیضاحهایی در راه است که مردم را به مجلس امیدوار خواهد کرد.
این در حالی است که رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با اعضای دولت، تأکید کردند برای حل مشکلات اقتصادی کشور، جلسه رؤسای قوا برگزار میشود تا از طریق گفتوگو و رایزنی، نقاط اشتراک را افزایش داد. در روز سؤال از رئیس جمهوری، مخالفان دولت همچون سید حسین نقوی حسینی، حسن روحانی را اینگونه مخاطب قرار دادند که «آقای رئیس جمهور پشت سر شما هستیم و آنانی که ادعا دارند میتوانند بین مسئولان و قوای کشور اختلاف ایجاد کنند کور خواندهاند.» اما معلوم نیست اعلام وصول طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش در فاصله کمتر از 24 ساعت بعد از این جلسه و ارسال دو استیضاح دیگر به هیأت رئیسه چه نسبتی با این دست ادعاها دارد. اینجاست که به نظر میرسد حمایت اعلام شده توسط مخالفان دولت بیشتر شبیه یک «تعارف» باشد تا برنامهای قطعی.
** سه فراکسیون؛ شریک استیضاح
استیضاح محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش که روز سهشنبه مطرح خواهد شد، در 16 محور تهیه شده که در این محورها موضوعاتی از «عدم اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش»، «عدم اجرای نظام رتبهبندی معلمان» و «عدم پرداخت مطالبات فرهنگیان و بی توجهی به مشکلات رفاهی آنان» گرفته تا «عدم توجه به معلمین حقالتدریس و کارشکنی در مسیر قانونی کردن بهکارگیری آنها»، «کاهش اعتبارات آموزش و پرورش به دلیل عدم پیگیری و مدیریت در تأثیرگذاری در دولت» و «کاهش شدید اعتبارات سازمان نوسازی مدارس» دیده میشود. این موارد همیشه و تقریباً در تمام ادوار دولتها و مجالس اخیر مورد اعتراض نمایندگان بودهاند و طرح آنها چیز چندان جدیدی نیست. در این بین اما محورهایی که بیشتر محل بحث بوده و جای سؤال داشتند به مواردی چون «جعل تاریخ در کتابهای درسی»، «ورود زودهنگام و خلاف قانون دانشگاه فرهنگیان به تبلیغات انتخابات مجلس یازدهم»، «فساد اخلاقی در مدارس به علت سوء مدیریت» و «بی توجهی به زبان مادری و ایجاد زمینههای افتراق در کشور به جای وفاق ملی و تأکید بر زبان روسی» برمیگشتند. مواردی که هنوز استیضاحکنندگان درباره آنها توضیحات شفافی ندادهاند. طرح استیضاح بطحایی 22 امضا دارد که از این تعداد 8 نفر عضو فراکسیون امید، 12 نفر عضو فراکسیون ولایی و 2 نفر عضو فراکسیون مستقلین هستند. این پراکندگی به آن معناست که در این استیضاح آنقدرها هم نمیتوان صرفاً دستان مخالفان سیاسی دولت را در کار دید.
** در انتظار توقف قطار استیضاح
در این شرایط البته در بیرون حلقه استیضاحکنندگان هم چهرههایی از منتهیالیه راست مجلس تا انتهای چپ نیز چهرههایی به انتقاد از استمرار استیضاح وزرای دولت پرداختند. تا آنجا که حتی چهرهای چون مجتبی ذوالنور هم گفته نه تنها استیضاح بطحایی را امضا نکرده بلکه با آن مخالف است و در صحن مجلس به آن رأی نخواهد داد. همزمان محمدرضا تابش هم به «ایسنا» گفته است که مشکل دستگاههای اجرایی ساختاری است و با استیضاح وزرا حل نمیشود.
محمد کاظمی، نماینده ملایر هم اعتقاد دارد: «مردم فکر میکردند در پی سؤال از رئیس جمهوری باید حادثه یا تحولی رخ دهد. دراین مقطع حساس از تاریخ ما باید در کنار هم به سمت و سوی رفع مشکل برویم. این استیضاح و سؤال کمکی به مردم نمیکند و بهتر است همراه و همدل با هم نسبت به حل مشکلات اقدام کنیم.» اما در تعبیری صریحتر غلامعلی جعفرزاده طرح استیضاحهای بیشتر در مجلس را رفتن این نهاد به سمت رادیکالیسم در مقابله با دولت ارزیابی کرده که البته به ضرر خود مجلس تمام خواهد شد. او با اشاره به سؤال از رئیس جمهوری و استیضاح دو وزیر به دلیل مشکلات اقتصادی گفته است: تکرار ماجرا باعث میشود تصور عمومی این باشد که مجلس فرار به جلو انجام میدهد و فرافکنی میکند و این پرسش پیش میآید که مجلس کجا باید استیضاح شود یا پاسخگو باشد؟
با این تفاسیر حداقل تعداد امضاهای استیضاح وزیر آموزش و پرورش که روی عدد 22 مانده جای این امیدواری را باقی میگذارد که استیضاح او شاید از قدرت زیادی برای برکناریاش برخوردار نباشد. چه آنکه در فضای رسانهای هم تکاپوی زیادی برای حمایت از این استیضاح به چشم نمیخورد. اما مسأله مهمتر شاید این باشد که بهارستانیها قرار است چه موقع قطار استیضاحهای پی در پی را متوقف کنند و آنطور که لاهوتی نماینده لنگرود در گفتوگو با «ایسنا» توصیه کرده، برای رسیدن به راهکار مشترک به جای این استیضاحها وارد گفتوگو با دولت شوند؟
منبع: روزنامه ایران؛ 1397،6،11
گروه اطلاع رسانی**1699**2002