مردم آنقدر که به زیبایی منزل خود اهمیت میدهند توجهی به زیبایی نمای ساختمانها و اثرات منفی منظر بد آنها بر آلودگی بصری شهر ندارند.
بهگزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران، شاید بتوان گفت شهر تهران یکی از بیضابطهترین کلانشهرهای جهان در زمینة نمای شهری است که این روزها بهراحتی از نمای هر خانهای به چشم میخورد و بیشترین دلیل آن بیتوجهی شهروندان به نمای ساختمانها است که این امر باعث تحمیلشدن بدقواری و بدمنظری به فضای شهری میشود و این بدمنظر چشم هر بینندهای را میآزارد.
سیدعلیرضا فتحالهی جامعهشناس شهری میگوید: وقتی در سطح شهر قدم میزنیم و نگاهی به ساختمانها میکنیم اولین چیزی که به چشم میخورد بالکنهای شلوغ و گاهاً کثیفی است که بهجای تبدیلشدن به محلی با چشمانداز زیبا بیشتر شبیه انباری و محل برای نگهداری کالاهای اضافهای است که صاحب خانه برای دورکردن از محیط منزل، آنها را در بالکن نگهداری میکند.
گاه شاهد هستیم که افراد با پوشاندن بالکن بهوسیله ایرانیت، پتو، شیشهها و غیره باعث ناهنجاری در نمای ساختمان و منظری زشت برای شهر میشوند.
لباسهای آویزانشده، کولرهای بزرگ، حفاظهای زنگزده، و یا حتی بالکنهای بدون حفاظ که خدشة بزرگی برای زیبایی شهر محسوب میشوند.
گذشته از آن، نمای ساختمانهایی که چندین سال از ساخت آنها گذشته و بدون هیچگونه توجهی از سوی صاحبانش به عمر خود ادامه میدهند.
ساختمانهای شیشهای، سیمانی، سنگی و آجری که یا کثیفاند یا آسیبدیده و هیچ اقدامی برای زیبایی آنها صورت نگرفته است.
فتحالهی میافزاید: حال اگر بر بررسی وضعیت این ساختمانها در بالا و پایین شهر بپردازیم بهراحتی متوجه خواهیم شد که این بدمنظری در محلههای جنوب شهر بیشتر به چشم میخورد و شاید این بهدلیل فضای کم خانهها در پایین شهر و بزرگی خانهها در بالای شهر باشد.
شهروندانی که در پایین شهر ساکن هستند بهدلیل کوچکبودن خانههایشان به اجبار بالکن منازل خود را به محلی برای تجمع وسایل اضافه خود تبدیل میکنند ولی ساکنان مناطق شمالی که فضای بیشتر و امکانات بیشتری دارند شاید از بالکنهای خود حتی استفاده هم نکنند.
ازآنجاییکه در بین منازل مسکونی در مناطق جنوبی بافت فرسوده بیشتر به چشم میخورد، نمای شهر در این محلهها بدمنظرتر و در مناطق شمالی که ساختوساز بیشتر انجام شده و قدمت ساختمانها زیاد نیست این بدمنظری زیاد به چشم نمیخورد. متأسفانه شهروندان، آنقدر که به زیبایی فضای داخل خانه خود اهمیت میدهند، به نمای بیرونی ساختمان توجهی نمیکنند هرچند شهرداری طی چند سال اخیر با رنگآمیزی دیوار ساختمانها و نقاشیهای دیواری سعی در زیباترکردن شهر داشته است ولی عدم همکاری شهروندان و انجامنشدن اقدامات لازم جهت آگاهی مردم، راه زیادی را برای بهبود وضعیت آلودگی بصری شهرمان پیشرو قرار داده است.
عمدهترین علت آلودگی بصری که در شهر وجود دارد خود شهروندان هستند، علاوه بر آلودگی بصری بالکنها و نمای ساختمانها، میتوان اشارهای هم به مغازهها کرد ناهمگونی تابلوهای تبلیغاتی سردر مغازهها، برچسبهای تبلیغاتی نصبشده روی دیوارها، ناهمگونی در ویترین مغازهها و دهها مورد دیگر که تأثیر بهسزایی در آلودگی زیبایی شهرمان دارد.
این جامعهشناس شهری معتقد است: آلودگی بصری در شهرهای بزرگ و درحال توسعه درحال افزایش است و این امر مسألهای نگرانکننده است چراکه طی یک یا دو سال قابل حل نیست و نیازمند زمان زیادی است. ازآنجاییکه ساختمانها در طول سالها شکلگرفتن، نظارت کمی برروی آلودگیهای بصری آنها صورت گرفته، باید توجه به کیفیت نمای شهری بهطور جدی از سوی مسئولان و شهروندان پیگیری شود که با سرعت بیشتری بتوانیم جبران سالهای ازدسترفته را بکنیم.
وی در ادامه میگوید: کشورهای جهان برای نصب وسایل یک ساختمان مانند دستگاههای تهویه و یا حتی آنتن ضوابطی دارند که عدم رعایت آنها منجر به طیشدن مراحل قانونی میشود اما متأسفانه در ایران هرکس براساس نظر شخصی خود و به این دلیل که خانه حریمی شخصی محسوب میشود اقدام به استفاده از وسایلی میکنند که جزئی از نمای شهر بهشمار میروند.
در کشور ما، نقص قوانین و ضعف ضوابط قانونی باعث شده مردم توجهی به زیبایی شهرشان نکنند و تنها آنرا وظیفهای بر دوش مسئولین بدانند.
متأسفانه ما به حقوق خصوصی خود بیشتر از حقوق عمومی اهمیت میدهیم درصورتیکه این دو مقوله باید در یک کفة ترازو قرار بگیرند تا فرهنگهای غلطی که بین مردم جا افتاده ترمیم شود.