مقدمه

آمارهای مختلفی در خصوص پیشرفت مسکن مهر توسط کارشناسان، مسئولان و موافقان و مخالفان این طرح طی چند سال اخیر بویژه پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و موضع منفی این دولت مطرح می شود.

اما آماری که بتوان با اتکا به طور قطع در خصوص پیشرفت مسکن مهر اظهارنظر کرد را تنها می توان از بانک عامل یعنی بانک مسکن اخذ نمود.

هزینه ساخت مسکن مهر از دو منبع تامین می شود:

الف) «تسهیلات بانکی» که در حال حاضر به ازای هر واحد 300 میلیون ریال بوده و بنابه پیشرفت فیزیکی پروژه ها مرحله به مرحله توسط بانک مسکن با تایید وزارت راه و شهرسازی به سازندگان تحت عنوان "سهم الشرکه بانک" پرداخت می شود.

ب) «آورده متقاضیان» که بنابر پیشرفت پروژه ها و با اعلام وزارت راه و شهرسازی مرحله به مرحله به حساب سازنده واریز می شود.

      طبق آخرین آمار رسمی که توسط وزارت راه و شهرسازی در پایان دولت دهم اعلام شد، این وزارتخانه از حدود دو میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهر شهری، یک میلیون و 200هزار واحد را به اتمام رسانده و یک میلیون واحد مسکن مهر با پیشرفت فیزیکی متوسط 70 درصد تحویل دولت یازدهم داده است.

     با توجه به اینکه میزان پرداختی «سهم الشرکه» بانک مسکن به پیمانکاران می تواند شاخص خوبی از روند پیشرفت فیزیکی پروژه عظیم مسکن مهر و همچنین مقایسه عملکرد دولتها باشد، نمودار پرداختی های ماهانه بانک در نمودار صفحه بعد آمده است.

 تحلیل نمودار

متوسط پرداختی بانک مسکن به سازندگان در یکسال پایانی دولت دهم حدود 700 میلیارد تومان در ماه بوده که این پرداختی در سه سال دولت یازدهم به 210 میلیارد تومان رسیده است.
بیشترین پرداختی که اوج کار در مسکن مهر بوده است در ماه آبان 91 در دولت دهم با 1150 میلیارد تومان و کمترین پرداختی مربوط به فروردین 95 با 50 میلیارد تومان بوده است.
با لحاظ تورم سه سال گذشته و اینکه یک میلیون واحد نیمه کاره تحویلی به دولت یازدهم بطور متوسط 70درصد پیشرفت داشته است، متوسط 210 میلیارد تومان در هر ماه تنها هزینه نگهداری کارگاه و حداقل فعالیت در پروژه هاست و عملا پروژه ها با آمار موجود نیمه تعطیل اند.
در شهریور 93 رهبر انقلاب در دیدار هیات دولت فرمودند:
اگر احتمالا با اصل طرح مسکن مهر و یا نحوه تزریق اعتبارهای بانکی به آن مخالفتی وجود دارد ، اما این را هم بدانیم که اکنون چند میلیون نفر چشم انتظار تکمیل مسکن مهر هستند و باید این کار بطور جدی پیگیری شود و به اتمام برسد.»

تزریق منابع بانکی به پروژه ها بعد از صحبت رهبری نشان میدهد عملاً اتفاق خاصی نیفتاده و به طور متوسط تنها ماهانه 40 میلیارد تومان نسبت به شهریور 93 افزایش داشته است و در حال حاضر نیز آخرین دریافتی سازندگان مسکن مهر حدود 100 میلیارد تومان برای ماه مرداد 95 توسط بانک مسکن گزارش شده است.

نتیجه گیری

طبق گزارش های رسمی طرح مسکن مهر در طول سه سال گذشته، ماهانه حدود 0.5 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و طبق برآوردهای موجود حدود 700 هزار واحد نیمه کاره باقی مانده است.

به اذعان وزارت راه و شهرسازی حدود 120 هزار واحد فاقد متقاضی ( فقدان متقاضی عمدتاً به علت تعطیلی پروژه ها و انصراف مردم صورت پذیرفته است) و 50 هزار واحد نیز به علت اختلافات حقوقی با وزارت راه و شهرسازی و سازندگان در تعطیلی کامل به سر برده و مابقی نیز نیمه فعال هستند.

موسسه سیاست پژوهی تمدن اسلامی

انتهای متن/