در این مقاله برآنیم تا مشخصات یک کانکشن مناسب را توضیح دهیم و به این سؤالات پاسخ دهیم:
نکته: در این مقاله به‌جای تمام اتصالات که برای قطعة فلزی اتصال‌دهندة پروفیل مولیون، اصطلاحاً کانکشن خواهیم گفت.
اما دلیل و دغدغة ما از تهیه این مقاله به رسم ناپسندی است که نه در صنعت ما که در کل کشور و در اکثر اصناف جاری شد و آن اینکه وقتی با مشکلی رو‌به‌رو می‌شویم به‌جای بررسی دلیل وقوع اتفاق و رفع عوامل احتمالی آن، راه‌حلی جایگزین و غلط را به‌جای آن قرار می‌دهیم. یکی از مثال‌های بارز آن در صنعت ما استفاده از کانکشن‌های ورقی به‌جای زاماک برای رفع شکستن آنهاست!
• آیا می‌توان از کانکشن‌های ورقی به‌جای زاماک استفاده کرد؟
• آیا می‌توان از اتصال پیچ M6 اجتناب کرد؟
• علت شکست کانکشن‌های زاماک چیست و چگونه می‌توان از آن اجتناب کرد؟
در سال‌های اخیر کانکشن‌های ورقی به‌تدریج جای خود را به کانکشن‌های زاماکی داده‌اند. در این مقاله به معایب این اتفاق و دلایل و اهمیت استفاده از کانکشن‌هایی از جنس زاماک خواهیم پرداخت.
عمده دلایلی که برای جایگزینی از طرف تولیدکننده‌ها مطرح می‌شود بحث شکست کانکشن‌های زاماکی هست که در نوع ورقی به‌دلیل انعطاف‌پذیری این اتفاق نمی‌افتد. اما سؤال اینجاست این اتفاق مزیت است یا عیب؟ قبل از هر چیز باید به عمده دلایل شکست این کانکشن‌ها بپردازیم:
بدیهی است اولین چیزی که به ذهن همه متبادر می‌شود بحث کیفیت تولید این کانکشن‌ها است. اما آیا همه کانکشن‌های زاماکی بی‌کیفیت هستند؟ آیا در کل دنیا کسی به فکر و ذهنش خطور نکرده که آنها هم مثل ما از ورق استفاده کنند؟
یا معتقدند در شرایطی اتفاقاً باید این کانکشن‌ها بشکنند؟ به این سؤال در ادامه پاسخ خواهیم داد.
دلیل دوم در شکست کانکشن‌ها به عوامل نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری مرتبط است. یعنی یا طول سایز مولیون در نرم‌افزار درست تنظیم نشده یا سهواً دستکاری شده و باعث می‌شود طول مناسب را نداشته و یا در حالت سخت‌افزاری دستگاه برش درست کالیبره نشده باشد و سایز برش با سایز واقعی متفاوت باشد. در هر دو این حالات طول پروفیل مولیون کوچکتر از سایز واقعی بوده، بنابراین فشار مضاعفی به محل پیچ‌ها وارد و باعث شکست کانکشن زاماکی می‌شود و موجب شکستن آن می‌شود درحالی‌که این امر در کانکشن‌های ورقی اتفاق نمی‌افتد اما مشکلی که نمود خواهد یافت بحث عدم پوشش مناسب پروفیل‌ها و لاستیک‌ها و کاهش قابلیت آب‌بندی پنجره‌ها خواهد بود. درعین‌حال در بلندمدت می‌تواند باعث واردشدن فشار مضاعف برای مولیون‌هایی که بازشو بر آنها متصل است شده که مشکلات آتی رو درپی خواهد داشت.
اما عمده‌ترین دلیل شکستن این کانکشن‌های زاماکی به دو دلیل اصلی است و معمولاً در زمان نصب اتفاق می‌افتد. به‌دلیل عدم رعایت اصول نصب معمول در پنجره‌های دوجداره کششی مشابه تصویر زیر اتفاق می‌افتد و باعث واردشدن فشار مضاعف به پیچ‌ها شده و نهایتاً شکست کانکشن را تسریع می‌بخشد. این امر زمانی بدتر خواهد شد که پیچ M6 نیز نصب نشده باشد چراکه این پیچ خود نقش به‌سزایی در کاهش فشار به پیچ‌ها و کانکشن بازی می‌کند که به اهمیت استفاده از این پیچ در ادامه به‌صورت مجزا خواهیم پرداخت.
بدیهی است تمام این مشکلات در کانکشن‌های ورقی احتمال کمی برای وقوع دارند چراکه در زمان واردشدن این فشارها خود ورق انعطاف نشان داده و عملاً این مشکل در کوتاه‌مدت بروز نمی‌نماید اما با وجود این مزیت چرا استفاده از این کانکشن‌ها توصیه نمی‌شود؟
معایب کانکشن‌های ورقی:
چند اشکال عمده در این کانکشن‌ها وجود دارد که به هریک به تفسیر و با تصویر خواهیم پرداخت:
1- اولین ایراد همانطور‌که اشاره کردیم مشکل انعطاف‌پذیری این کانکشن‌هاست که عملاً دو مشکل را ایجاد می‌کنند. یکی اینکه باعث کاهش آب‌بندی و هوابندی پنجره به‌علت کشش‌پذیری می‌شوند و دوم اینکه مولیون‌هایی که متحمل وزن استاتیکی (مثل مولیون‌های عرضی) یا دینامیکی هستند (مانند مولیون هایی که بازشو برروی آنها نصب است) در بلندمدت مشکلات آتی مثل خمش، خستگی زود‌هنگام و ... ایجاد می‌کنند.
2- دومین ایراد این سیستم‌ها عدم تعبیه محل نصب پیچ M6 در اکثر این نوع کانکشن‌ها است که انگار به‌صورت پیش‌فرض این اصل مهم را حذف نموده‌اند درحالی‌که در هیچ استانداردی چنین احتمالی حتی تصور هم نشده! ولی ظاهراً متخصصینی در کشور ما با تحلیل‌های خاص خود از استانداردها هم گذر کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که اصالت طراحی و تعبیة چنین پیچی از ابتدا اشتباه هست! و ظاهراً تعبیر دومشان هم افزایش سرعت فرآیند تولید در خطوط تولید است و این امر درحالی است که اکثر کارگاه‌هایی که توسط نویسنده مشاهده شده تقریباً با 50% ظرفیت نیز کار نمی‌کنند!
3- سومین ایراد نیز در کانکشن‌های ورقی محل قرارگیری و تعبیة محل پیچ‌هاست. با توجه به اینکه در این کانکشن‌ها محل قرارگیری پیچ‌ها توسط دست سوراخکاری می‌شود عملاً هیچ دقت لازم را نداشته و جابه‌جا می‌شود درحالی‌که در کانکشن‌های زاماکی با توجه به قالب ریخته‌گری این اتفاق هرگز بروز نمی‌نماید و محل پیچ‌ها همیشه ثابت است. اهمیت این موضوع زمانی معین خواهد شد که بدانیم محل قرارگیری این پیچ‌ها در کانکشن‌های زاماکی تصادفی و بدون محاسبه نیست و بر مبنای واردشدن بارهای استاتیکی و دینامیکی محاسبه شده درحالی‌که در کانکشن‌های ورقی این امر تصادفی است و معایب آتی را درپی خواهد داشت.
نمونه‌ای از این اشکالات نیز به‌صورت تصویری قابل مشاهده است. در این تصاویر مربوط به نوع کانکشن ورقی هم محل پیچ M6 درنظر گرفته نشده و هم جابه‌جایی محل پیچ‌ها کامل مشخص می‌باشد.
نتیجة کلی که می‌توان این بحث گرفت بر این مبناست که در‌صورتی‌که کانکشن زاماکی در پنجره‌ای شکست به‌دلیل عواملی تولیدی یا نصب غلط هست و جبران آن توسط کانکشن ورقی یعنی خطایی را با خطایی بدتر جبران کردن!
و اما اهمیت پیچ M6:
برای تبیین این موضوع بهتر است به نحوة نصب صحیح اتصال پروفیل مولیون به فریم بپردازیم:
همانطور‌که در دو تصویر مشخص شده عملاً محل مهارشدن پیچ M6 به گالوانیزه و همزمان کانکشن به‌گونه‌ای است که همیشه عمود و 90 درجه خواهد بود و عملاً امکان جابه‌جایی و یا حرکت تحت‌تأثیر فشارهای استاتیکی و دینامیکی را نخواهد داشت. اما عدم نصب آن می‌تواند موجب حرکت یا جابه‌جایی خود پروفیل نیز شود.
همچنین این پیچ نقش بهسازی در مهار فشار حاصل از پیچ‌های نصب را خواهد داشت و مانع واردشدن فشار معکوس پیچ‌های نصب به اتصال و همچنین کشش بیش از حد پنجره و نهایتاً انتقال آن با کانکشن و پیچ‌ها خواهد شد.